FOR INTERNATIONAL PATIENTS
LDH (Laktat Dehidrogenaz) Nedir?
LDH (Laktat Dehidrogenaz) , vücutta enerji üretiminde rol oynayan, laktat ile piruvat arasında dönüşümü katalize eden bir enzimdir. Hücrelerin enerji metabolizmasında hayati bir işlev üstlenir ve vücudun birçok dokusunda doğal olarak bulunur. LDH enzimi, özellikle kaslar, karaciğer, kalp ve böbrek gibi organlarda yoğun olarak yer alır. LDH’nin miktarı ve aktiviteleri, hücrelerin sağlıklı bir şekilde çalışmasını destekler. Ancak dokuların zarar görmesi durumunda, hücrelerden kana salınarak seviyesi artar. Bu durum, çeşitli hastalıkların veya yaralanmaların bir göstergesi olarak kullanılan LDH testi ile değerlendirilebilir.
LDH Testi Nedir?
LDH testi, kanda veya diğer vücut sıvılarında bulunan Laktat Dehidrogenaz (LDH) enzim seviyesini ölçerek doku hasarını tespit etmeye yarayan bir tanı yöntemidir. Normalde düşük seviyelerde bulunan LDH, doku hasarı, travma veya hastalıklar sonucunda hücrelerden dışarı salınarak kanda veya sıvılarda artış gösterir. Test, özellikle kalp, karaciğer, böbrek ve kaslar gibi organlarda meydana gelen hasarları değerlendirmek, hastalıkların seyrini izlemek ve belirli durumlarda tanı koymaya yardımcı olmak amacıyla kullanılır. LDH seviyesi, hasarın boyutu ve süreci hakkında da önemli bilgiler sağlayabilir.
LDH Testi Nasıl Yapılır?
LDH'nin vücuttaki seviyesi genellikle bir kan testi ile ölçülür ve bu test, doktorların hücre hasarı, doku yıkımı veya organ hasarının varlığını ve derecesini belirlemelerine yardımcı olur. Normalde LDH kanda belirli bir seviyede bulunur. Ancak hücreler hasar gördüğünde veya yıkıldığında, bu enzim kan dolaşımına sızar ve kandaki seviyeleri artar. Bu, LDH'nin vücutta meydana gelen hasarı gösteren bir işaretçi olarak kullanılmasını sağlar.
LDH Testi Neden Yapılır?
LDH testi, genellikle bir sağlık uzmanı tarafından koldaki bir damardan kan örneği alınarak yapılır. Bazı durumlarda ise diğer vücut sıvılarından örnek alınabilir. Test öncesinde genellikle özel bir hazırlık gerekmez, ancak doktorunuz, aldığınız ilaçlar veya sağlık durumunuza bağlı olarak özel talimatlar verebilir. Kan örneği laboratuvara gönderilerek LDH seviyesi ölçülür ve sonuçlar, enzim seviyelerindeki artışı veya anormalliği değerlendirmek için analiz edilir.
LDH testi yapılma nedenleri şunlardır:
- Hücre hasarını değerlendirmek,
- Karaciğer hastalıklarını (hepatit, siroz gibi) teşhis etmek veya izlemek,
- Kalp krizi sonrası doku hasarını değerlendirmek,
- Kanser türlerini tanımlamak veya tedaviye yanıtı izlemek,
- Kas dokusu hasarını incelemek (rhabdomyoliz gibi durumlar),
- Akciğer rahatsızlıklarını (örneğin zatürre veya plevral sıvı analizi) değerlendirmek,
- Anemi türlerini (hemolitik anemi gibi) belirlemek,
- Akut veya kronik enfeksiyonların neden olduğu doku hasarını incelemek,
- LDH seviyesinin belirli bir sıvıdaki (örneğin beyin-omurilik sıvısı veya plevral sıvı) konsantrasyonunu analiz etmek,
- Böbrek hastalıklarının teşhisi ve izlenmesi.
LDH testi, vücutta doku hasarını tespit etmek için kullanılsa da hangi dokuların zarar gördüğünü tek başına belirleyemez; bu nedenle ek testlere ihtiyaç duyulabilir. Test, genellikle kan örneğiyle yapılsa da bazı durumlarda idrar veya beyin omurilik sıvısında da uygulanabilir. Hastalıkların teşhisi ve tedaviye verilen yanıtın değerlendirilmesinde önemli bir rol oynar; örneğin, kanser tedavisi sırasında LDH seviyelerinin izlenmesi tedavinin etkinliği hakkında bilgi sağlayabilir. Ayrıca, LDH izoenzimleri (LDH-1'den LDH-5'e) farklı dokularda bulunarak hasarın yerini daha spesifik olarak anlamaya yardımcı olur.
LDH Yüksekliği Nedir?
Acıbadem Labmed LDH sonuçlarına göre, yetişkinlerde normal LDH aralığı 120-246 IU/L olarak belirlenmiştir. Bu sınırların üzerindeki değerler, hücre hasarının bir göstergesi olarak değerlendirilir ve genellikle doku yaralanmaları, enfeksiyonlar, kronik hastalıklar veya anemi gibi durumlarla ilişkilidir. Hücrelerin zarar görmesiyle LDH enzimi kana salınır ve bu artış, altta yatan sağlık sorunlarının tespiti için daha ayrıntılı tetkiklerin yapılmasını gerektirir.
LDH yüksekliğinin nedenleri şunlardır:
- Kalp krizi veya kalp kası hasarı,
- Karaciğer hastalıkları (hepatit, siroz veya karaciğer tümörleri),
- Kas hastalıkları veya travmaları (rhabdomyoliz gibi),
- Hemolitik anemi (kırmızı kan hücrelerinin yıkımı),
- Kanser türleri (lenfoma, lösemi, metastatik kanserler gibi),
- Pankreatit (pankreas iltihabı),
- Akciğer hastalıkları (zatürre, pulmoner emboli gibi),
- Böbrek hastalıkları (böbrek yetmezliği veya nefrotik sendrom),
- Doku hasarı veya nekroz (örneğin büyük bir ameliyat veya ciddi bir yaralanma sonrası),
- İnme (beyin dokusunda hasar),
- Enfeksiyonlar (özellikle ciddi veya sistemik enfeksiyonlar),
- Bağışıklık sistemi bozuklukları (örneğin lupus),
- Bazı ilaçların kullanımı (hücre hasarına yol açabilecek toksik etkiler).
LDH yüksekliği, genellikle hücre hasarının bir sonucu olarak ortaya çıkar ve en sık görülen nedenler arasında enfeksiyonlar, anemi, karaciğer hastalıkları, kalp krizi ve kanser gibi durumlar yer alır. Hücrelerin zarar görmesiyle birlikte LDH enzimi kana salınır, bu da seviyelerinde yükselmeye yol açar. Özellikle doku hasarına neden olan akut veya kronik hastalıklar, LDH yüksekliğinin temel nedenleri arasındadır. Bu durumun tespitinde, hastalığın kaynağına yönelik daha kapsamlı testler gerekebilir.
LDH Düşüklüğü Nedir?
LDH düşüklüğü nadir görülen bir durumdur ve genellikle klinik olarak önemli bir sorun teşkil etmez. Bununla birlikte, genetik olarak düşük LDH seviyelerine sahip olunabilir ya da bazı nadir metabolik hastalıklar LDH düzeylerini azaltabilir. Ayrıca, LDH enzim aktivitesini etkileyebilecek ciddi beslenme eksiklikleri veya belirli ilaçların kullanımı da LDH seviyelerinde düşüşe yol açabilir. Düşük LDH genellikle bir hastalık belirtisi olmaktan ziyade fizyolojik bir durum olarak değerlendirilir.
LDH Normal Değerleri Kaç Olmalı?
Acıbadem Labmed’e göre, yetişkin kadınlar ve erkekler için LDH’nin normal referans aralığı 120-246 IU/L arasında olmalıdır. Bu değerlerin dışında kalan seviyeler, doku hasarı veya farklı sağlık sorunlarına işaret edebilir. Sağlıklı bir değerlendirme için, LDH değerleri ve klinik bulgular birlikte ele alınmalıdır.
LDH normal değerleri çocuklarda yaşa ve cinsiyete göre farklılık gösterir. Erkek çocuklarda 1 gün - 1 ay arasında LDH seviyesi 125-735 IU/L, 1-3 yaş arasında 155-345 IU/L, 6-9 yaş arasında 145-300 IU/L ve 15-18 yaş arasında 105-235 IU/L arasında değişirken; kız çocuklarda 1 gün - 1 ay arasında 145-765 IU/L, 3-6 yaş arasında 135-345 IU/L ve 9-12 yaş arasında 120-260 IU/L aralığında olmalıdır. Çocukların büyüme dönemlerinde LDH seviyeleri geniş bir referans aralığında yer alır ve bu değerler, büyüme sürecine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Yaşa uygun referans aralıklarının kullanılması, doğru değerlendirme için kritik öneme sahiptir.