Omuz Ağrısı Neden Olur? Tanı ve Tedavi Yöntemleri

Omuz Ağrısının Nedenleri

Erkeklerde ve kadınlarda omuz ağrısı her yaşta görülebilir. Geçmeyen omuz ağrısı birden çok sebebe bağlı olarak gelişebilir. Omuz ağrısı yanlış yatma ve yanlış pozisyonda oturma gibi daha basit sorunlardan kaynaklanabilir. Ancak bu ağrılar omuz çıkığı ve tendon yaralanmaları gibi daha ciddi sebeplerden kaynaklı da ortaya çıkabilir.

Bu çerçevede omuz ağrısının bazı nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Boyun fıtığı ve boyun problemleri,
• Omuz sıkışma sendromu,
• Tendon iltihabı (tendinit),
• Omuz bursiti,
• Omuz çıkığı ya da kırığı,
• Pankreatit,
• Kas yaralanmaları,
• Omuz eklemi osteoartriti,
• Donmuş omuz,
• Rotator manşet yırtığı,
• Kalp krizi,
• Safra kesesi, akciğer ve karaciğer hastalıkları,
• Omurganın zarar görmesi,
• Köprücük kemiğinin kırılması,
• Eklem rahatsızlıkları,
• Kolun çatlaması ve kırılması. 

Sağ Omuz Ağrısı Nedenleri

Sağ omuz ağrısı en yaygın görülen ağrı türleri arasında yer alır. Sağ omuzdaki ağrılar; zorlama, eklemleri çalıştırma, egzersiz sırasında fazla yüklenme gibi gerekçelerden kaynaklı olabilir. Bu gerekçelere bağlı olarak gelişen bursit ya da tendinit gibi hastalıklar da ağrının kaynağını oluşturur. Bir başka deyişle sağ omuz ağrısına; tendon, eklem ve kaslardaki iltihap veya zedelenmeler neden gösterilir. Sağ omuz ve kol ağrısı, ani bir hareket veya omzun üzerine yatma gibi basit nedenlere bağlı olarak da kendini gösterebilir. 

Sol Omuz Ağrısı Nedenleri

Sol omuz ağrısının nedenleri arasında fizyolojik nedenler olabileceği gibi daha ciddi hastalıklar da olabilir. Yumuşak doku hasarı, eklemlerde kireçlenme, sinir sıkışması, iltihaplanma ve dolaşımda bozukluk yaygın görülen sol omuz ağrısı nedenleri arasında yer alır. Özellikle sinir sıkışması ya da iltihaplanma şiddetli ve keskin ağrılara sebebiyet verebilir. "Sol omuz ağrısı neden olur?" sorusuna yanıt olarak donuk omuz sendromu da verilebilir. Donuk omuz sendromu daha çok hareketsiz bir yaşam tarzını benimseyen veya uzun süreli yatak istirahati yapan bireylerde görülür.

Sol omuz ve kol ağrısı çeşitli kalp problemlerinin de habercisi olabilir. Bu kapsamda sol omuz ağrısının kalp krizinin bir belirtisi olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle aniden hissedilen sol omuz ve kalp ağrısı tehlikeli olarak değerlendirilir. Tüm bunların yanı sıra sol omuz ve boyun ağrısı arasında da bir bağlantı bulunur. Boyun fıtığı da sol omuz ağrısına yol açan başlıca sebeplerden biridir.

Omuz Ağrısı Belirtileri

Omuz ağrısı altında yatan sebeplere bağlı olarak bazı klinik bulgular gösterebilir.

Omuz ağrısına eşlik eden semptomlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Omuz ekleminde hassasiyet oluşması,
• Omuzda sertlik hissetme,
• Omuz ve çevresinde ödem ya da şişlik meydana gelmesi,
• Omuz ekleminde sıcaklık artışı ve yanma hissi,
• Ciltte kızarıklık oluşması,
• Ön kolda, kolda ya da elde uyuşma veya elektriklenme hissi,
• Omuz şeklinde bozulma, omzun önünde ya da arkasında çıkıntı oluşması.

Omuz ağrısına eşlik eden bu semptomlar bireyin hareket kabiliyetinin kısıtlanmasına ve güç kaybı yaşamasına neden olabilir. 

Omuz Ağrısı Tedavi Yöntemleri

Omuz ağrısı tedavisi rahatsızlığın kaynağına göre farklılık gösterir. Başarılı bir tedavi için öncelikle omuz ağrısının nedeni saptanmalıdır. Bu nedenle omuz ağrısı şikâyetiyle doktora başvuran kişilerin öncelikle hastalık öyküsü dinlenir. Ardından kişiye fiziki muayene yapılır ve görüntüleme tekniklerinden (MR, röntgen vb.) yararlanılarak ağrının kaynağı saptanır. Yanlış hareket, kas zorlaması, omzun ya da kolun üzerine yatma gibi sebeplere bağlı olarak ortaya çıkan ağrılar genellikle kendiliğinden geçer. Ancak ağrı 2 günden fazla sürdüyse ve iyileşme göstermiyorsa doktora başvurmak gerekir.

Gün boyu masa başında çalışmak gibi hareketsiz yaşam tarzından kaynaklanan omuz ağrılarında çoğunlukla kişiye egzersiz tavsiye edilir. Doktorun önerdiği boyun ve omuz ağrısı egzersizleri gün içinde kolaylıkla yapılabilir. Yaralanma ve travmaya bağlı gelişen omuz ağrılarındaysa zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir. Bu noktada kişinin sağlık durumuna göre fizik tedavi ya da cerrahi müdahale gerekli olabilir.

Bu bilgiler ışığında omuz ağrısı şu yöntemlerle tedavi edilebilir:

• Omuz eklemindeki tendon yararlanmalarında eklemin desteklenmesi ve ödemin kontrol altına alınması gerekir. Bu amaçla bandaj, omuz askısı ve ortez gibi aparatlar kullanılır.
• Tedavinin bir parçası olarak ağrı kesici ilaçlar ve jeller, anti-inflamatuar ilaçlar veya kortikosteroidler reçete edilebilir.
• Zedelenen doku ve kasların iyileşmesi için eklem traksiyonu, egzersizler, ısı uygulaması ve manuel terapi gibi çeşitli fizik tedavi yöntemlerine başvurulur.
• Kırık, çıkık ve tendon yırtığı gibi problemlerde ya da ilaç tedavisi ve fizik tedaviye yanıt vermeyen vakalarda cerrahi müdahale gündeme gelebilir.

Omuz Ağrısına Ne İyi Gelir?

Basit gerekçelere dayanan omuz ağrısı bitkisel ve doğal yöntemlerle giderilebilir. Bu ağrılara bir nevi doğal merhemlerle çözüm bulabilirsiniz.

Omuz ağrısına iyi gelen ürünlerden bazıları şunlardır:

• Hindistan Cevizi Yağı ve Zerdeçal: Bu iki doğal ürün karıştırılıp omuz ağrısının hissedildiği bölgeye sürülür. Hindistan cevizi yağı ve zerdeçal özellikle iltihaptan kaynaklı omuz ağrılarının dindirilmesine yardımcı olur.
• Nane, Biberiye ve Lavanta Yağı: Arka ya da ön omuz ağrısı gerginliğe veya şişliğe neden oluyorsa ağrı giderme etkisi bulunan bu yağlardan yardım alabilirsiniz.
• Elma Sirkesi: Elma sirkesinin ağrı hafifletici bir etkisi bulunur. Ağrıyan bölgeye masaj yaparak kullanılması hâlinde ağrı dindirilebilir. Elma sirkesinin bir diğer etkisi de hasar gören dokuların yenilenmesine yardımcı olmasıdır.
• Limon ve Bal: Bu karışım vücut direncinin artmasını ve omuz ağrılarınızın azalmasını sağlayabilir. Ancak karışımın etkisini görebilmek için özellikle sabahları tüketilmesi tavsiye edilir. 

Evde kolayca hazırlanabilen doğal merhemlerin yanı sıra beslenme düzenine dâhil edilebilecek bazı gıdalarla da omuz ağrılarının hafiflemesi sağlanabilir.

Bu gıdalar:

• Somon,
• Zeytinyağı,
• Çilek,
• Portakal,
• Domates,
• Ceviz.

Omuz Ağrısı Nasıl Geçer?

Omuz ağrısı doktor kontrolü ya da klinik bir müdahale gerektirmeyen bir sorundan kaynaklıysa ağrıdan muzdarip kişiler yaşam alanlarında bazı basit tedavi yöntemleri uygulayabilir.

Omuz ağrısı nasıl geçer? sorusuna yanıt olarak şu önerileri sıralayabiliriz:

• Omuz ağrısının oluştuğu bölgeye soğuk kompres uygulanabilir. Ağrı noktasına 10 dakika buz aküsü koyup 10-15 dakika ara verilir. Ancak bu işlemin birkaç gün boyunca günde 3-4 kez uygulanması gerekir. Buzu bir beze sarılı olarak kullanmaya da dikkat edilmelidir.
• Omzu zorlayacak ve ağrıyı nüksettirecek hareketlerden kaçınıp bir süre dinlenmek faydalı olabilir.
• Asetaminofen ya da ibuprofen içeren ve iltihap giderici etki gösteren ilaçlardan yardım alınabilir.
• Termal jel yardımıyla kompres uygulanıp omuzların gevşemesi sağlanabilir. Aynı şekilde ılık bir duş alarak benzer bir etki oluşturulabilir.
• Fizyoterapist eşliğinde yapılan fizik tedavi egzersizleri omuz ağrısının azalmasını sağlayabilir. Özellikle rotator manşet problemlerinde bu uygulama olumlu sonuç verebilir.

Bu uygulamalara rağmen omuz ağrısı devam ediyorsa ya da ağrının şiddeti hafiflemiyorsa muayene olunması gerekebilir.

Omuz Ağrısına İyi Gelen Egzersizler

Evde kolaylıkla yapılabilen bazı egzersizler omuz ağrılarının giderilip yaşam kalitesinin korunmasına yardımcı olabilir.

Bu egzersizleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Ağrımayan kolla masadan destek alınır ve hafifçe öne doğru eğilinir. Ağrıyan kol serbest hâlde öne ve arkaya doğru sallanır. Bu hareket ağrıyan kola bir ağırlık alınarak da yapılabilir.
• Yine aynı şekilde masadan destek alarak öne doğru eğilinir. Ağrılı kol gevşetilip yer çekiminin ağırlığına bırakılır ve sarkaç gibi sağa sola sallandırılır.
• Sırtüstü yatar pozisyondayken kollar sopa yardımıyla başın üzerine kaldırılır. Aynı hareket yüzüstü yatarken kolu geriye doğru kaldırarak da yapılır.
• Yine sırtüstü yatar hâldeyken ağrıyan kol sopa yardımıyla yana açılır.
• Masadan destek alıp öne eğilinir. Ağrılı kolla serbestçe içten dışa ve dıştan içe daireler çizilir.
• Duvara dönük şekilde ayakta durulur. Kol gövdeye bitişikken dirsek dik açı pozisyonuna getirilir. Ardından el yumruk yapılır ve duvar itmeye çalışılır. Aynı hareket yüzü duvara yan dönerek ve sırtı duvara yaslayarak da tekrarlanır. Ancak bu hareket serisini yaparken her defasında 5'e kadar saymak gerekir.
• Kol gövdeyle bitişik, dirsek dik açıdayken ağrıyan kol bilekten tutulur. Ağrıyan kolu bilekten dışarı çıkarmaya çalışırken diğer kolla engel olunur. Bu hareketi yaparken de 5'e kadar saymak gerekir.
• Ayakta dururken gövdeyle kolun arasına bir yastık yerleştirilir. Kolla yastığı sıkıştırmaya çalışıp 5 saniye beklenir.
• Yine ayakta dik dururken ağrıyan kol önce öne-yukarı, sonra yana-yukarı ve en son düz bir şekilde arkaya doğru kaldırılır.

Bu egzersizlerin omuz ağrısına iyi gelmesi için sabah ve akşam olmak üzere günde iki kere yapılması tavsiye edilir.

Omuz Ağrısı İçin Hangi Bölüme Gidilir?

Omuz ağrısı için Ortopedi ve Travmatoloji ya da Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon bölümlerine başvurmak gerekir. Ancak eklem kırık ve çıkıkları, omuz çevresi tümörleri, omuz lif yırtıkları gibi cerrahi müdahalenin kaçınılmaz olduğu vakalarla Ortopedi ve Travmatoloji bölümü ilgilenir.

Omuz Ağrısına Başka Hangi Ağrılar Eşlik Eder?

Omuz ağrıları vücutta başka ağrıların oluşmasına da sebebiyet verebilir. Bu çerçevede omuz ağrılarıyla birlikte en sık görülen ağrılar şu şekildedir:

• Omuz ağrısı tendom ve kas sorunlarından kaynaklanıyorsa üst kolda ağrı hissedilebilir.
• Düşme gibi darbelere bağlı omuz ağrılarında kürek kemiği ağrısı da meydana gelebilir. Bu durum aynı zamanda sol omuz arkası ağrısına neden olabilir.
• Omuz ekleminin arka tarafındaki kaslar sırtın ortasına kadar uzanır. Bu nedenle omuzda oluşan ağrılar sırta kadar ulaşabilir.

Omuz Ağrısını Engellemek İçin Neler Yapılabilir?

Omuz ağrısından muzdarip bireyler bu ağrıyı engellemek için bazı adımlar atabilir. Tedbir amaçlı olan yöntemler ağrı oluşmadan ya da şiddetini artırmadan uygulanmaya başlanmalıdır.

Omuz ağrısını engellemek için şu noktalara dikkat edilebilir:

• Klimanın doğrudan omuz bölgesine gelmemesine dikkat edilmelidir. Bu duruma özellikle araç kullanıldığı esnada özen gösterilmesi faydalı olabilir.
• Oturma pozisyonunda her iki kol dirsekten desteklenmelidir. Dikkatli oturma konusunda hassas davranılmalıdır.
• Omzu zorlayacak hareketlerden kaçınılmalı, ağır yük taşımamaya ayrıca dikkat edilmelidir.
• Yüksek bir noktaya eşya koyma ya da yüksek bir noktadan eşya alma gibi uzun süre kolların baş yüksekliğinin üzerinde durmasını gerektiren eylemlerden uzak durulmalıdır.
• Henüz ağrı oluşmamışsa eller başa, enseye ve sırta konulmalıdır. Bu hareket her gün en az bir kez yapılmalıdır.
• Uzun süre aynı tarafa yatılmamalı ve ortopedik bir yatak tercih edilmelidir.
• Omza dengesiz yük bindirmemek adına omuz çantası yerine sırt çantası kullanılmalıdır.
• Düzenli ve sağlıklı bir beslenme programı oluşturulması faydalı olabilir.
• Alkol ve sigaradan uzak durulmalıdır.