Çarpıntı neden olur?
Toplumumuzda yaygın görülen çarpıntı her zaman ciddi bir hastalığa işaret etmemekle birlikte olağan dışı bu his kişiyi endişelendirebilir. Bu endişeden dolayı çarpıntı süresi daha da uzayabilir zira psikolojik nedenler de çarpıntıya neden olabilir.
Çarpıntı şikayetiyle kardiyoloji polikliniklerine başvuran hastaların yüzde 10-35 ile ilk sırada yer alır. Genellikle altta yatan sebep önemli olmamakla birlikte çok nadir olarak yaşamı tehdit eden ritim bozukluğundan kaynaklanabilir. Çarpıntı şikayetiyle acil servise başvuran hastaların yüzde 45-50’sinde bu şikayetin altında kalp hastalığı tespit edilirken, polikliniklerde bu oran yüzde 30’lara düşer. Çarpıntının kalp dışındaki nedenlerini şöyle sıralayabiliriz…
Psikolojik nedenler: Kalp çarpıntısının sinirsel olduğu durumlarda, çarpıntısı olan kişi fenalık geçiriyor duygusuna kapılır ve kendini derin derin nefes almak zorunda hisseder. Bu duygulara endişe eşlik eder. Bu ruh hali ve çarpıntılar bazen tüm güne yayılacak kadar uzun sürer. Beyin fiziksel stresle psikolojik stres farkını ayırt edemediği için kişinin yaşadığı stres kalbe yansır. Vücudu fiziksel bir tehlikeye hazırlar gibi, beyin kalp atışlarını hızlandırır. Ev veya işle ilgili problemlerin kişilere kalp çarpıntısı olarak geri dönmesi bundandır. Stresi sadece sorunlarınızın canınızı sıkması anlamında düşünmeyin. Ani korku, kaygı, şaşkınlık gibi durumlar vücutta adrenalin hormonunun salgılanmasına ve kalp atışlarının hızlanmasına neden olur. Panik atak rahatsızlığı olanlarda da genellikle çarpıntı şikayeti görülür. Panik atak hastaları çoğu kez kalp hastası olduklarını düşünerek hastaneye başvururlar.
Fiziksel aktivite
Aşırı güç sarf etmeyi gerektiren aktiviteler sonrası kalp çarpıntısı normaldir. Ağır spor egzersizleri de çarpıntıya neden olur.
İlaçlar ve ateş
Alerji, grip, tansiyon, astım, diyet veya kalp ilaçlarının yanı sıra bazı bitkisel takviye ürünleri de kalp çarpıntısına yol açıyor olabilir. Herhangi bir nedene bağlı oluşan ateş de kalp hızını artırmaktadır.
Kafein ve nikotin
Çay, kahve, kola gibi kafein içeren içecekler, sigara veya enerji içecekleri fazla miktarda tüketildiğinde çarpıntıya neden olur. Özellikle enerji içecekleri kesinlikle alkolle birlikte tüketilmemelidir. Ciddi sorunlara yol açabilir.
Tiroit bezinin fazla çalışması ve büyümesi
Hipertiroidi ya da zehirli guatr denilen bu rahatsızlıkta tiroit bezi adlı organ tiroit hormonunu çok fazla üretir. Bunun sonucunda sinirlilik, konsantrasyon bozukluğu, kilo kaybı, terleme ve kalp çarpıntısı görülebilir.
Kansızlık
Kansızlık olan kişilerde kırmızı kan hücreleri sağlıksızdır ve dokulara yeterince oksijen taşıyamaz. Bunun üzerine kalp, dokulara daha çok kırmızı kan hücresi pompalamak için hızlanır. Kalp üzerindeki bu baskı çarpıntı ile sonuçlanabilir.
Kanda şeker düzeyinin düşmesi
Kan şekerinin düşmesi sırasında, kişiler belirli bir süre çarpıntı hisseder. Terleme, solukluk, titreme gibi diğer belirtilerin şiddetine göre yapılacak tedavi ile kan şekeri ayarı sağlanarak, belirtiler ortadan kaldırılır.
Hamilelik
Hamilelik sırasında görülen çarpıntılar normal kabul edilir. Doğumdan sonra genellikle bu şikayet sonlanır. Hormon değişiklikleri nedeniyle sadece hamilelikte değil, menopoz veya regl döneminde de çarpıntı görülebilir.
Ritim bozukluğu
Ritim bozuklukları da kalpte çarpıntıya neden olabilir. Normal şartlar altında her dakika 60 ila 100 kez atan kalbimiz fiziksel aktivite veya heyecan halinde dakikadaki atım sayısını 150’ye kadar yükseltebilir. Oldukça ritmik bir çalışma gösteren kalbimiz çeşitli sebeplerle bu düzenini kaybederse bu durum aritmi, yani ritim düzensizliği olarak adlandırılır. Genel olarak koroner kalp hastalığı, patolojik kalp kapakları veya kalp yetersizliği gibi kalbin fizyolojik çalışamadığı hallerde aritmiler sık olur. Buna karşılık yalnız başına aritminin görülmesi kalp hastalığının işareti değildir. Günlük hayatta birçok sağlıklı insanda da aritmiler oluşabilir.
Bu önerilere dikkat!
Günümüzde kalp ritim bozukluklarının önemli bölümü için ilaç tedavisi yeterli olabilirken, nadir görülen bazı kötü huylu ritim bozuklukları için ablasyon ve kalp pili kullanılır. Peki ritim bozukluğu yaşayan hastalar nasıl bir yaşam tarzına sahip olmalı? Öncelikle diyet tedavisi önemli. Çay, kahve, sigara gibi bazı maddeler kalbin elektrik sistemi için uyarıcı özellik taşıdığı için ritim bozukluklarının tetiklenmesine neden olabilir. Bazen kalp ilaçları, tansiyon ilaçları ve göz tansiyonu ilaçları da kalbin yavaşlamasına neden olabilir.
Bazen bir ritim bozukluğunu tedavi etmek için verilen bir ilaç da başka ritim bozukluğuna yol açabilir. Genel kalp sağlığını koruyucu önlemler ritim bozukluklarından korunmak için de geçerlidir. Stres yönetimi, ideal kilo, düzenli egzersiz, hayvansal ve trans yağlardan sakınan bir diyet, tuz alımının azaltılması, sigara içilmemesi, alkol alımının azaltılması veya hiç alınmaması bu önlemlerin en önemlileridir. Ayrıca ritim bozukluğu olan hastalarda antibiyotik kullanımında dikkatli olunmalıdır. Çünkü bazı antibiyotikler potansiyel ritim bozucu olarak değerlendirilir.
