FOR INTERNATIONAL PATIENTS
Kızamık Nedir?
Kızamık özellikle çocukluk çağında çok sık görülen bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Vücut direncini düşürdüğü için çocuk zatürre, orta kulak iltihabı, menenjite kadar ilerleyebilir.
Bu nedenle tüm dünyada yaygın olan ve ciddi riskleri olan bu hastalığa karşı, aşılama yapılması hayati önemdedir. Aşının yaygın olarak kullanılmasından sonra, hastalığın görülme sıklığında %95'lik bir azalma olmuştur.
Suçiçeği, kızamık, kızamıkçık, 6. ve 5. hastalık gibi hastalıklar döküntülü hastalıklar grubundadır. Bunların hepsi viral enfeksiyonlar yani virüsler yoluyla bulaşır, yüksek ateş ve öksürük gibi belirtiler gösterir.
Vücut direncini zorlayan bu hastalıklar çocuğunuzu güçsüz düşürebilir. Kızamığa yönelik bir tedavi bulunmazken, uygun bir bakımla hastalık bir süre sonra kendiliğinden geçer.
Bulaşıcı olan bu hastalıklarda döküntüler olduğu sürece bulaşma riski vardır. Bu nedenle bebeklik ve çocukluk döneminde aşıların aksatılmaması, bulaşma ihtimaline ve enfeksiyonlara karşı hijyene dikkat edilmesi büyük önem taşır.
Kızamık Virüsü Hakkında
Dünyanın önde gelen bulaşıcı virüslerden biri de kızamıktır. Kızamık, çok sayıda çocuğun aynı anda hastalanmasına neden olabilir. Kızamık, özellikle bağışıklık sistemini çok fazla etkilediği için vücut direncinin zorlanmasına neden olur bu da zatürre, orta kulak iltihabı, beyin iltihabı gibi diğer hastalıklara zemin hazırlar.
Kızamık hastalığı, özellikle kış ve ilkbahar aylarında görülmektedir. Bu da okul dönemi çocuklarında bulaşma riskini artırmaktadır. Bu yüzden okul dönemi yapılan kızamık aşısı vücudun bağışıklığı açısından oldukça önemlidir.
Kızamık Neden Olur?
Kızamık bir tür RNA virüsüdür. Kızamık hastalığı bulaşıcı bir hastalık olduğundan insandan insana temas yoluyla ve solunum yoluyla bulaşabilir. Havada bir süre asılı kalabilen bu virüs temas olmasa bile bulaşabilir.
Kızamık Nasıl Bulaşır?
Kızamık, paramiksovirus grubundan morbilli virüsünün yarattığı bir hastalıktır. Ağırlıkla çocukluk çağında görülse de yetişkinlik döneminde de yaşanabilir.
Bulaşıcı salgın bir hastalık olan kızamık, direkt temasla ya da solunum yoluyla hızla bulaşabilir. Bu virüsler oda havasında bir saatten fazla kalabilir ve bu havanın solunmasıyla da bulaşabilir. Bunun sonucunda kızamık salgını ortaya çıkabilir.
Hastalar kızamık döküntüsü başlamadan önceki 4 gün ve başladıktan sonraki 4 gün hastalığı çevredekilere bulaştırabilir. Bulaştırıcılığın en yoğun olduğu süreç ateş, öksürük gibi ilk belirtilerin ortaya çıktığı dönemdir.
Kızamık Belirtileri Nelerdir?
Kızamık olan kişiyle temastan 8-12 gün sonra kızamık belirtileri görülür. Döküntüler ise 14 gün sonra ortaya çıkar. Kızamığı bir kez geçirmek hastalığa yaşam boyu bağışıklık sağlar.
Kızamık , önce nezle veya grip gibi başlar. Ardından çocukta şu belirtiler görülür:
- Ateş,
- Kesik kesik ve ısrarcı öksürük,
- Burun akıntısı,
- Gözlerde kızarıklık,
- Işığa bakamama
- Akıntılı olmayan konjonktivit (gözde kaşınma, kızarıklık ve yaşarma)
Döküntü oluşmadan 2 gün önce yanak içinde, alt azı dişler hizasında etrafı pembe-kırmızı bir halka ile çevrili, mavi-beyaz renkli 1 mm’lik lekeler oluşur. Bu lekeler bazen ağzın başka yerlerine de yayılabilir.
Kızamığın belirtilerinden 2-3 gün sonra yüz ve saç çizgisinde döküntüler oluşur. 3 gün içinde kol-bacaklara ve gövdeye yayılır. Yüz ve boyundaki döküntüler birleşebilir.
Deri, ödemli bir hal alır ve yüz şişer. Döküntüler bazen avuç içi ve ayak tabanlarında da görülebilir. Hastalığın şiddeti genellikle döküntülerin yaygınlığı ile orantılıdır.
Üçüncü günden sonra döküntüler esmerleşir ve kaybolur. Değişim yine kafadan ayaklara doğru ilerler. Deri artık pullanmaya başlar.
Döküntüler çıkarken ateş en yüksek seviyeye çıkar. Bununla birlikte iştahsızlık, kırıklık, lenf bezlerinde şişmeler görülebilir.
Döküntülerin 3’üncü gününden sonra ateş hala düşmüyorsa; komplikasyon oluşabilir. Nadiren de olsa ani ateş ve nöbetle gelen, kanamalı döküntülerle seyreden ağır ‘kara kızamık’; yani ‘hemorajik kızamık’ genellikle ölümlere neden olur.
Hastalığın 15.-17. gününde vücut virüsle çatışarak kızamığı kontrol altına alır. Bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışmadığı kişilerde vücudun gerekli antikorları üretememesi nedeniyle kızamık ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Kızamık Komplikasyonları Nedir?
Komplikasyonlar morbilli virüsün neden olduğu iltihabi durumun yayılması ya da kızamıklı dokulara bakterilerin yerleşmesiyle olur. Daha çok orta kulak iltihabı ve zatürre görülür. Bazen apandisite de neden olabilir. Sinir sistemini etkileyerek nadiren beyin iltihabı (ensefalit) veya Guiallain Barré Sendromu da yapabilir.
Kızamık geçirdikten yıllar sonra 7-8’li yaşlarda çok korkulan Subakut Sklerozan Panensefalittir (SSPE) komplikasyonu görülebilir. Davranış bozukluğu ile başlayan ve yavaşça ilerleyen SSPE, geç dönemde istem dışı kasılmalara neden olur ve genellikle 2 yıl içinde ölümle sonuçlanır.
Kızamıktan kaynaklanan komplikasyonların bazı çocuklarda ortaya çıkması daha olası durumlardan biridir. Kızamık hastalığının sık görülen komplikasyonları şunlardır:
- Dehidrasyona neden olabilecek şekilde ishal veya kusma
- Orta kulak enfeksiyonu
- Göz enfeksiyonu (konjonktivit)
- Larenjit
- Pnömoni , bronşit ve krup gibi solunum yolu ve akciğer enfeksiyonları
- Ateşli nöbetler
- Beyin iltihaplanması
- Göğüs ağrısı
- Menenjit
- Öksürük
Bebeklerde ve Çocuklarda Kızamık
Kızamık, oldukça bulaşıcı bir virüsün neden olduğu bir enfeksiyon türüdür. Kızamık virüsüne sahip olan biri öksürdüğünde veya hapşırdığında, virüs damlacıkları havada yayılarak yüzeylere yapışır. Bebekler ve aşı olmayan çocuklar virüs damlacıklarını teneffüs ederek ya da dokunarak yüzlerine, ağzına ve gözlerine bulaştırabilir.
Özellikle aşı olmayacak kadar küçük bebeklerin, aşı olmamış çocukların, hamilelerin ve bağışıklık sistemi sorunları olanların enfekte kişilerden uzak tutulması gerekir. Bebeğinizi virüsten uzak tutmak için ellerinizi sık sık yıkamalı, öksürürken ya da hapşırırken ağzınızı kapatmalı, tüm yüzeyleri temizlemeli, evi sürekli havalandırma, bebekle kişilerin temas halini engellemeli, bağışıklığının güçlü olması açısından anne sütü ile beslemeye devam etmelisiniz.
Aşı olmayan bebekler ve çocukların hastalık seyri, olan çocuklara göre daha ağır bir seyir izlemektedir. Bu nedenle kızamık aşısı yapılması olası komplikasyonları da önleme açısından son derece önemlidir.
Kızamık Teşhisi Nasıl Konulur?
Kızamık hastalığı teşhisinde doktor öncelikle fiziksel muayene yapacaktır. Sonra hastanın döküntüsü ya da ateşi olan bir bireye temas edip etmediği ile ilgili geçmiş sorular yöneltebilir. Hastalığın kesin teşhisi için genellikle sürüntü ve kan testleri yapılabilir. Kızamık tanısı hastalığın erken dönem belirtileri ve döküntüler yoluyla konur. Kesin tanı için kandaki antikor düzeylerini ölçen serolojik testler, kan ve idrar tahlilleri ile damak sürüntüsü incelemesi yapılır.
Kızamık Tedavisi
Kızamık başka hastalıklara yol açmıyorsa tedavi gerektirmez. Ancak yatak istirahati, sulu yumuşak gıdalar önerilir. En önemlisi yeterli sıvı alımının sağlanmasıdır.
Kızamık, viral bir enfeksiyon olduğu için ikincil bakteriyel enfeksiyonlar olmadığı takdirde; antibiyotik önerilmez.
Gözkapakları ılık su ile temizlenebilir, yüksek ateş durumunda ateş düşürücü ilaçlar alınabilir. Oda havasının nemli tutulması önemlidir.
Ağır kızamık vakalarındaysa, ölüm düşünülerek tedaviye yüksek doz A vitamini eklenir. Dünya Sağlık Örgütü gelişmekte olan ülkelerde kızamık geçiren her çocuğa A vitamini verilmesini önerir.
Kızamık Nasıl Geçer?
Kızamık hastalığı için bulunan bir tedavi yöntemi yoktur. Kızamık hastası bireyler öncelikle beslenmelerine ve bol su tüketmeye dikkat etmelidir. Ayrıca kızamık geçiren bireyin kızamık geçirmemiş diğer bireylerle mümkün olduğunca temasından kaçınması gerekir. Kızamıkta geçirilen terleme ve ateş gibi semptomlar vücudun su kaybetmesine neden olur. Bu sebeple bu süreçte sıvı tüketimi çok önemlidir. Aynı zamanda bu süreçte dinlenme ve beslenmeye dikkat edilmelidir. Ateş ve ağrı gibi belirtiler yaşanıyorsa ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlardan faydalanılabilir.
Kızamık Nasıl Önlenir?
Kızamık hastalığının önlenmesinde en önemli adımlardan biri aşılamadır.
Kızamık Aşısı Ne Zaman Yapılmalı?
Ülkemizde kızamık aşılaması Sağlık Bakanlığı’nın aşı takvimine göre 12. ayın sonunda ve çocuğun doğum tarihine göre 48. ayın sonunda veya ilkokul 1. sınıfta Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak üçlü aşılama şeklinde yapılmaktadır.
Bunlara ek olarak bölgesel bir takım değişkenlere göre de 9-11. aylar arasında ilave doz kızamık aşılaması uygulanabilmektedir.
Yetişkinlerde Kızamık Aşısı
Kızamık, kızamıkçık, kabakulak üçlüsü çocuklukta yapılmışsa, erişkinlikte yeniden aşılama gerekmiyor. Yine de kızamık epidemisinin yoğun olma riskinin bulunduğu askerlik gibi kalabalık ortamlarda tek doz da olsa aşı yapılıyor.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Çocuk beş gün boyunca evde istirahat etmeli ve okula gönderilmemeli
- Okul, kreş, iş ortamındaki kişiler, kızamık tanısı kesinleştikten sonra bilgilendirilmeli
- Kızamıklı çocuk ile temas eden kişiler 72 saat içinde aşılanmalı
- Eve başka kişilerin ziyareti engellenmeli
- Çocuk ayrı bir odada kalmalı ve odaya bakım veren kişi dışında kimse girmemeli
- Oda havalandırılmalı, nem düzeyine dikkat edilmeli ve güneş almalı
- Hastanın bakımından sorumlu kişiler maske kullanmalı
- Havuç, portakal, yumurta gibi A vitamininden zengin gıdalarla beslenmede
Kızamık Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Kızamık Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Kızamık aşısı, 1 yaş ve 4 yaş sonunda yapılmalıdır.
Alerji Ve Kızamık Arasındaki Fark Nedir?
Alerji vücudun bazı alerjen maddelere karşı aşırı tepki göstermesi durumudur ve bulaşıcı değildir. Belirtileri arasında hapşırma, deride döküntü ve öksürük bulunur. Kızamık ise kızamık virüsünün sebep olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Belirtileri ise deri döküntüsü, ateş, gözlerde kızarıklık, burun akıntısı yer alır.
Kızamık Nasıl Bulaşır?
Kızamık bulaşıcı bir hastalıktır. Enfekte olan birey virüsü sağlıklı bireylere temas, solunum ve vücut salgıları yoluyla bulaştırabilir. Kızamık virüsü havada asılı kalabildiğinden bu havanın solunması da kızamık hastalığının bulaşmasına sebebiyet verebilir.
Bebeklerde Kızamık Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde kızamık semptomları hastalığın başından itibaren ortaya çıkabilir. Bu belirtiler arasında yüksek ateş, döküntü ve iştahsızlık yer alır.
Kızamık Aşısı Yan Etkileri Nelerdir?
Kızamık aşısı sonrası enjeksiyonun uygulandığı bölgede yan etkiler görülebilir. Şişlik, kızarıklık, döküntü ve ateş en yaygın yan etkiler arasındadır.
Kızamık Kaç Günde Geçer?
Kızamık hastalığı semptomları ortalama 7-10 gün içerisinde geçebilmektedir.
Kızamık Bulaşıcı Mı?
Kızamık bulaşıcı bir hastalıktır. Genellikle solunum, vücut sıvıları ve temas yoluyla bulaşabilir.
Kızamık Kaşıntı Yapar Mı?
Kızamık hastalığı döküntülerinde genellikle kaşıntı görülmemektedir.
Kızamık Olan Çocuğa Ne Yedirilmeli?
Kızamık olan çocuklarda ateş ve terleme sonucunda vücutta su kaybı oluşabilir. Bu yüzden bol sıvı tüketimi önemlidir. Ayrıca vitamin ve mineral içerikli besinler tüketmek çocuk için faydalı olacaktır. Bu süreçte bağışıklığın yükselmesi ve semptomların azalmasına yardımcı olmak için vitamin takviyeleri alınabilir ve sebze, meyve, protein ağırlıklı beslenebilir.
Kızamık Nasıl Olur?
Paramiksovirus grubundan morbilli virüsünden kaynaklanan kızamık bulaşıcı bir hastalıktır. Bulaş yolu genellikle temas, solunum ve vücut sıvıları yoluyla olur.
Hafif Kızamık Belirtileri Nelerdir?
Kızamık genellikle öksürük, ateşin yükselmeye başlaması, burun akması ve gözlerde sulanma ile başlar. Hastalık ilerledikçe semptomlar artar ve vücutta döküntüler ortaya çıkar.
Yetişkinlerde Kızamık Belirtileri Nelerdir?
Yetişkinlerde kızamık belirtileri çoğu zaman çocuklarda kızamık belirtileri ile aynıdır. Belirtiler arasında ciltte oluşan döküntüler, öksürük, burun akıntısı, ateş gibi belirtiler bulunur. Yetişkinlerde kızamık semptomlarının çocuklara oranla daha ağır seyrettiği bilinmektedir.