Akne tedavisi nasıl yapılır?
Özellikle ergenlik çağında pek çoğumuzun başı sivilcelerle derttedir; ama diğer yaygın cilt problemlerinden biri olan akne, önemsenmediği takdirde ciddi sorunlara yol açar. Ergenlik çağında yüzde 80-90 oranında görülen akne, erişkinlerin yaklaşık 12-14’ünde iyileşmeyerek sorun yaratır. Bu sorunlar sosyal ve psikolojik boyutlar taşır. Aileler ergenlik sivilcesidir geçer deyip hastalığın tedavisini erteleyebilir. Ancak zamanında tedavi edilmeyen akne uzun yıllar kalıcı izler bırakabilir.
Akne izleri yok olur mu?
Genellikle bir ergenlik belirtisi gibi algılanan akne, kendiliğinden düzelir diye bekleyip tedavi için geç kalınır. Akne, tedavi edilmesi gereken bir deri hastalığıdır ve ciddiye alınmazsa iz bırakması kaçınılmaz olur. Akne en çok yüz, sırt ve göğüs bölgesinde sorunlara neden olur. Inflamatuvar akne, yüzde ve vücutta kalıcı izler bırakabilir; bu nedenle zamanında yeterli ve gerekli tedavilerin mutlaka uygulanması gerekir. Pek çok insanın merak ettiği konu ise akne tedavisinde izlerin tamamen yok olup olmadığıdır. Bu sorunun yanıtı aknenin türüne ve tedaviye bağlı olarak değişir. Sistemik retinoik asit tedavisiyle derin iz bırakma potansiyeli taşıyan en şiddetli akneler bile 4-6 ay içinde yok edilebilir.
Kimyasal peeling ile tedavi
Doğru dozda ve yeterli sürede ilaç tedavisiyle etkisi yüksek ve tekrarlama riski düşük çözümlere ulaşılabilir. Öte yandan tedaviden sonra akneye bağlı olarak deride izler kalabilir. Leke şeklindeki akne izlerinin tedavisinde ilaçlı kremlerden faydalanılabilir ya da kimyasal peeling yapılabilir. Tedavisi daha zor olan, deride çukur oluşturan akne izleri ise çok derin olmadığı takdirde kimyasal peeling ile yok edilebilir. Derin çukur şeklindeki izlerin tedavisi ise pek mümkün değildir.
İzotretinoin tedavisi
Dünyada ve Türkiye’de yaklaşık 30 yıldır yoğun sivilce sorunu yaşayan ve cilt tipi yağlı olan kişilere izotretinoin (A vitamini türevi) ilaç tedavisi uygulanır. Bu tedavi, aknenin en başarılı tedavisi olarak kabul görmüş durumda. Tedavide dikkat edilmesi gereken unsur, hastanın düzenli takibidir. İzotretinoin ilaçlarının yan etkisi geçici olarak karaciğer enzimlerini ve kolesterol seviyesini artırabilmesidir. Yaklaşık altı ay uygulanırsa yüzde 100’e yakın başarı sağlanır. Bir diğer yan etkisi ise kuruluktur. Tedavi süresince cilt kuruyup inceldiği için lazer ve ağdadan uzak durmak gerekir. Işık hassasiyeti de yaratan tedavi genellikle kış aylarında uygulanır. Dikkat edilmesi gereken başka bir nokta da bu dönemde hamile kalınmaması gerektiğidir.
Kimyasal Deri Soyma (Peeling)
Kimyasal deri soyma (peeling) işleminde kimyasal maddeler kullanılarak derinin yüzeyinde hasarlı tabaka ortadan kaldırılır. Yerine sağlıklı yeni deri oluşumu gelmesi hızlandırılır. Kimyasal deri soyma işlemi, deri yaşlanması tedavisinin yanı sıra derideki renklenme bozukluklarında, kırışıklıkların ve akne izlerinin tedavisinde de başarılı sonuçlar verir.
Glikolik asit
Meyvelerden elde edilen alfa-hidroksi asit yapısında asitlerdir. Bağ dokusunu ve kollajeni artırır ve yüzeyel olarak deriyi soyar. Bu akne tedavisinde iki haftada bir, toplam 2-5 kez uygulanırsa en iyi sonuç alınır. Yan etkileri çok az ve hafif olur.
Triklor asetik asit (TCA)
TCA, diğer asitlere göre oldukça kuvvetlidir ve çeşitli derişimlerde yüzeyelden çok, derine kimyasal soyma yapabilir. Bu nedenle de dikkatle kullanılmalıdır. Daha derin akne izlerinde en iyi netice veren deri soyma asididir ancak çok esmerler ve koyu renkli derililerde bu akne tedavisi kullanılmamalıdır.
