C Vitamini Faydaları Nelerdir? C Vitamini Ne İşe Yarar?

C Vitamini Nedir?

Aynı zamanda askorbik asit olarak bilinen C vitamini , insan vücudunun, kan damarları, kıkırdakları, kasları ve kemiklerde bulunan kollajen proteini oluşturmak için ihtiyaç duyduğu bir vitamin türüdür.

C vitamini dokuların oluşturulmasının yanı sıra vücudunun çeşitli yaralanmalardan sonra iyileşme süreci için büyük bir öneme sahiptir. Askorbik asit bir monosakkarit türüdür ve hemen bütün canlı dokularında bulunur.

C vitamini, serbest radikaller olarak adlandırılan zararlı moleküllerin yanı sıra toksik kimyasallar ve sigara dumanı gibi kirleticilerden kaynaklanan hasara karşı vücudu koruyabilen birkaç antioksidandan biridir.

Vücutta oluşan kanser , kalp hastalığı ve artrit gibi sağlık sorunlarının gelişmesine katkıda bulunacağı için normal diyetle düzenli ve yeterli C vitamini alınması bu durumların önlenmesine yardımcı olur.

Fazla C vitamini normal şartlar altında vücuttan doğrudan atılır ve depolanmaz. Bu nedenle normal şartlarda vücutta aşırı doz C vitamini birikmesi konusunda endişelenmeye gerek yoktur.

Ancak her şart altında vücuda bir anda yüksek dozlarda C vitamini yüklenmesinden kaynaklanacak mide yanması, mide bulantısı, baş ağrısı, mide krampları ve diyare gibi olumsuz etkilerden kaçınmak için günde 2.000 miligramlık güvenli üst sınırı aşmamak önemlidir. Bu güvenli üst sınırın aşılması aynı zamanda böbrek taşı riskini artırabilir.

C Vitamini Faydaları Nelerdir?

İnsan vücudu doğal olarak kendiliğinden C vitamini üretmediği için beslenme aracılığıyla doğal kaynaklardan vücuda almak gereklidir. C vitamini vücudun besinlerden aldığı demirin sindirim sistemi tarafından emilmesine ve daha sonra kullanmak üzere depolanmasına yardımcı olur.

Uzmanlar, C vitamininin en güvenli ve vücut için en faydalı besinlerden biri olduğunu ifade etmektedirler. C vitamininin faydaları arasında bağışıklık sistemini güçlendirmek, kardiyovasküler hastalıklara, doğum öncesi sağlık sorunlarına, göz hastalıklarına ve hatta cilt kırışıklıklarına karşı koruma sağlamak sayılabilir.

Gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda C vitamininin stres nedeniyle bağışıklık sistemi zayıflamış olan bireyler için yararlı olduğunu görülmüştür. Alkol kullananların, sigara içenlerin ve obez bireylerin vücutlarında en hızlı tükenen besin maddelerinden birisi olduğu için genel sağlık ölçümünde önemli bir kriter olarak görülür.

Vücudunda düşük oranda C vitamini bulunan bireyler ile karşılaştırıldığında yüksek oranda C vitamini bulunan bireylerin inme (felç) riski ile daha düşük oranlarda olduğu gözlemlenmiştir. C vitamini vücudun hem içindeki hem de dışındaki hücreleri etkilediği için cilt kuruluğu ve yaşlanmaya karşı olumlu etkileri olduğu düşünülmektedir.

C vitamini eksikliği nispeten nadir karşılaşılan bir durumdur ve yetersiz beslenen yetişkinlerde daha yaygın olarak görülür. Buna bağlı olarak bazı kanser türleri ve sindirim sistemi rahatsızlıklarının C vitamini eksikliğine karşı daha duyarlı olabileceği ihtimali üzerinde durulmaktadır.

Ağır C vitamini eksikliği görülen bireylerde anemi (kansızlık) , diş eti kanaması , ciltte morarma gibi durumlar görülebilir. Bazı durumlarda ise yara iyileşmesinde yavaşlama ile tanımlanan, iskorbüt adı verilen bir hastalığın ortaya çıkabileceği görülmüştür.

Meyve ve sebze açısından zengin bir diyet ile beslenmenin meme, kolon ve akciğer kanserleri gibi birçok kanser türünün ortaya çıkması riskinin azaldığı düşünülmektedir. Ancak bu koruyucu etkilerin doğrudan gıdada bulunan C vitamini ile ilişkili olup olmadığı açık değildir.

Bunun yerine meyve ve sebzeler ile sağlıklı beslenmenin bu etkiye yol açtığı kanısı tıp uzmanlarınca daha yaygın bir şekilde kabul görmektedir. Aynı zamanda oral C vitamini takviyelerinin doğal beslenme yoluyla alınan C vitamini kadar fayda sağladığı düşünülmemektedir.

Nezle, soğuk algınlığı durumunda ise, ağızdan C vitamini takviyeleri almak soğuk algınlığını engellemez. Bununla birlikte, düzenli olarak C vitamini takviyesi alan bireylerde soğuk algınlığı görüldüğünde, hastalığın daha kısa süre devam ettiği ve hastalığın seyri boyunca ortaya çıkan semptomların daha az şiddetli olduğunu gösteren bazı kanıtlar vardır.

Ancak soğuk algınlığı başladıktan sonra C vitamini takviyesine başlamak bu tür hastalıklara karşı bir fayda sağlamamaktadır.

C vitamini takviyelerinin diğer vitaminler ve minerallerle birlikte alınmasının, yaşa bağlı makula dejenerasyonunun ya da diğer adıyla sarı nokta hastalığının daha ağır bir hal almasına karşı önleyici etkileri olduğu gözlemlenmiştir. Buna ek olarak beslenmeleri esnasında daha yüksek C vitamini tüketen bireylerin katarakt geliştirme riskinin daha düşük olduğu görülmüştür.

C Vitamini Ne İşe Yarar?

C vitamini, diğer adı ile askorbik asit suda çözünebilen bir vitamin çeşididir. Bazı yiyeceklerde bulunduğu gibi aynı zamanda takviye şeklinde de alınabilir.

C vitaminin vücuda olan yararları şöyle sıralanabilir:

• Soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisi için faydalıdır.
• Cilt sağlığı için faydalıdır. Cildi besleyerek vitamin ihtiyacını giderir ve serum formunda cilt bakımında da oldukça tercih edilmektedir.
• Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesine yardımcı olur.
• Vücutta bulunan antioksidan miktarını arttırarak kronik hastalıklara yakalanma riskini azaltma konusunda faydalıdır.
• Kolajen üretiminin artmasına yardımcı olur.
• Tansiyonu kontrol altında tutmaya yardımcı olur.
• C vitamini demirin emilimini arttırmaktadır. Bu özelliği sebebiyle demir emilimini arttırarak demir eksikliğine iyi gelir.

Günlük C Vitamini İhtiyacı Nasıl Karşılanır?

C vitamini en yaygın olarak narenciye ürünleri, çeşitli meyveler ve sebzelerde bulunur. Bunun yanı sıra kapsül halinde ve çiğnenebilir tabletler şeklinde ağızdan alınan takviyeler halinde de C vitamini almak mümkündür.

Ancak tıp uzmanları antioksidan özellikleri için alınan takviye C vitamininin gıdalarda doğal olarak bulunan antioksidanlarla aynı derecede fayda sağlamadığını düşünmektedir.

Suda çözünen vitaminlerin vücut içinde sağlıklı seviyelerde bulunmasını sağlamak için bu tür vitaminlere diyette sürekli olarak yer verilmelidir. C vitamini açısından zengin meyve ve sebzelerin uygun olanları iyice temizledikten sonra çiğ olarak yemek, kalanlarını da mümkün olduğu kadar az suyla pişirmek, suda çözünür vitaminlerin bir kısmının pişirme suyunda kaybolmasını engelleyecektir.

Bireyler için normal beslenme yoluyla günlük alınması tavsiye edilen C vitamini miktarları aşağıda verilmiştir. Ancak bu miktarlara göre diyet belirlemeden önce doktora başvurulması tavsiye edilir.

• 0 ila 6 ay arası çocuklar: günde 40 miligram
  
• 7 ila 12 ay arası çocuklar: günde 50 miligram
• 1 ila 3 yaş arası çocuklar: günde 15 miligram
• 4 ila 8 yaş arası çocuklar: günde 25 miligram
• 9 ila 13 yaş arası çocuklar: günde 45 miligram
• 14 ila 18 yaş arası kadınlar: günde 65 miligram
• 14 ila 18 yaş arası erkekler: günde 75 miligram
• 19 yaş ve üzeri kadınlar: günde 75 miligram
• 19 yaş ve üzeri erkekler: günde 90 miligram
• Hamile kadınlar: günde 80/85 miligram  
• Emziren kadınlar: günde 115/120 miligram

C Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?

Yapılan araştırmalara göre C vitamini açısından en zengin yiyeceklerin narenciye ürünleri, yeşilbiber, çilek, domates, brokoli, patates ve tatlı patates olduğu görülmüştür.

C Vitamini Nelerde Var?

Zengin C vitamini kaynakları arasında aynı zamanda koyu yapraklı yeşillikler, kavun, papaya, mango, karpuz, Brüksel lahanası, karnabahar, lahana, kırmızıbiber, ahududu, yaban mersini, kış kabağı ve ananas bulunduğu bilinmektedir.

Çeşitli besinlerde bulunan ortalama C vitamini miktarı aşağıda verilmiştir.

• 1 büyük dilim kavun: 59 mg (miligram)
  
• 1 adet orta boy kivi: 70 mg
• 1 adet orta boy portakal: 90 mg
• 1 bardak domates suyu: 33 mg.
• 1 bardak portakal suyu: 97 mg
• 1 porsiyon pişmiş brokoli: 74 mg
• 1/2 porsiyon (bardak) kırmızı biber, çiğ: 95 mg
• 1/2 porsiyon (bardak) kırmızı lahana: 40 mg
• 1/2 porsiyon (bardak) yeşil biber: 60 mg
• 1/2 porsiyon (bardak) çilek: 49 mg
• 1/2 porsiyon (bardak) pişmiş brüksel lahanası: 48 mg

C Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

C vitamini vücut için oldukça faydalı bir vitamin çeşididir. Eksikliği durumunda bazı belirtiler ortaya çıkabilir.

C vitamini eksikliği belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Ciltte oluşan kuru, pul pul görüntü,
• Vücutta bulunan yara ve benzeri durumlarda iyileşme hızının yavaş olması,
• Kemiklerde güçsüzlük olması,
• Diş eti kanamaları oluşması,
• Demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi görülmesi,
• Halsizlik,
• Depresyon,
• Ciltte hasarlı ve pürüzlü bir görüntü,
• Bağışıklık sisteminin güçsüz bir hale gelmesi

C vitamin eksikliğinde bu ve bu gibi birçok problem yaşanabilir. Yaşanacak problemlerin önüne geçebilmek için c vitamini ağırlıklı besinler tüketilmeli ve gerekirse c vitamini takviyelerine başvurulmalıdır.

Nasıl Daha Fazla C Vitamini Alınır?

C Vitamininin vücuda beslenme yoluyla doğal olarak alınması tercih edilmelidir. Ancak bazı durumlarda C vitamini tablet şeklinde takviye olarak da kullanılmaktadır. Bireylerin C vitamini içeren meyve ve sebzeleri günlük beslenmelerine daha fazla dahil etmesi için çeşitli yöntemler mevcuttur.

Örnek verilmesi gerekirse çorba ve köfte tariflerine püre haline getirilmiş veya rendelenmiş sebzeler eklenebilir, ya da kek tariflerine aynı şekilde hazırlanmış meyve eklemek mümkündür.

Hızlı bir atıştırmalık olması için önceden kesilmiş meyve ve sebzeleri hazır bir şekilde tutmak faydalı olabilir. Tüm sandviç ve dürüm türlerine marul, domates ve rendelenmiş brokoli ya da lahana eklenebilir. Şekerli içecekler yerine öğün arası içecek olarak bir bardak sebze suyu tercih edilebilir.

C Vitamini Takviyeleri

C vitamini takviyeleri , günlük sınır aşılmayacak şekilde alındığında güvenlidir. Genel olarak, yetişkin bir birey için günde toplam 85 ila 120 miligram arasında alınması yeterli kabul edilir. Ancak özellikle C vitamini eksikliğ i teşhisi konan kişiler, kan seviyeleri normale dönene kadar günde 100 ila 200 miligram almalıdır.

Bunun için C vitamini takviyelerini kullanmak mümkündür. Vitamin takviyeleri tabletler, kapsüller, çiğneme tabletleri, sakızlar ve efervesan tozlar ve tabletler olarak mevcuttur. Bu yöntemlerden herhangi birisi diğerinden daha etkili değildir.

C vitamini kan şekerini de yükseltebilir bu yüzden diyabet durumunda dikkatli kullanılmalıdır. Diyabet sorunu olan ileri yaştaki kadınlarda günde 300 mg üzerinde C vitamini alınması kalp hastalıklarından dolayı ölüm riskini artırır.

C vitamini vücuttan östrojen atılımını yavaşlatabilir. C vitaminini östrojen veya östrojen bazlı kontraseptiflerle aynı anda almak hormonal yan etki riskini artırabilir.

C vitamini takviyeleri ayrıca bazı kemoterapi ilaçlarını daha az etkili hale getirebilir. Bu tür etkileşimleri önlemek için C vitamini takviyelerinin kullanılan ilaçlar üzerinde bir etkisi olup olmayacağına dair doktora danışmak gereklidir.

C Vitamini Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

C Vitamini Nelerde Var?

C vitamini portakal ve mandalina gibi turunçgillerde, kavun, domates, kırmızı biber, yeşil biber, çilek, kırmızı lahana ve kivi gibi birçok besinde bulunmaktadır.

C Vitamini Serumu Ne İşe Yarar?

C vitamini cilt bakımında oldukça yaygın kullanılmaktadır. Kozmetik c vitamini serumları cildin parlamasını sağlayarak cildin nem ve vitamin ihtiyacını karşılar. Aynı zamanda cildi sıkılaştırarak lekeleri gidermeye de yardımcı olduğu bilinen özellikleri arasındadır.

Günlük C Vitamini İhtiyacı Nedir?

Günlük C vitamini ihtiyacı yaşa ve cinsiyete göre değişebilir. Her bireyin günlük alması gereken C vitamini miktarı farklı olabilir. Ortalama olarak günlük c vitamini ihtiyacı yetişkin kadınlarda 75 mg, yetişkin erkeklerde 90 mg’dır.

C Vitamini Serumu Faydaları Nelerdir?

C vitamini serumlarının işlevi cildi aydınlatmak, nemlendirmek ve lekeleri gidermektir.

C Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?

C vitamini en çok turunçgillerde görülmektedir. Portakal, mandalina, patates, brokoli, çilek, yeşil ve kırmızı biber gibi besinlerde bulunmaktadır.

C Vitamini Yüze Faydaları Nelerdir?

C vitamininin cilt için faydaları cilt tonunu eşitlemesi, kolajen üretimini arttırması, ciltteki ince kırışıklıkların görünürlüğünü azaltması, cilde daha aydınlık ve parlak bir görünüm kazandırmasıdır.