Hamilelere ilaçsız MR yapılmalı
Hamile kadınlar, yaklaşık 9 aylık bu süreç boyunca hayattaki en değerli hazinelerini gözleri gibi sakınırlar. Hatta bu uğurda kendi sağlıklarını bile ihmal ettikleri olur. Hamilelikte, bebeğe zararı olacak endişesiyle MR (manyetik rezonans) çektirmekten kaçınmak da bu durumlardan biri. Oysa anne ve bebek sağlığını ilgilendiren durumlarda MR çektirmenin bir sakıncası bulunmuyor.
Güçlü bir mıknatısın meydana getirdiği manyetik alanda, insan vücudu ve organlarına radyofrekans verilerek uygulanan MR, bir görüntüleme yöntemi. İnsan vücudunun hemen hemen tüm organlarında hastalıkları teşhis amacıyla tıpta sıkça kullanılan bu yöntem; özellikle beyin, omurga, eklemler, damarlar, alt ve üst karın bölgeleri, prostat ve meme görüntülemede sıkça tercih ediliyor. Ayrıca son yıllarda kalp hastalıklarının teşhisinde de kullanım sıklığının arttığı gözleniyor. Yapılan bilimsel araştırmalarda bugüne kadar anne ve fetüs sağlığı üzerinde MR’ın olumsuz bir etkisi bulunamadı.
MR’da radyasyon yok
Hamilelikte, anne sağlığını ve fetüs dediğimiz anne karnındaki bebeğin sağlığını ilgilendiren durumlarda MR çektirme ihtiyacı doğabiliyor. Örneğin, hamilelikte annenin safra kesesi ve safra yollarını ilgilendiren taş hastalıkları ve iltihabi durumların görülme durumu artıyor, böyle bir durumda da safra kesesi ve safra yollarını gösteren MR incelemesi istenebiliyor. Gerekli bilgilendirme ve hazırlıklar yapıldıktan sonra doktor eşliğinde anne adayına çekim yapılabiliyor. MR, ayrıca radyasyon içermediğinden ve hastalıkları teşhis başarısı yüksek olduğundan güvenilir bir tetkik.
İlk üç ay kuralı
MR ile ilgili merak edilen diğer bir nokta ise, ilk trimester denilen hamileliğin ilk 3 ayında çekim yapılıp yapılamayacağı... Bu konuda yapılan bilimsel çalışmalarda yine herhangi bir yan etki bildirimi bulunmuyor. Ancak hekimler tedbir olarak ilk üç ayda acil bir durum yoksa, MR çekiminin bir sonraki trimestere bırakılmasını tercih ediyor. Acil ve gerekli durumlar için bu süreyi beklemeye gerek duyulmuyor. Anne karnındaki bebeğin sağlıklı olup olmadığını anlamak için, zaman kaybetmeden ‘fetal MR’ görüntüleme yapılması gerekebiliyor. Bebeğin sağlığını ilgilendiren hastalıklarda ultrasonografinin tanı için yetersiz kaldığı durumda ya da tanıyı desteklemek için yapılan Fetal MR ile fetüsün başta beyin, omurilik ve karın içi organları olmak üzere diğer tüm organları ile ekstremiteleri (bacak-ayak-el ve kol) değerlendiriliyor. Hamileliğin 24. haftasından itibaren uygulanabilen fetal MR, fetüsün ve plasentanın değerlendirilmesi açısından ultrasonografiden daha güvenilir sonuçlar veriyor.
İlaçsız MR uygulanmalı
Hamilelikte MR uygulanmakla birlikte, bazı şekil değişiklikleri olabiliyor. Mesela ilaçsız MR gibi... Hamilelikteki MR çekimlerinde damar yolu ile verilen ‘kontrast madde’ denilen ilaçlar kullanılmıyor. Kontrast madde üzerine yapılan çalışmalarda, hayvanlar üzerinde yine bir teratojenik etki bulunmuyor. Ancak insanlar üzerinde yeterli düzeyde çalışma yapılmadığından ilaç kullanımı tavsiye edilmiyor. Bu nedenle anne adaylarına uygulanan MR çekimleri, kontrast madde kullanılmadan gerçekleştiriliyor.
