FOR INTERNATIONAL PATIENTS
Vajinismus Nedir?
Vajinismus , vajinal kasların istemsiz kasılmalarıyla ilişkilendirilen bir durumdur ve tampon kullanımı, cinsel ilişki veya jinekolojik muayene sırasında penetrasyonu zorlaştırabilir ya da ağrılı hale getirebilir. Bu durumun şiddeti hafif rahatsızlıktan penetrasyonu imkansız kılan yoğun ağrıya kadar değişebilir. Vajinismus, genellikle fiziksel (enfeksiyonlar, menopoz, doğum travması) ve psikolojik (ağrı korkusu, cinsel performans kaygısı, geçmiş travmalar) nedenlerle ilişkilendirilir.
Vajinismusun yaygınlığı tam olarak belirlemek zordur, çünkü bu durum çoğu zaman bildirilmez ve tanı kriterleri farklılık gösterir. Araştırmalara göre, dünya genelinde kadınların yaklaşık %1 ila %7’si vajinismus yaşar. Ancak klinik çalışmalarda daha yüksek oranlar bildirilmiştir. Örneğin, Hindistan’da yapılan bir çalışmada, 20-35 yaş arası kadınların %58’inin vajinismus yaşadığı, bunun %28’inin birincil, %30’unun ise ikincil vajinismus olduğu belirlenmiştir. Farklı kültürel ve toplumsal bağlamlarda bu oranlar önemli ölçüde değişiklik gösterir. Vajinismusun sıkça tanı konulamaması veya tedavi edilmemesi, bu farklılıkların başlıca nedenleri arasında yer alır.
Vajinismus Belirtileri Nelerdir?
Vajinismus, günlük yaşamı ve yakın ilişkileri etkileyebilen çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir. Yaygın belirtiler arasında, cinsel ilişki, tampon kullanımı veya jinekolojik muayene sırasında yanma, batma veya rahatsızlık hissi şeklinde görülen penetrasyon sırasında ağrı, kasların sıkılığı nedeniyle vajinal penetrasyonda zorluk ya da imkânsızlık, penetrasyon girişiminde pelvik kaslarda istemsiz spazmlar, ve penetrasyonla ilgili korku ya da kaygı yer alır. Bunun yanı sıra, beklenen ağrı ya da rahatsızlık nedeniyle azalmış cinsel istek de sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve genellikle duygusal sıkıntıya yol açabilir. Doğru tanı ve uygun tedavi seçeneklerini değerlendirmek için bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.
Vajinismus belirtileri şunlardır:
- Cinsel ilişki sırasında yanma, batma veya ağrı hissi.
- Vajinal penetrasyon sırasında zorluk ya da imkânsızlık.
- Penetrasyon girişiminde pelvik kaslarda istemsiz kasılmalar (spazmlar).
- Tampon kullanımı sırasında rahatsızlık veya ağrı hissi.
- Jinekolojik muayene sırasında zorluk veya rahatsızlık.
- Penetrasyonla ilgili yoğun korku veya kaygı.
- Cinsel istekte azalma.
Vajinismus Türleri Nelerdir?
Vajinismus, birincil (primer) ve ikincil (sekonder) olmak üzere iki ana türe ayrılır. Birincil Vajinismus, kişinin cinsel ilişki, tampon kullanımı veya jinekolojik muayene gibi durumlarda her zaman ağrı veya zorluk yaşadığı ve penetrasyonun hiçbir zaman rahatsızlık olmadan gerçekleşmediği bir durumdur. İkincil vajinismus ise, daha önce ağrısız bir şekilde penetrasyon gerçekleştiren bir bireyin, fiziksel ya da duygusal travma, tıbbi durumlar veya yaşam değişiklikleri gibi faktörlerle sonradan bu sorunu geliştirmesiyle ortaya çıkar.
Bazı durumlarda vajinismus, genel vajinismus ve durumsal vajinismus olarak da sınıflandırılabilir. Genel vajinismus, vajinal penetrasyonun her türünde – cinsel ilişki, tampon kullanımı veya jinekolojik muayene gibi – semptomların görülmesini ifade eder. Durumsal vajinismus ise, semptomların yalnızca belirli durumlarda, örneğin sadece cinsel ilişki sırasında ortaya çıkması, ancak tampon kullanımı veya jinekolojik muayenede yaşanmaması durumudur. Bu farklı türlerin doğru şekilde tanımlanması, uygun tedavi planının oluşturulması için hayati öneme sahiptir.
Vajinismus Neden Olur?
Vajinismus, vajinal kasların istemsiz kasılmaları nedeniyle penetrasyonun zor veya ağrılı hale geldiği bir durumdur ve kesin nedeni genellikle bilinmemekle birlikte, çeşitli fiziksel ve psikolojik faktörlerle ilişkilendirilebilir. Fiziksel nedenler arasında enfeksiyonlar, menopozun getirdiği değişiklikler veya doğuma bağlı travmalar yer alabilir. Psikolojik nedenler ise ağrı korkusu, cinsel performansla ilgili kaygılar veya geçmişte yaşanan cinsel saldırı gibi travmatik deneyimleri içerebilir. Vajinismusun nedenlerinin tam olarak anlaşılması ve etkili bir tedavi planının oluşturulması için bir sağlık uzmanına danışmak büyük önem taşır.
Vajinismusun yaygın nedenleri şunlardır:
- Vajinal enfeksiyonlar veya mantar problemleri.
- Menopozun neden olduğu hormonal değişiklikler.
- Doğuma bağlı vajinal travmalar.
- Ağrı korkusu veya cinsel birleşme kaygısı.
- Cinsel performansla ilgili aşırı endişeler.
- Geçmişte yaşanan cinsel saldırı veya travmatik deneyimler.
- Katı cinsel eğitim veya kültürel tabular.
- Pelvik bölgede ameliyatlar veya yaralanmalar.
Vajinismus Tanısı Nasıl Konulur?
Vajinismus tanısı genellikle belirtileri açıkladıktan sonra pelvik muayene ile konulur. Doktorunuz bu süreçte cinsel geçmişiniz hakkında sorular sorabilir. Belirtileri anlatmanızın ardından, cinsel geçmiş değerlendirilir, pelvik muayene yapılır, fiziksel bir nedenin olmadığı tespit edilir.
Doktorunuz, vajinismusun ne zaman başladığı, ne sıklıkta yaşandığı ve hangi durumlarda tetiklendiği gibi sorular sorarak belirtilerinizi anlamaya çalışır. Cinsel travmaların olup olmadığı doğru tanının konulması için gereklidir. Vajinismus tanısının kesinleşmesi için bazı durumlarda pelvik muayene yapılır. Ancak penetrasyonun zor olması nedeniyle muayene sürecinde dikkatli olunur. Muayene sürecinde herhangi bir enfeksiyon veya yara tespit edilmezse vajinismus tanısı öne çıkar.
Vajinismus Egzersizleri Nasıl Yapılır?
Vajinismus tedavisinde evde uygulanabilecek egzersizler, vajina ve pelvik kasların gevşemesine yardımcı olur. Vajinismus egzersizleri ve evde uygulanabilecek yöntemler arasında; vajinal dilatör terapisi, nefes teknikleri ve pelvik taban (kegel) egzersizleri bulunur.
Pelvik taban egzersizleri
Vajina ve pelvik kasları yeniden eğitmek için düzenli olarak yapılan bu egzersizler, vajinismusun tedavisinde önemli rol oynar. Derin çömelme, pelvik taban gevşetme ve piriformis esnetmeleri gibi pozisyonlar ilerde yaşanabilecek kasılmaları önler.
Vajinal dilatör terapisi
Vajina ve pelvik taban kaslarını nazikçe esnetmeye yarayan vajinal dilatörler, cinsel ilişki sırasında ağrıyı hafifletmek için kullanılır. Farklı boyutlarda olan bu tıbbi cihazlar silikon veya plastikten yapılır. Bu yöntemle vajinal dokulara kan akışı artar ve rahatsızlıklar hafifletilir. Uygun boyut ve kullanım şekli tedavi sürecinde başarılı sonuçlar almayı sağlar.
Evde gevşeme teknikleri
Derin karın nefesi, vajinismus tedavisinde evde uygulanabilecek bir gevşeme tekniğidir. BU yöntemle, karın kaslarını ve pelvik taban kasları rahatlar. Vücuttaki stres düzeyini azaltarak kasların daha az gerilmesi sağlanır. Bu yöntemi uygulamak için, sırt üstü uzanın, ellerinizi karın bölgesine koyun. Nefes alırken karın bölgesinin ellerinize doğru yükseldiğini hissedin. Nefes verirken karın ve ellerinizin omurgaya doğru indiğini fark edin. Bu işlemi günde 2-3 kez en az 10 tekrar olacak şekilde uygulayın.
Vajinismus Tedavisi Nasıl Yapılır?
Vajinismus tedavisinde en etkili yöntem cinsel terapidir. Jel kullanımı, ilaçlar, lokal anestezik uygulamalar faydalı değildir. Kızlık zarı yani “himen”in alınması gibi müdahaleler de etkisizdir.
Cinsel terapi , kasılmaları ve vajinal girişle ilgili korkuları hafifletmek amacıyla uygulanan bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi çoğunlukla çiftlerle birlikte yürütülür, seanslar sırasında çiftin cinsel yaşam öyküsü alınır, yaşanılan zorluklar ve kaygılar değerlendirilir.
Cinsel terapinin ilk seanslarında gecikmiş cinsel eğitim verilir. Çiftlere cinsel sağlık, cinsel organlar ve fizyoloji hakkında doğru bilgiler aktarılır. Bu aşama, çiftin cinselliğe olan korkularını azaltmayı hedefler, sağlıklı bir cinsel yaşam için bilinçlenme sağlanır.
Cinsel terapi sürecinde vajinal kasılmalarla ilgili korkuların üzerine gidilir ve egzersizler uygulanır. Kasları gevşetmeye yönelik egzersizler kademeli olarak yapılır.
Vajinismus tedavisi genellikle altı ile sekiz seans sürebilir. Tedavi süreci 2-3 ay içerisinde tamamlanır. Çiftlerin yaşadığı problemlere göre süre kısalabilir veya uzayabilir.
Vajinismus İle İlişkili Diğer Cinsel Problemler Nelerdir?
Vajinismusa eşlik eden problemlerin başında cinsel isteksizlik gelir. Vajinismus yaşayan kadınlarda ağrılı cinsel ilişki, orgazm bozukluğu, cinsel istek bozukluğu görülür. Yapılan araştırmalar, vajinismus ile cinsel işlev bozuklukları arasında güçlü bir korelasyon olduğunu göstermektedir.
Vajinismus Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Vajinismus tedavisi ne kadar sürer?
Vajinismus tedavisi genellikle 6-8 seans sürebilir ve tedavi 2-3 ay içinde sonuçlanabilir.
Vajinismus kendiliğinden geçer mi?
Vajinismus genellikle kendiliğinden geçmez; tedavi gerektiren bir durumdur.
Vajinismus tedavisi acı verir mi?
Tedavi genellikle ağrısızdır ve terapistin yönlendirmesiyle rahatlatıcı egzersizler içerir.
Tedavi başarısız olursa ne yapılmalı?
Tedavi başarısız olursa, farklı terapi yöntemleri denenebilir veya bireysel ya da grup terapileri önerilebilir.
Vajinismus cinsel ilişkiyi nasıl etkiler?
Vajinismus, vajinal kasların kasılması nedeniyle cinsel ilişkiyi ağrılı veya imkansız hale getirebilir.
Vajinismus hastalığı olanlar nasıl davranır?
Vajinismus hastaları genellikle cinsel ilişki sırasında korku, endişe ve kaçınma davranışları sergilerler.
Vajinismus nedeni tam olarak nedir?
Vajinismusun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, psikolojik, fiziksel veya travmatik deneyimlerden kaynaklanabilir.
Vajinismus için hangi doktora gidilmelidir?
Vajinismus tedavisi için cinsel terapist, kadın doğum uzmanı veya pelvik taban fizyoterapistine başvurulmalıdır.
Vajinismus ile hamile kalınabilir mi?
Vajinismus hamile kalmayı engellemez, ancak cinsel ilişkiyi zorlaştırabilir; tedavi sonrası hamilelik mümkündür.
