Pap Smear Testi Nedir?
Smear testi ya da pap testi olarak da adlandırılan pap smear testi, kadınlarda rahim ağzı kanserinin varlığını test etmek için uygulanan bir tıbbi prosedüre verilen isimdir. Pap smear testi sırasında doktor rahim ağzından yani diğer adıyla serviksten hücre örneği alınır.Pap smear testi ile rahim ağzı kanserini erken teşhis etmek, başarılı bir tedavi süreci için bireye daha fazla şans verir. Pap smear testi aracılığıyla servikal hücrelerde gelecekte kanserin gelişebileceğini düşündüren değişiklikleri de tespit etmek mümkündür. Bu anormal hücreleri pap smear testi ile erken tespit etmek, olası rahim ağzı kanseri gelişimini durdurmak için atılacak önemli ve ilk adımdır. Pap Smear testi rahim ağzı kanserini teşhis etmek için kullanılır. Pap smear testi genellikle pelvik muayene ile birlikte yapılır. Rahim ağzı kanserine neden olabilen ve cinsel yolla bulaşan yaygın bir enfeksiyon olan HPV virüsü tespitinde kullanılan HPV-DNA testi ile birleştirilebilir. Bazı vakalarda ise pap smear testi yerine HPV-DNA testi yapılabilir.Kim Pap Smear Testi Yaptırmalıdır?Pap Smear testi, rahim ağzı kanseri riski altında bulunan herkese yapılmalıdır. Pap Smear testine ne zaman başlanması gerektiğine ve ne sıklıkla testin tekrar edilmesi gerektiğine birey doktoru ile birlikte karar vermelidir. Pap Smear Testi Ne Sıklıkla Tekrarlanmalıdır?Mevcut kılavuzlara göre 21 ila 65 yaş arasındaki kadınlar için Pap smear testinin genellikle her üç yılda bir tekrarlanması tavsiye edilmektedir. Pap smear testinin HPV-DNA testi ile birleştirildiği durumda, 30 yaş ve üzerindeki kadınlara her beş yılda bir pap smear testi yapması tavsiye edilebilir. Bunun yanı sıra pap smear testi yerine, yine 5 yılda bir HPV-DNA testi de yapılabilir.
Belirli risk faktörlerine sahip bireylerin söz konusu olduğu durumlarda, doktor bireyin yaşına bakmaksızın daha sık pap smear testi yapılmasını önerebilir. Bu risk faktörleri arasında rahim ağzı kanseri teşhisi veya daha önce yapılan bir pap smear testi sonucunda kanser öncesi hücrelerin varlığının belirlenmesi, HIV enfeksiyonu tanısının konulması, organ nakli, kemoterapi veya kronik kortikosteroid kullanımı nedeniyle zayıflamış bağışıklık sistemi gibi durumlar bulunabilir.
Pap Smear Testlerinin Tekrarlanmasının Durdurulması Ne Zaman Sağlıklı Olur?Total histerektomi sonrası ve ilerleyen yaş gibi belirli durumlarda bir kadın ve doktoru pap smear ile taramayı sonlandırmaya karar verebilir. Total histerektomi yani serviks dahil olmak üzere rahmin cerrahi olarak çıkarılması sonrasında pap smear yaptırmaya devam edilmesinin gerekliliği doktor tarafından bireye bildirilecektir. Histerektominin rahim fibroidleri gibi kanserli olmayan bir durum için yapıldığı vakalarda birey rutin pap smear testi yaptırmayı bırakabilir. Ancak histerektomi serviksin kanser öncesi veya kanserli bir durum için yapıldığı vakalarda doktor rutin pap smear testine devam edilmesini önerebilir. Yine güncel kılavuzlara göre son 10 yılda yapılan 3 Pap-Smear, 2 HPV-DNA veya 2 Pap-Smear ve HPV-DNA sonucu negatif gelen 65 yaşının üzerindeki kadınların tarama programı bu noktada sonlandırılabiliyor.
Pap Smear Testine Hazırlık Nasıl Yapılır?Pap smear testinin etkinliğinin azalmaması için atılacak bir takım adımlar mevcuttur. Bireyler pap smear testini yaptırmadan önce iki gün boyunca "cinsel ilişkiden ve herhangi bir vajinal ilaç veya sperm öldürücü köpük, krem ya da jöle gibi ürünü" kullanmaktan kaçınmalıdır. Bunlar anormal hücreleri yıkayabilir ya da gizleyebilir. Pap smear testini adet döneminde yaptırmaktan kaçınmak test sonuçlarının güvenilirliği açısından daha faydalı olacaktır. Adet döneminiz boyunca Pap smear testi yaptırmamaya çalışın. Mümkünse, döngünüzün bu zamanında kaçınmak en iyisidir.
Pap Smear Testi Nasıl Yapılır?Pap smear testi doktorunuzun muayene odasında gerçekleştirilir ve sadece birkaç dakika sürer. Pap smear testine teste hazırlık için bireyin belden aşağısı çıplak kalacak şekilde soyunması istenebilir. Bireyin dizleri bükülü olarak bir muayene masasına sırt üstü yatması beklenir. Bireyin topukları muayene masasının yanında yer alan desteklerde durur.
Doktor bireyin vajinasına spekulum adı verilen bir aleti yerleştirir. Spekulum, doktorun serviksi kolayca görebilmesi için vajinanın duvarlarını birbirinden ayrı tutar. Spekulumun yerleştirilmesi pelvik bölgede bir baskı hissine neden olabilir.
Spekulumun yerleştirilmesinden sonra doktor yumuşak bir fırça ve spatula kullanarak servikal hücrelerden örnekler alacaktır. Bu örnek alınması genellikle herhangi bir acı ya da ağrıya neden olmaz. Bir acı ya da ağrı hissedilmesi durumunda doktora derhal bilgilendirilmelidir..
Doktor, bireye uygulanan pap smear testinin türüne bağlı olarak serviksten alınan hücre örneğini, numuneyi korumak için sıvı bazlı pap smear testlerinde özel bir sıvı içeren bir kap içine ya da geleneksel pap smear testlerinde bir cam üzerine yerleştirir. Numuneler, kanser veya kanser öncesi bir durumu gösteren hücrelerde özellikleri aramak için mikroskop altında incelendikleri bir laboratuvara aktarılır. Doktor pap smear testinin sonuçlarının ne zaman geleceğini bireye iletecektir. Pap smear testinden sonra birey günlük yaşamına herhangi bir kısıtlama olmadan devam edebilir.
Pap Smear Testinin Sonuçları Nelerdir?Pap smear testi, bireyin doktorunu daha fazla test gerektiren şüpheli hücrelerin varlığı konusunda uyarabilir.Normal sonuç elde edilmesi, pap smear testi sırasında yalnızca normal servikal hücreler tespit edildiği anlamına gelir. Bireyin bir sonraki pap smear ve pelvik muayene zamanı gelene kadar başka bir tedaviye veya teste ihtiyacı olmayacaktır. Anormal sonuç elde edilmesi durumunda, yani pap smear testi sırasında anormal veya olağandışı hücreler bulunursa, bu durum bireyde kesinlikle rahim ağzı kanseri olduğu anlamına gelmez. Ancak bu durum, ileri araştırmalar yapılmasını gerektirebilir.
Testin sonuçlarında bulunabilcek hücre türleri arasında önemi belirsiz "atipik skuamöz hücreleri, skuamöz intraepitelyal lezyon, atipik glandüler hücreler, skuamöz hücreli kanser veya adenokarsinom hücreleri” olabilir. Skuamöz hücreler ince ve düzdür ve sağlıklı bir serviksin yüzeyinde büyürler. Önemi belirsiz atipik skuamöz hücrelerin varlığı durumunda, pap smear testi biraz anormal skuamöz hücreleri ortaya çıkarmıştır, ancak bu değişiklikler açıkça kanser öncesi hücrelerin mevcut olduğuna işaret etmez.
Eğer uygulanan pap smear testi sıvı bazlı test ise doktor, bir takım insan papilloma virüsü türleri gibi kanser gelişimini teşvik ettiği bilinen virüslerin varlığını kontrol etmek için numuneyi yeniden analiz edebilir. Yüksek riskli virüsler mevcut değilse, test sonucunda bulunan anormal hücreler büyük bir endişe kaynağı değildir. Endişe verici virüsler varsa, daha fazla test yapılması gerekli olabilir..
Skuamöz intraepitelyal lezyon terimi ise test sürecinde toplanan hücrelerin kanser öncesi olabileceğini belirtmek için kullanılır. Eğer hücrelerde gözlemlenen değişiklikler düşük dereceli ise bu, kanser öncesi bir lezyonun var olması durumunda, örnek alınan hücrelerin boyutlarının, şekillerinin ve diğer özelliklerinin bu lezyonun kansere dönüşmesine muhtemelen yıllar var olduğuna işaret ettiği anlamına gelmektedir. Değişikliklerin yüksek dereceli olduğu durumlarda lezyonun daha erken kansere dönüşme olasılığı daha yüksektir. Her durumda ek tanı testleri doktor tarafından gerekli görülebilir.Glandüler hücreler serviksin açıklığında ve rahmin içinde büyürler. Bu hücrelerin görevi mukus üretmektir. Atipik glandüler hücreler biraz anormal görünebilir, ancak kanserli olup olmadıkları belirsizdir. Anormal hücrelerin kaynağını ve önemlerini belirlemek için daha fazla test gereklidir.Skuamöz hücreli kanser veya adenokarsinom hücreleri sonucu elde edilmesi ise pap smear için toplanan hücrelerin çok anormal ve kanser görünümünde olduğu anlamına gelir. Skuamöz hücreli kanser vajina veya serviksin düz yüzey hücrelerinde ortaya çıkan kanserleri ifade eder. Adenokarsinom ise glandüler hücrelerde ortaya çıkan kanserleri ifade eder. Bu tür hücreler bulunursa, doktor derhal bir değerlendirme gerçekleştirilmesini önerecektir.Pap smear testinin anormal olduğu vakalarda doktor kolposkop yani rahim ağzı, vajina ve vulva dokularını incelemek için özel bir büyüteç kullanarak kolposkopi adı verilen bir işlem yapabilir. Kolposkopi sürecinde doktor yüksek ışık ve büyüteç yardımıyla rahim ağzını daha detaylı inceleyebilir. Doktor ayrıca anormal görünen herhangi bir bölgede biyopsi yapabilir yani doku örneği alabilir. Doku örneği daha sonra analiz ve kesin tanı için bir laboratuvara gönderilir.