Daha iyi bir deneyim için konum izni vermelisiniz.
Size nasıl yardımcı olabiliriz?
Melatonin, insan vücudunda doğal olarak üretilen ve uyku-uyanıklık döngüsünü düzenleyen bir hormondur. Beyinde bulunan epifiz bezi tarafından salgılanır ve sirkadiyen ritmi, yani günlük döngüyü senkronize etmede önemli bir rol oynar. Melatonin takviyeleri, uyku sorunlarıyla mücadelede kısa süreli tedavi için kullanılabilir. Ancak, melatoninin etkinliği konusunda kesin kanıtlar henüz yoktur. Yan etkileri arasında ağız kuruluğu, baş ağrısı ve halsizlik gibi belirtiler bulunur. Hamilelik ve emzirme döneminde melatonin kullanımı önerilmez. Çocuklarda melatonin kullanımı tıbbi gereksinimler dışında kaçınılmalıdır.
İçindekiler

Melatonin Nedir?

Melatonin, insan vücudunda doğal olarak bulunan ve uyku-uyanıklık döngüsünü düzenleyen bir hormondur. Beynin hemen altında bulunan pineal bez ya da diğer adıyla epifiz bezi tarafından salınır.

Melatonin, uyku-uyanma zamanlamasının yanı sıra, kan basıncının düzenlenmesi ve mevsimsel üreme dürtüleri gibi sirkadiyen ritim, yani günlük döngü ile değişen faktörleri senkronize etmede önemli rol oynar.

Melatonin’in etkilerinin çoğu melatonin reseptörlerinin aktif hale gelmesi ile meydana gelirken, diğer etkiler hormonun antioksidan rolünden kaynaklanmaktadır. Bitkilerde oksidatif strese karşı savunma işlevi de gören melatonin bu sayede aynı zamanda çeşitli gıdalarda da bulunur.

İlaç veya takviye olarak kullanılan melatonin ise genellikle bir laboratuvarda sentetik olarak üretilir. Melatonin bir diyet takviyesi olarak jet lag veya vardiyalı çalışma gibi uyku sorunlarının kısa süreli tedavisi için doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır.

Melatonin en yaygın olarak hap formunda üretilir, ancak yanak içine veya dilin altına yerleştirilebilen formları da mevcuttur. Bu sayede ağız yoluyla alınan melatonin doğrudan vücut tarafından emilir.

Melatonin’in Etkileri Nelerdir?

Melatonin'in vücuttaki asıl işlevi, gece ve gündüz döngülerini veya uyku-uyanıklık döngülerini düzenlemektir. Karanlık, normal şartlarda vücudun daha fazla melatonin üretmesine neden olur ve bu da vücudun uykuya hazırlanması için işaret verir.

Aydınlık ve ışık ise melatonin üretimini azaltır ve vücuda uyanık olmaya hazırlanma sinyalini verir. Uyku sorunu olan bireylerde yaygın olarak düşük melatonin seviyelerine görülebilir.

Uyku düzenlemesi için takviye alınarak kullanılan melatonin hormonunun etkili olduğuna dair kesin kanıtlar henüz elde edilmemiştir.

Yapılan araştırmalar sonucunda düzenli kullanımla birlikte uyku başlangıcının yaklaşık altı dakika daha erken olduğu görülmekle beraber, toplam uyku süresinde bir değişiklik olmadığı kayda geçilmiştir. Buna ek olarak melatonin kullanımının bırakılması ile birlikte, bir sene içinde uyku başlangıcındaki kısalmanın ortadan kalktığı görülmektedir.

Melatonin’in Yan Etkileri Nelerdir?

Melatonin takviye olarak alındığında, kısa süreli olarak, düşük dozlarda kullanılırsa yan etkilerinin asgari düzeyde olduğu görülmüştür. Bu yan etkiler arasında:

  • Ağız kuruluğu
  • Ağız ülseri
  • Anksiyete
  • Anormal karaciğer fonksiyon testleri
  • Asteni (halsizlik)
  • Baş ağrısı
  • Baş dönmesi
  • Mide bulantısı
  • Dermatit (cilt iltihabı)
  • Döküntü
  • Duygulardan kaçınma hissi
  • Enerji eksikliği
  • Gece terlemeleri
  • Göğüs ağrısı
  • Hazımsızlık veya mide ekşimesi
  • Hiperbilirubinemi yani kanda kırmızı kan hücrelerinin bozulmasından dolayı ortaya çıkan yüksek bilirubin seviyeleri ile ciltte ve gözlerde sararma
  • Hipertansiyon yani yüksek tansiyon
  • Huzursuzluk
  • İdrarda protein yani proteinüri
  • İdrarda şeker yani glikozüri
  • İshal
  • Karın ağrısı
  • Kaşıntı
  • Kilo artışı
  • Kollar ve bacaklarda ağrı
  • Kuru cilt
  • Menopoz belirtileri
  • Migren
  • Psikomotor hiperaktivite yani artan aktivite ile ortaya çıkan huzursuzluk, huzursuzluk
  • Ruh hali değişimleri
  • Saldırganlık
  • Sinirlilik
  • Uyku hali
  • Anormal rüyalar
  • Uykusuzluk
  • Uyuşukluk
  • Yorgunluk sayılır.

Hamilelik veya emzirme döneminde olanların ya da karaciğer problemi olan bireylerin melatonin takviyesi kullanılması önerilmez.

Melatonin hormonunun etkili olabildiği gözlenen durumlar aşağıda sıralanmıştır. Ancak hekim tavsiyesi olmadan herhangi bir takviye kullanılmamalıdır.

  • Bazı tansiyon ilaçlarının neden olduğu uyku bozukluğu yani beta bloker kaynaklı uykusuzluk: Atenolol ve propranolol gibi beta bloker sınıfı ilaçların melatonin seviyelerini düşürdüğü gözlemlenmektedir. Bu durum uyku sorunlarına neden olabilir. Araştırmalar, melatonin takviyesi almanın beta-bloker ilaç kullanan hastalarda uyuma problemlerini azaltabileceğini göstermektedir.
  • Ağrılı bir uterin bozukluk olan endometriozis
  • Yüksek Tansiyon: Kontrollü salınan melatonin türü kullanımının bazı vakalarda yüksek tansiyonu belirli oranda kontrol altına aldığı gözlemlenmektedir.
  • Uykusuzluk hastalığı : Kısa süreli melatonin kullanımının, uykusuzluk sorunu çeken bireylerde uykuya dalmak için gereken süreyi 6-12 dakika kadar kısalttığı gözlemlenmiştir. Ancak bireylerde toplam uyuma süresi üzerinde yapılan araştırmalar çelişkili sonuçlar vermektedir. Melatonin hormonunun bu konuda ileri yaştaki bireyler üzerinde gençlerden daha fazla etkili olduğu gözlemlenmiştir.
  • Jet lag: Yapılan araştırmalar sonucunda melatoninin uyanıklık, hareket koordinasyonu, gündüz uykusu ve yorgunluk gibi jet lag semptomlarını hafiflettiği ya da ortadan kaldırdığı görülmektedir.
  • Ameliyattan önce kaygı: Dil altı formunda kullanılan melatoninin, ameliyattan önce anksiyetenin azaltılmasında, geleneksel olarak kullanılan midazolam kadar etkili olduğu gözlemlenmiştir. Buna ek olarak bazı bireylerde daha az yan etki de gözlemlenmiştir.
  • Kist veya sıvı içermeyen tümörler (katı tümörler): Kemoterapi veya diğer kanser tedavileri ile birlikte doktor kontrolünde melatonin almanın tümör boyutunu azaltabildiği ve tümörlü kişilerde hayatta kalma oranlarını artırabildiği gözlemlenmiştir.
  • Güneş yanığı: Güneşe çıkmadan önce cilde melatonin jeli uygulamanın güneş ışığına çok duyarlı insanlar arasında bazı vakalarda güneş yanığını önleyebildiği gözlemlenmektedir. Ancak melatonin kreminin daha az hassas cilde sahip kişilerde güneş yanığını önleyemediği kaydedilmektedir.
  • Çene eklemini ve kasını etkileyen bir grup ağrılı durum, yani temporomandibular bozukluklar: Araştırmalar, 4 hafta boyunca yatmadan önce melatonin almanın, ağrıyı %44 oranında azalttığını ve çene ağrısı olan bireylerde ağrıya toleransı %39 oranında artırdığını göstermektedir.
  • Kandaki düşük trombosit seviyeleri (trombositopeni): Ağız yoluyla alınan melatonin ile düşük kan trombosit sayısının artırılabildiği gözlemlenmiştir.

Melatonin hormonu kullanımının yukarıda belirtilenler haricinde, atletik performans, çok hasta olan kişilerde istemsiz kilo kaybı, Alzheimer hastalığı gibi düşünmeye müdahale eden hastalıklar, ağız kuruluğu, kısırlık ve döngülü veya gece vardiyalarına bağlı uyku bozukluğu yani vardiyalı çalışma bozukluğu durumlarında ölçülebilir bir etkisinin olmadığı gözlemlenmiştir.

Benzodiazepinler adı verilen ilaçların bağımlılığından kurtulma ya da depresyon vakalarında bireye yardımcı olma konularında tamamen etkisiz olduğu görülen melatonin hormonunun, aşağıdaki durumlarında etkisi henüz saptanmamıştır.

Melatonin Nasıl Kullanılır ve Yan Etkileri Nelerdir?

Melatonin kullanmadan önce mutlaka bir sağlık uzmanına ve uzman hekime başvurulması gereklidir. Melatonin hormonu çeşitli ilaçlar ve kafein gibi maddeler ile etkileşime girerek çeşitli olumsuz etkiler yaratabilir veya vücutta olması gerektiği miktardan fazla bulunduğunda çeşitli sağlık sorunlarının daha da ağırlaşmasına neden olabilir.

Melatonin, depresyon belirtilerini daha da kötüleştirebilir ve diyabetli kişilerde kan şekerini artırabilir. Diyabeti olan bireyler melatonin kullanırken kan şekerini dikkatlice takip etmelidir. Melatonin, tansiyonu kontrol etmek için belirli ilaçlar alan kişilerde yüksek tansiyona neden olabilir.

Melatonin hormonu bağışıklık fonksiyonunu artırabilir ve transplant alan kişiler tarafından kullanılan immünosüpresif tedaviye müdahale edebilir. Melatonin , kanama bozukluğu olan kişilerde kanamayı daha da kötüleştirebilir.

Melatonin ağız yoluyla hap formunda, dil altı hap formunda, cilt üzerine jel olarak, ya da bir sağlık uzmanının doğrudan gözetimi altında vücuda enjekte edilerek kullanılabilir. Melatonin aldıktan sonra dört ile beş saat boyunca makine veya araç kullanılmaması gereklidir.

Hamilelikte Melatonin Kullanımı

Melatonin, kadınlar tarafından ağızdan alındığında veya sık sık ya da yüksek dozlarda enjekte edildiğinde doğum kontrolüne benzer etkileri olabilir. Bu hamile kalmayı zorlaştırabilir.

Hamile kalmaya çalışırken melatoninin daha düşük dozlarda güvenli olup olmadığını bilmek için yeterli güvenilir araştırma tamamlanmamıştır. Hamilelik sırasında melatonin kullanımının ne kadar güvenliği olduğu hakkında yeterli bilgi yoktur.

Bu nedenle bu konuda daha kesin araştırmalar sonuçlanana kadar, hamile iken veya hamile kalmaya çalışırken melatonin kullanılmaması tavsiye edilir. Aynı şekilde emzirme döneminde melatonin kullanımının güvenliği hakkında da yeterli bilgi yoktur, bu sebeple kullanmaktan kaçınmak en iyi çözümdür.

Çocuklarda Melatonin Kullanımı

Melatoninin, ergenlik döneminde gelişime müdahale edebileceği konusunda bazı endişeler vardır. Bu endişeler halen kesin olarak teyit edilmemiş olsa da, melatonin tıbbi ihtiyacı olan çocuklar haricinde kullanılmamalıdır. Melatoninin çocuklarda ağızdan alındığında güvenli olup olmadığını bilmek için henüz yeterli kanıt yoktur.

Melatonin İçeren Besinler Nelerdir?

Melatonin düşüklüğü birçok insanda uykusuzluk problemi yaratabilir. Vücuttaki melatonin düzeyini arttırmanın doğal yöntemleri de bulunmaktadır. Aşağıdaki besinler melatonin düzeyini arttırmaya yardımcı olabilir:

  • Kızılcık
  • Fındık
  • Ceviz
  • Badem
  • Vişne
  • Papatya
  • Kiraz

Vücuttaki melatonin oranının düşmesi durumunun önüne geçmek için ya da melatonin eksikliği yaşanması durumunda bu besinleri tüketerek melatonin seviyesine katkı sağlanabilir.

Melatonin Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Melatonin ne işe yarar?

Melatonin, gece-gündüz döngülerini yada uyku-uyanıklık döngülerini düzenlemek için kullanılır. Işıksız ortam, vücudun daha fazla melatonin üretmesini sağlar ve bu durum vücudun uykuya hazırlanması için önemlidir.

Melatonin ne demek?

Melatonin, vücutta doğal olarak bulunur ve uyku-uyanıklık döngüsünü düzenlemeye yardımcı olan bir hormondur. Melatonin epifiz bezi tarafından salgılanır.

Melatonin nedir ne işe yarar?

Melatonin hormonu uyku döngüsünü düzenlemek için çalışır. Melatonin gece daha fazla salgılanırken gündüz bu seviye düşer. Melatonin düşüklüğü insomnia başta olmak üzere birçok uyku problemine sebep olabilir. Uykusuzluk problemi çeken bireyler için melatonin takviyesi önerilebilir.

Melatonin nasıl kullanılır?

Melatonin kullanımı kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Doktorunuz size uygun olan dozu, semptomları dinledikten sonra yapılan fiziksel muayene ve testler sonucu belirler. Melatonin hapı kullanımından sonra ilk dört saat makine ve araç kullanılmamalıdır.

Melatonin hapı ne işe yarar?

Melatonin hapı, melatonin eksikliği tedavisinde kullanılır. Melatonin eksikliği başta insomnia olmak üzere birçok uyku problemine yol açabilir. Uyku problemi çekilmesi durumunda alanında uzman bir doktora başvurarak en doğru tedavi yöntemine erişilebilir.

En çok melatonin içeren besin nedir?

En çok melatonin içeren besin kızılcıktır. Aynı zamanda ceviz, badem, fındık, vişne ve papatya gibi besinler de melatonin açısından zengindir. Melatonin bakımından zengin olan besinler tüketilerek melatonin seviyesine doğal yollar ile katkıda bulunulabilir.

Acıbadem Web ve Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır. Güncellenme Tarihi: 5 Nisan 2024 Cuma Yayımlanma Tarihi: 20 Ağustos 2020 Perşembe

Bize Ulaşın

Bilgi talepleriniz için aşağıdaki formu doldurabilirsiniz.

Acıbadem Sağlık Grubu olarak size daha iyi ve kaliteli bir hizmet sunabilmemiz için istek, öneri, teşekkür ve şikayetlerinizi aşağıdaki formu doldurarak ya da 444 55 44 numaralı telefondan tarafımıza ulaşarak bildirebilirsiniz.

Devamı
Devamı
Güvenlik Kodu

KİŞİSEL VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE İŞLENMESİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME FORMU

Acıbadem Sağlık Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (“Acıbadem”) ve Acıbadem’in hakim ve bağlı şirketleri (hepsi birlikte “Acıbadem Grubu” olarak anılacaktır.) tarafından, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) ve ilgili mevzuat kapsamında Veri Sorumlusu sıfatıyla, kişisel verileriniz, aşağıda açıklanan çerçevede ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Özel Hastaneler Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuata uygun olarak işlenebilecektir.

1. Kişisel Verilerin elde Edilmesi, İşlenmesi ve İşleme Amaçları

Kişisel verileriniz Acıbadem Grubu tarafından sağlanmakta olan kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amaçlarıyla ve Acıbadem Grubu şirketlerinin faaliyet konularına uygun düşecek şekilde; sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, çağrı merkezi, internet sitesi, sözlü, yazılı ve benzeri kanallar aracılığıyla elde edilmektedir. Sağlık verileriniz başta olmak üzere özel nitelikli kişisel verileriniz ve genel nitelikli kişisel verileriniz, Grup tarafından aşağıda yer alanlar dâhil ve bunlarla sınırlı olmaksızın bu maddede belirtilen amaçlar ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü şekilde işlenebilmektedir:

Acıbadem Grubu tarafından elde edilen her türlü kişisel veriniz (Özel nitelikli kişisel veriler de dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) aşağıdaki amaçlar ile işlenebilecektir:

İlgili mevzuat uyarınca elde edilen ve işlenen Kişisel Verileriniz, Acıbadem veya Acıbadem Grubu’na ait fiziki arşivler ve/veya bilişim sistemlerine nakledilerek, hem dijital ortamda hem de fiziki ortamda muhafaza altında tutulabilecektir.

2. Kişisel Verilerin Aktarılması

Kişisel verileriniz, Kanun ve sair mevzuat kapsamında ve yukarıda yer verilen amaçlarla Acıbadem ve Acıbadem Grubu tarafından Acıbadem Grubu’na dahil olan şirketler ile, Özel sigorta şirketleri, Sağlık bakanlığı ve bağlı alt birimleri, Sosyal Güvenlik Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve sair kolluk kuvvetleri, Nüfus Genel Müdürlüğü, Türkiye Eczacılar Birliği, Mahkemeler ve her türlü yargı makamı, merkezi ve sair üçüncü kişiler, yetki vermiş olduğunuz temsilcileriniz, avukatlar, vergi ve finans danışmanları ve denetçiler de dâhil olmak üzere danışmanlık aldığımız üçüncü kişiler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, resmi merciler dâhil sağlık hizmetlerini yukarıda belirtilen amaçlarla geliştirmek veya yürütmek üzere işbirliği yaptığımız iş ortaklarımız ve diğer üçüncü kişiler ile paylaşılabilecektir.

3. Kişisel Veri Elde Etmenin Yöntemi ve Hukuki Sebebi

Kişisel verileriniz, her türlü sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, yukarıda yer verilen amaçlar ve Acıbadem’in faaliyet konusuna dahil her türlü işin yasal çerçevede yürütülebilmesi ve bu kapsamda Acıbadem’in akdi ve kanuni yükümlülüklerini tam ve gereği gibi ifa edebilmesi için toplanmakta ve işlenmektedir. İşbu kişiler verilerinizin toplanmasının hukuki sebebi;

Ayrıca, Kanun’un 6. maddesi 3. fıkrasında da belirtildiği üzere sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbı teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.

4. Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Haklarınız

Kanun ve ilgili mevzuatlar uyarınca;

Mezkûr haklarınızdan birini ya da birkaçını kullanmanız halinde ilgili bilgi tarafınıza, açık ve anlaşılabilir bir şekilde yazılı olarak ya da elektronik ortamda, tarafınızca sağlanan iletişim bilgileri yoluyla, bildirilir.

5. Veri Güvenliği

Acıbadem, kişisel verilerinizi bilgi güvenliği standartları ve prosedürleri gereğince alınması gereken tüm teknik ve idari güvenlik kontrollerine tam uygunlukla korumaktadır. Söz konusu güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanmaktadır.

6. Şikayet ve İletişim

Kişisel verileriniz teknik ve idari imkânlar dâhilinde titizlikle korunmakta ve gerekli güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak olası risklere uygun bir düzeyde sağlanmaktadır. Kanun kapsamındaki taleplerinizi, “https://www.acibadem.com.tr/acibademonline/hastaverilerinkorunmasi.html” web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak;

Kanun kapsamındaki taleplerinizi, https://www.acibadem.com.tr/acibademonline/hastaverilerinkorunmasi.html web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak ve formda belirtilen usullerle tarafımıza iletmenizi rica ederiz.

YUKARI
İçindekiler
Size ulaşmamızı ister misiniz?