CyberKnife, tüm vücutta kanser tedavisi yapmak için tasarlanmış robotik radyocerrahi sistemidir. "Uzay neşteri" olarak da alınır ve 'Saybırnayf' olarak telaffuz edilir.
Bu sistem sayesinde radyasyon demetleri odaksal olarak kullanılarak, beyin ve vücuttaki kanserli dokular yüksek dozlarla tedavi edilebiliyor. Normal dokular, radyasyonunun etkilerinden korunabiliyor.
Bilgisayar kontrollü robot ile tedavi cihazı, hasta etrafında dönerek ve yüzlerce açıdan ışınlama yaparak tedaviyi gerçekleştiriyor.
CyberKnife cihazı içinde alt sistemler bulunuyor:
- Görüntüleme kılavuzluğunda tümörün yerini saptayan sistem,
- Bilgisayar kontrollü robot ve robotik hasta pozisyonlandırma sistemi.
Temel olarak CyberKnife, sanayide kullanılan robotlar üzerine yerleştirilmiş olan gelişmiş bir lineer hızlandırıcıdır. Radyasyon demetlerini odaksal olarak kullanarak, beyin ve vücutta, özellikle erişiminde problem yaşanan kanserli bölgeleri yüksek dozlarda ışınla tedavi eden bir Stereotaktik Radyocerrahi (SRC) cihazıdır.
CyberKnife Radyocerrahi Sistemi, ana olarak 6 eklemli bir endüstriyel robot üzerine yerleştirilmiş 140 kg. ağırlığında 6 MV X-ışını üreten lineer hızlandırıcı ve 6 yönde hareket edebilen robotik hasta yatağından oluşur. Robot hassasiyeti 0.2 mm. olarak bildirilmektedir. Klasik SRC metotlarından farklı olarak CyberKnife, görüntüleme ile hedefin yerini belirleme ve kılavuzluk yapan sistemle bilgisayar kontrollü robot sistemini birleştirerek, tümörlere ışınlanmasını sağlar.
CyberKnife yöntemi; akciğer kanserleri, prostat kanserleri, beyin tümörleri, baş-boyun kanserleri, vertebra tümörleri, pankreas kanserlerinde kullanılır.
Ayrıca diğer yöntemlerle tedavi edilemeyen, sayıca az olan metastazlarda, solunumla ya da bağırsak hareketleri ile tümörün yer değiştirdiği durumlarda, akciğer ve karaciğer tümörlerinde kullanılabilir.
Radyasyona çok hassas olan omurilik hastalıklarında da etkilidir. Önceden radyoterapi almış ancak aynı bölgede hastalığı tekrarlamış tümörlerde ikinci kez uygulama yapılabilir.
Beyin tümörlerinde Cyber Knife tedavisi nasıl uygulanır?
Acıbadem Maslak Hastanesi, Radyasyon Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Enis Özyar, beyin tümörlerinin CyberKnife teknolojisinin en çok kullanıldığı alan olduğunu belirtiyor ve tedavinin aşamaları hakkında bilgi veriyor.Radyocerrahi olarak adlandırılan tek seanslık yüksek dozlu tedavilerin yanı sıra, zarar görmesi muhtemel ve riskli organlara yakın ya da bitişik olan tümörlerde stereotaktik radyoterapi şeklinde kullanılabiliyor.
CyberKnife beyinde; iyi ve kötü huylu beyin tümörleri, metastazlar, arteriovenöz malformasyonlar ve bazı fonksiyonel hastalıkların tedavisinde de kullanılan bir cihaz.
Geçmişte Tedavisi Mümkün Olmayan ya da Ancak Sakatlayıcı Cerrahi ile Tedavi Edilebilen Bazı Tümörlerde;
Bu tip tümörlerde CyberKnife radyoterapi sistemi uygulanabiliyor. Örneğin göz çevresinde bulunan ve cerrahi olarak gözün alınmasını gerektiren tümörler ve radyasyona karşı hassas olan omurilik hastalıklarında CyberKnife kullanılabiliyor.
Işınlanmış Bölgelerde Tekrarlayan Tümörlerde;CyberKnife, önceden radyoterapi almış ancak aynı bölgede hastalığı tekrarlamış hastalarda da kullanılıyor. Bu tür tümörlerde ikinci kez uygulama yapılabiliyor.
CyberKnife, hastanın yüzüne plastik maske yerleştirilerek, hastaya cerrahi girişim yapılmadan uygulanır. Şöyle ki; hasta, tedavi sırasında 6 yönde hareket edebilen robot kontrollü bir masada yatar.
CyberKnife'ta, tümörün yerini belirleyip takip eden ve gerektiğinde, tümör hareketi olursa değişiklikleri izleyip hasta pozisyonunu değiştiren bir görüntü yakalama sistemi kullanılır. Bu sistem ile solunumla yer değiştiren akciğer ve karaciğerdeki tümörler SRC/SRT ile tedavi edilebilmektedir.
Tedavi sırasında hastanın nefesini tutması ya da düzenli olarak soluması da gerekmez.
Sistem, hastanın tedavi öncesi alınan Bilgisayarlı Tomografi ve Manyetik Rezonans görüntülerini, tedavi sırasında alınan anlık görüntülerle karşılaştırır. Buradan elde edilen tümör koordinatları anlık olarak bilgisayarlar yardımıyla değerlendirilerek radyasyon dozu ayarlanır. Bu şekilde hastanın küçük hareketlerine karşı tedavinin etkilenmemesi sağlanır.
Tedavi tümörle sınırlı kalırken, çevre sağlıklı dokulardaki hasar da aza indirilebilmektedir.
Bilgisayar kontrollü robot kullanan CyberKnife Sistemi'nde, tedavi cihazı hasta etrafında dönerek ve yüzlerce açıdan ışınlayarak tedaviyi tamamlar. Hedeflerin ışınlanmasındaki doğruluk 0.95 mm. kadar olmaktadır.
Akciğer kanserleri, prostat kanserleri, beyin tümörleri, baş-boyun kanserleri, vertebra tümörleri, pankreas kanserlerinde kullanılır.
Ayrıca diğer yöntemlerle tedavi edilemeyen, sayıca az olan metastazlarda, solunumla ya da bağırsak hareketleri ile tümörün yer değiştirdiği durumlarda, akciğer ve karaciğer tümörlerinde kullanılabilir.
Radyasyona çok hassas olan omurilik hastalıklarında da etkilidir. Önceden radyoterapi almış ancak aynı bölgede hastalığı tekrarlamış tümörlerde ikinci kez uygulama yapılabilir.
Benzer İlgi Alanları
-
Akciğer Kanseri
Sigaranın başlıca faktörlerden biri olduğu akciğer kanseri, kansere bağlı ölümlerde ilk sıralarda yer alıyor. Erken evrede yakalandığında tedavi şansı oluyor.
Detaylı Bilgi -
Beyin Anevrizmaları
Beyin anevrizması beyindeki kan damarlarında çıkıntı ya da balonlaşma olmasıdır. Beyin anevrizmaları atardamar duvarında incelme nedeniyle oluşurlar.
Detaylı Bilgi -
Beyin Kanaması
Beyin kanaması kafatası içinde, beyin dokusu, beyin boşlukları ve beyin yüzeyinde olan kanamalardır. Çok ciddi sakatlıklara ve ölüme sebep olabilir.
Detaylı Bilgi -
Beyin Tümörleri
Beyin tümörleri, beynin kendi içinde oluşan tümörlerin yanı sıra çevredeki dokulardan kaynaklanan ve kafatası içine doğru büyüyen tümörleri de kapsıyor.
Detaylı Bilgi -
Gırtlak Kanseri
Gırtlak kanseri belirtileri arasında ses kısıklığı, boğazda takılma hissi ve nefes darlığı bulunur. Sigara, alkol, kötü beslenme gibi faktörler risk oluşturur.
Detaylı Bilgi -
Karaciğer Kanseri
Hepatit B ve Hepatit C veya sirozlu hastalarda gelişen karaciğer tümörleri, genellikle erken dönemde belirti vermeyebilirler.
Detaylı Bilgi -
Pankreas Kanseri
Pankreası oluşturan hücrelerin normal sınırlar içerisindeki işlevlerini yitirerek kontrolsüz şekilde bölünüp tümör halini almasına pankreas kanseri denir.
Detaylı Bilgi -
Prostat Kanseri
Prostat kanseri, erkeklerde en sık görülen kanser türüdür. Kansere bağlı ölümlerde ise ikinci sırada yer alır.
Detaylı Bilgi -
Tiroid Kanseri
Tiroid kanserleri genellikle boyunda bir kitle veya tiroid bezi içinde bir nodül olarak görülür.
Detaylı Bilgi
Hastaneler
Tıbbi Birimler
CyberKnife'ın yan etki ya da riskleri var mıdır?
Acıbadem Maslak Hastanesi, Radyasyon Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Enis Özyar, CyberKnife tedavisi sonrası oluşabilecek riskleri anlatıyor.-
Cyberknife Nedir?
Cyberknife robot kontrollü, noktasal ışınlama yapabilme kapasitesinde olan bir minyatür lineer hızlandırıcıdır.
Radyoterapide kullanılan klasik hızlandırıcılar 5.000 kg, Cyberknife ise sadece 140 kg ağırlığındadır. Bu ağırlıkta bir cihazın 6 eklemli bir robot üstüne yerleştirilmesi ile cihazın 1 mm. altındaki tümörlere tedavi yapabilme olanağı vardır.
Hastanın yattığı tedavi masasında diğer bir robot tarafından kontrol edilir. Klasik radyoterapi ile tedavi edilen hastalıklarda kullanımı azdır, genellikle noktasal ışınlamadan yarar gören hastalıkların tedavisinde kullanılır.
-
Cyberknife Tedavisine Hazırlık Nasıl Yapılır?
Tedavi bölgesine göre baş ve boyun bölgesindeki hastalıklarda suda eriyen ve yüzün şeklini alan ısıya duyarlı maskeler hazırlanıp, aynı pozisyonda Bilgisayarlı Tomografi görüntüsü alınır ve tedavi planlamasında elde edilen görüntüler kullanılır.
Tedavi sırasında kişiye özel hazırlanan bu maskeler kullanılır. Maskenin kullanım amacı hastanın hareket etmesini engellemektir.
Gövdedeki hastalıklarda ise kişiye özel hazırlanan özel bir vakumlu yatak kullanılabilir.
Akciğer, karaciğer, prostat gibi bölgelerin tedavisinde ise bu organlara iğne ile yerleştirilen Altın işaretleyicilerin yerleştirilmesi gerekebilir. Bu Altın işaretler vücutta kalıcı olup çıkarılmasına gerek yoktur.
-
Cyberknife Tedavisi Kaç Seansta Uygulanır?
Cyberknife tedavileri genellikle lezyonun büyüklüğü ve yerleşimi ile ilgili olmak üzere 1-5 seans arasında sürer. Seanslar üst üste günler verildiği gibi, gün aşırı verilmesi de diğer bir uygulama şeklidir.
-
Yaşlı ve Sistemik Sorunları Olan Hastalarda Uygulanabilir Mi?
Cyberknife için yaş veya sistemik hastalık olması bir engel değildir. Tedavi sırasında hastanın hiç bir şey hissetmemesi nedeni ile anestezi gerekli değildir. Sadece 3-4 yaş altı çocuk hastalarda ve gerektiğinde erişkin hastalarda anestezi kullanılabilir.
-
Tedavi Sırasında Hasta Uyanık Mıdır?
Hasta tedavi sırasında uyanıkdır.
-
Saçlar Tıraş Edilir Mi?
Saçların traş edilmesine gerek olmadığı gibi, tedaviye bağlı genel saç dökülmesi de meydana gelmez. Bazı tedavilerde bozuk para büyüklüğünde geçici dökülme tedaviden 2-3 hafta sonra meydana gelebilir.
-
Cyberknife Tedavisi Güvenli Midir?
Robot kontrollü olması nedeni ile Cyberknife tedavi cihazı 1 mm. altında tümörlere müdahale edebilir.
-
Tedavi Ne Kadar Sürede Etki Eder?
Tedavi etkisi hemen başlar ancak günler içinde toplam doza ulaştıkça devam eder. Hastanın ağrısı varsa azalması, kanaması varsa kanamanın durması tedavinin etkili olduğunu gösterir. Tedaviye olan cevabın ilk değerlendirmesi genellikle 1-2 ay içinde radyolojik görüntüleme ile yapılır.
-
Hastalar Tedavi Sonrası Çevresindeki İnsanlara Radyasyon Yayabilir Mi ?
Hastalara uygulanan radyasyon tedavisi tedavi odasından çıkınca ortamdan yok olur, hasta ile taşınmaz, ve çevresindeki insan, çocuk ve bebeklere zarar vermez.