NEU (Nötrofil) Nedir?
Nötrofil, bağışıklık sistemini koruyan bir çeşit beyaz kan hücresidir. Vücudumuzda üç farklı çeşitte beyaz kan hücresi bulunur. Granülositlerin alt kolu olan nötrofil, diğer beyaz kan hücreleriyle birlikte hareket ederek sağlığımızı enfeksiyonlara ve yaralanmalara karşı korur.
Beyaz kan hücreleri arasında önde gelen bir hücre olan nötrofil, vücudumuza giren bakteri ve virüslere karşı ilk savunmayı yapar. Nötrofiller vücudumuza zarar verecek bakteri ve virüsleri hızlı bir şekilde yok etmeye başlar. Bunu sağlamak için doku onarım sürecini başlatır ve hasarı gidermeye çalışırlar. Nötrofiller bu mücadeleyi verirken vücudumuzda kızarıklık, iltihaplanma ve şişme gibi oluşur.
NEU (Nötrofil) Normal Değeri Kaç Olmalıdır?
Herhangi bir sağlık sorunu olmayan yetişkinlerde nötrofillerin normal aralığı mikrolitre başına 2.500 ila 7.000 nötrofil arasında olur. 7.000'den fazla veya 2.500'ün altında ölçülen nötrofil sayısı, sağlığımızda bir sorun olduğuna işaret eder.
Kanımızdaki nötrofil sayısını belirlemek için kan testlerinden yararlanılır. Kan testleri ile belirli bir miktar kandaki nötrofil sayısı ölçülür. Ölçü birimi olaraksa mikrolitre kullanılır.
NEU (Nötrofil) Yüksekliği
Ölçümlerin ardından 7.000’den fazla nötrofil sayısının ölçülmesi, nötrofil yüksekliği yaşandığı anlamına gelir. Kandaki nötrofil sayısının yükselmesi, vücudumuzun bir sağlık sorunu ile mücadele ettiğini ortaya koyar. Kemik kırılması ya da önemli yanık vakalarında vücudun yüksek miktarda nötrofil üretmesi bağışıklık sisteminin harekete geçtiği anlamına gelir ve böyle durumlarda hasarın giderilmesinden sonra nötrofil sayısı normale dönmelidir. Yaralanmanın iyileştirilmesinden sonra nötrofil sayısının normal değerlerine inmemesi, yine bir sağlık sorunu varlığına işaret edebilir.
Nötrofil yüksekliğinin nedenleri arasında şunlar bulunur;
- Enfeksiyonlar,
- Enflamasyon,
- Yaralanma,
- Bazı lösemi türleri,
- Bazı akciğer tümörleri,
- Bazı ilaçlara karşı gelişen reaksiyonlar,
- Mantar, bakteri ve parazit enfeksiyonları,
- Stres,
- Sigara ve diğer tütün türevlerinin tüketimi.
Nötrofil Yüksekliği Belirtileri
Nötrofil yüksekliği sıklıkla bakteriyel enfeksiyonlar sırasında yaşanır. Bunun nedeni ise bakteri kaynaklı enfeksiyonlar sırasında henüz gelişimini tam olarak tamamlamamış nötrofillerin kemik iliğinden ayrılarak hastalıkla mücadele etmek için kan dolaşım sistemine katılmasıdır.
Nötrofil yüksekliği belirtileri arasında şunlar bulunur:
- Yorgunluk ve güçsüzlük hissi,
- 38 derece ve üzeri ateş,
- Baş dönmesi veya bayılma hissi,
- Tekrarlayan enfeksiyonlar,
- İyileşmeyen yaralar,
- Şişmiş veya ağrılı eklemler.
Nötrofil Nasıl Düşürülür?
Bir tür beyaz kan hücresi olan nötrofillerin artması, farklı nedenlerden kaynaklanır. Bu nedenlerin tespitinin ardından belirlenecek sağlık sorunlarının tedavisi ile netrofil seviyesi düşer. Nötrofil yükselmesinin ardında sıklıkla enfeksiyona dayalı rahatsızlıklar bulunur. Enfeksiyon tedavisinde ise antibiyotik kullanımı tercih edilir ve sorun enfeksiyon kaynaklıysa, antibiyotik tedavisinin ardından nötrofil sayısı düşer.
NEU (Nötrofil) Düşüklüğü
Nötrofil düşüklüğüne (nötrofil yüzdesi düşüklüğü) tıp literatüründe nötropeni adı verilir. Eğer nötrofil düşüklüğünüz varsa tekrar eden enfeksiyonlar ve vücudunuzda şişmeler yaşayabilirsiniz.
Nötrofil düşüklüğünde, kemik iliği yeterince nötrofil üretemeden vücudunuz nötrofilleri yok eder.
Nötrofil Düşüklüğü Neden Olur?
Genetik Geçiş
Nötrofil düşüklüğüne neden olan genetik sorunlar anne ve babadan çocuklarına aktarılabilir.
Enfeksiyonlar
Virüs, bakteri ve parazit sebepli enfeksiyonlar nötrofil düşüklüğüne yol açabilir. Aynı şekilde HIV, hepatit, tüberküloz, sepsis ve Lyme hastalıkları da nötrofil düşüklüğünün oluşmasına sebep olabilir.
Kanser
Kanser, lösemi ve lenfoma dahil diğer kan ve/veya kemik iliği hastalıkları vücudunuzun ihtiyaç duyulduğu kadar sağlıklı beyaz kan hücresi üretmesine mani olur ve nötrofil düşüklüğüne yol açabilir.
Kullanılan Bazı İlaçlar
Kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ve radyasyon tedavisi, nötrofil seviyesinin düşmesine neden olabilir. Kanser tedavisinde kullanılmayan kimi ilaçlar da düşük nötrofil seviyeleri yaratabilir.
Beslenme Yetersizlikleri
B12 vitamini, folat veya bakır gibi vitamin ve minerallerin vücudunuzda yeterince bulunmaması nötrofil düşüklüğü yapabilir.
Bağışıklık Sistemi Sorunları
Bazı bağışıklık sistemi sorunlarında vücudunuz sağlıklı nötrofilleri yok edebilir. Bu sorunlar arasında Crohn hastalığı, lupus ve romatoid artrit bulunur.
Nötrofil Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?
Nötrofil düşüklüğü tek başına herhangi bir belirti göstermez ancak nötropeninin kökeninde yer alan enfeksiyonlar bazı belirtilere neden olabilir. Tekrarlanan enfeksiyonlar aynı zamanda nötrofil düşüklüğü belirtisi olarak değerlendirilir.
Belirtiler şunları içerebilir:
- Ateş (ateşli nötropeni),
- Halsizlik,
- Farenjit,
- Lenf düğümlerinde şişlik,
- Ağzı veya anüs bölgesinde yaralar,
- Enfeksiyon bölgesinde ağrı, şişlik ve döküntü,
- İshal,
- İdrar yapma sırasında yanma hissi,
- Sık idrara çıkma,
- İdrar yaparken ağrı.
Hafif bir nötrofil düşüklüğü halinde vücudunuz enfeksiyonlarla savaşacak kadar kadar nötrofil barındırabilir ve bu nedenle herhangi bir yakınma gelişmeyebilir ya da çok hafif belirtiler olduğu için yakınmaları fark etmeyebilirsiniz.
Nötrofil Değeri Nasıl Yükselir?
Bazı nötrofil düşüklükleri için tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir. Diğer tedavi yöntemleri ise nedene göre değişir bu tedavilerin arasında şunlar bulunur.
Antibiyotik Tedavisi
Febril nötropeni yani ateşle birlikte gelişen nötrofil düşüklüğü yaşıyorsanız, nötrofil değerinizin yükselmesi için doktorunuz tarafından antibiyotik reçete edilir.
Kortikosteroidler
Bağışıklık sistemine dayalı rahatsızlıklarda, doktor önerisi ile kortikosteroid içeren ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar yardımıyla nötrofillerin tahrip edilmesine sebep olan bağışıklık sistemi tepkisini giderilir.
Granülosit Koloni Uyarıcı Faktör (G-CSF)
Doktorunuz ayrıca kemik iliğinizde beyaz kan hücrelerinin üretimini arttıran ilaçları kullanmanızı isteyebilir. Kemoterapi tedavisi görüyorsanız yüksek ihtimalle G-CSF kullanımı önerilebilir.
Kullandığınız herhangi bir ilaç nötrofil düşüklüğüne neden oluyorsa doktorunuz sizden bu ilacın miktarını ya da kullanım sıklığını azaltmanızı veya kullanmayı bırakmanızı isteyebilir.
Nötrofil Yükselten Yiyecekler
Nötrofil sayınız düşükse doktor tavsiyesi ile bağışıklık seviyenizi arttırmak için bağışıklık A, B, C, E vitaminleri, karotenler, demir, çinko, selenyum desteği gerekebilir. Ayrıca Omega-3 ve antioksidan barındıran besinler yiyerek nötrofil sayısını artırmaya katkıda bulunabilirsiniz.
Nötrofil Sayısı Nasıl Artar?
Nötrofil sayısında yaşanan düşüklük doktor önerileriyle giderilmelidir. Doktorunuz nötrofil sayınızı arttırmak için şu önerilerde bulunabilir:
- Eğer kanser için kemoterapi tedavisi görüyorsanız doktorunuz kemoterapi dozunu azaltabilir ya da sıklığında değişikliğe gidebilir,
- Dışarıdan beyaz kan hücresi transferi önerebilir,
- Sayının düşmesine neden olan etken kullandığınız bir ilaçtan kaynaklanıyorsa ilaç kullanımını kesebilir, dozunu azaltabilir ya da sıklığını düşürebilir,
- Beyaz kan hücrelerinin artmasına katkıda bulunmak için antibiyotik ya da başka ilaçların kullanımını önerebilir.
Normal Nötrofil Seviyesini Koruma Yolları
Enfeksiyon kökenli sağlık sorunlarından kaçınarak nötrofil sayınızı dengeli bir oranda tutabilirsiniz. Bunun için şunlara dikkat etmeniz önerilir:
- Viral, bakteriyel hastalıklara yakalanmış kişilerle yakın temastan kaçının,
- Enfeksiyonlara yakalanmamak için temizliğe dikkat edin, düzenli olarak ellerinizi yıkayın,
- Mevsimsel grip aşısını yaptırmayı ihmal etmeyin,
- Beslenmenize dikkat edin ve sağlıklı besinler tüketmeye çalışın.
Vücudumuzda Kaç Nötrofil Var?
Vücudumuzdaki beyaz kan hücreleri, tüm hücrelerin yüzde 1'i seviyelerindedir. Nötrofiller vücudumuzda en çok bulunan beyaz kan hücreleridir. Vücudumuzdaki tüm beyaz kan hücrelerinin sayısının yüzde 50-80’i nötrofillerdir.
Nötrofiller Nerede Üretilir?
Nötrofiller kemik iliğinde gelişir ve gelişimlerini tamamladıktan sonra kan yolu yardımıyla vücudunuzdaki tüm dokulara ulaşır.
