Kadın Hastalıkları ve Doğum (Jinekoloji) Nedir? Tanı ve Tedaviler

Kadın Hastalıkları ve Doğum (Jinekoloji) Nedir?

Kadın Hastalıkları ve Doğum (jinekoloji) , kadınların üreme sistemiyle ilgili sağlık sorunlarını teşhis ve tedavi eden tıp dalıdır. Jinekoloji; rahim, yumurtalıklar, fallop tüpleri, vajina ve dış üreme organlarını ilgilendiren hastalıkların tanısını, tedavisini ve önlenmesini kapsar. Ayrıca gebelik sürecinin takibi, doğum ve doğum sonrası bakım hizmetlerini de içerir. Jinekologlar, adet düzensizlikleri, hormonal bozukluklar, kısırlık, menopoz dönemi sorunları ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar gibi çeşitli durumlarda kadın sağlığına yönelik tanı ve tedavi hizmetleri sunarlar.

Kadın Hastalıkları ve Doğum (Jinekoloji) Neye Bakar?

Kadın Hastalıkları ve Doğum (jinekoloji), kadın üreme sağlığı ve doğum süreçleriyle ilgili geniş bir yelpazede sağlık hizmeti sunar. Jinekologlar, kadınlarda adet düzensizlikleri, ağrılı regl, hormon bozuklukları, yumurtalık kistleri, miyomlar ve endometriozis gibi üreme sistemi sorunlarının tanı ve tedavisini yapar. Bununla birlikte gebelik öncesi bakım, hamilelik takibi, doğum ve doğum sonrası süreçlerde de kadının sağlık durumunu izlerler. Kısırlık, menopoz sorunları ve cinsel yolla bulaşan hastalıkların tanısı ve tedavisi de jinekologların uzmanlık alanına girer. Böylece, kadınların üreme sağlığı ile ilgili tüm aşamalarda destek sağlarlar.

Kadın Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?

Kadın hastalıkları, farklı belirtilerle kendini gösterebilir ve bu belirtiler genellikle üreme sistemiyle ilgili sorunlara işaret eder. En yaygın belirtiler arasında düzensiz adet döngüsü, adet öncesi ve sırasında aşırı ağrı (dismenore), ara kanamalar ve adet kanamalarının normalden uzun sürmesi yer alır. Vajinal akıntıda renk ve koku değişimi, kaşıntı ve yanma hissi de enfeksiyon veya başka jinekolojik sorunlara işaret edebilir. Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni), pelvik bölgede şişlik veya basınç hissi, karın alt bölgesinde sürekli ağrı ve kısırlık gibi durumlar da kadın hastalıklarının belirtileri arasında yer alır.

Kadın hastalıklarının yaygın belirtileri şu şekildedir:

• Adet düzensizlikleri (adetlerin düzensiz, uzun veya ağrılı olması),
• Alt karın bölgesinde ağrı veya baskı hissi,
• Aşırı vajinal akıntı veya kötü kokulu akıntı,
• Vajinal kaşıntı veya yanma hissi,
• Cinsel ilişki sırasında ağrı veya rahatsızlık,
• Sık idrara çıkma veya idrar yaparken yanma,
• Adet dönemi dışında ara kanamalar veya lekelenme,
• Memede hassasiyet, ağrı veya kitle oluşumu,
• Hormonal dengesizliklere bağlı saç dökülmesi veya tüylenme,
• Pelvik bölgede şişlik veya baskı hissi.

Kadın Hastalıkları Nelerdir?

Yaygın kadın hastalıkları arasında adet düzensizlikleri, Polikistik Over Sendromu (PCOS), miyomlar, endometriozis, vajinal enfeksiyonlar ve yumurtalık kistleri öne çıkar. Hormon dengesizlikleri veya stres adet düzensizliğine yol açabilirken, PCOS yumurtalıklarda kist oluşumuna ve kısırlığa neden olabilir. Miyomlar rahimde iyi huylu tümörler olarak aşırı kanama ve pelvik ağrı yapabilir; endometriozis ise rahim dokusunun başka bölgelerde büyümesiyle yoğun ağrıya yol açar. Vajinal enfeksiyonlar akıntı, koku ve kaşıntı yaparken, yumurtalık kistleri genellikle belirti vermeden var olabilir. Servikal ve rahim kanseri gibi ciddi hastalıklar ise düzenli muayenelerle erken teşhis edilebilir.

Kadınlarda en sık görülen hastalıklar şunlardır:

• Polikistik over sendromu (PCOS),
• Endometriozis,
• Miyomlar (rahimde iyi huylu tümörler),
• Rahim ağzı (serviks) kanseri,
• Yumurtalık (over) kisti,
• Pelvik inflamatuar hastalık (PID),
• Vajinal enfeksiyonlar (özellikle mantar, bakteriyel vajinoz),
• Rahim kanseri,
• Adet düzensizlikleri (dismenore, amenore),
• Menopoz sorunları,
• İdrar yolu enfeksiyonları.

Polikistik Over Sendromu (PCOS)

PCOS, yumurtalıklarda birçok küçük kistin oluşması ve hormonal dengesizliklerle karakterize edilen bir hastalıktır. Adet düzensizlikleri, tüylenme artışı, kilo alımı ve kısırlık gibi belirtilere yol açabilir.

Endometriozis

Endometriozis, rahim iç tabakasının (endometrium) rahim dışında büyümesiyle oluşur. Bu durum, özellikle regl dönemlerinde yoğun ağrıya ve kısırlığa yol açabilir, ayrıca kronik pelvik ağrı ile de seyredebilir.

Miyomlar (Rahimde İyi Huylu Tümörler)

Miyomlar, rahimde gelişen ve genellikle iyi huylu olan tümörlerdir. Aşırı adet kanaması, karında şişlik, pelvik ağrı ve bası hissine neden olabilir; ancak bazı miyomlar hiçbir belirti vermeyebilir.

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri

Rahim ağzı kanseri, özellikle insan papilloma virüsü (HPV) enfeksiyonu ile ilişkilidir. Pap smear testi ile erken teşhis edilebilir; tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Yumurtalık (Over) Kisti

Yumurtalık kistleri, yumurtalıklarda gelişen sıvı dolu keseciklerdir. Çoğunlukla belirti vermez, ancak bazı durumlarda adet düzensizliği, karın ağrısı ve şişkinlik gibi belirtilere neden olabilir.

Pelvik İnflamatuar Hastalık (PID)

PID, üreme organlarında enfeksiyon sonucu oluşur ve genellikle cinsel yolla bulaşır. Karın ağrısı, ateş ve vajinal akıntı gibi belirtilerle kendini gösterir; tedavi edilmezse kısırlığa yol açabilir.

Vajinal Enfeksiyonlar

Vajinal enfeksiyonlar, mantar veya bakteriyel nedenlerden kaynaklanabilir. Kaşıntı, yanma, vajinal akıntıda koku veya renk değişimi gibi belirtilere yol açar ve günlük yaşamı etkileyebilir.

Rahim Kanseri

Rahim kanseri, özellikle menopoz sonrası kanama gibi belirtilerle kendini gösterir. Erken teşhisle tedavi şansı artar ve yayılımı önlenebilir.

Adet Düzensizlikleri (Dismenore, Amenore)

Adet düzensizlikleri, adet döngüsünde veya miktarında sapmalar olarak görülür. Ağrılı adet (dismenore) veya adet olmama (amenore) gibi durumlar hormon dengesizlikleri veya diğer sağlık sorunlarından kaynaklanabilir.

Menopoz Sorunları

Menopoz döneminde hormon seviyelerindeki düşüş, sıcak basması, gece terlemeleri, ruh hali değişiklikleri ve kemik erimesi gibi belirtilere yol açabilir. Bu süreçte destekleyici tedaviler faydalı olabilir.

İdrar Yolu Enfeksiyonları

İdrar yolu enfeksiyonları, özellikle kadınlarda sık görülür ve idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma ve karın ağrısına neden olabilir. Tedavi edilmezse böbreklere yayılabilir.

Kadın Hastalıkları ve Doğum (Jinekoloji) Bölümünde Tanı ve Testler

Kadın Hastalıkları ve Doğum (Jinekoloji) bölümünde tanı süreci genellikle ayrıntılı bir hasta öyküsüyle başlar ve fiziki muayene ile devam eder. Jinekolojik muayenenin yanı sıra pelvik ultrasonografi, rahim ve yumurtalıkların durumu hakkında detaylı bilgi sağlar. Kan testleri hormon seviyelerini değerlendirmede kritik rol oynarken gerektiğinde yapılan biyopsi ve patolojik incelemeler, hücresel düzeyde anormallikleri saptamaya yardımcı olur. Ayrıca, histeroskopi, kolposkopi ve laparoskopi gibi endoskopik yöntemler, daha ayrıntılı inceleme ve tanı için kullanılır.

Jinekolojide yaygın olarak uygulanan testler şu şekildedir:

• Pap smear testi (rahim ağzı kanseri taraması),
• Pelvik ultrason (rahim, yumurtalık ve diğer pelvik organları inceleme),
• Transvajinal ultrason (vajinal yolla yapılan detaylı ultrason),
• Meme ultrasonu ve mamografi (meme sağlığı taraması),
• Hormon testi (özellikle adet düzensizlikleri veya hormonal dengesizliklerde),
• CA-125 testi (yumurtalık kanseri gibi bazı kanser türleri için),
• HPV testi (rahim ağzı kanseri riskini değerlendirme),
• Kan testi (tam kan sayımı, demir, tiroid hormonları vb.),
• İdrar tahlili (idrarda enfeksiyon veya hastalık varlığını inceleme),
• Folikül stimülan hormon (FSH) ve luteinize edici hormon (LH) testleri (kısırlık değerlendirmesi),
• Endometrial biyopsi (rahim içi dokusundan örnek alma),
• Histerosalpingografi (rahim ve tüplerin yapısını değerlendiren radyolojik test),
• Kolposkopi (rahim ağzını mikroskopla detaylı inceleme),
• Genetik testler (ailevi veya kalıtsal hastalık risklerini belirlemek için),
• Glukoz tolerans testi (gebelikte diyabet riskini değerlendirme).

Kadın Hastalıkları ve Doğum (Jinekoloji) Bölümünde Tedavi

Kadın Hastalıkları ve Doğum (Jinekoloji) bölümünde tedavi, üreme sağlığı ve jinekolojik hastalıkları hedef alan çeşitli yöntemleri içerir. Tedavi süreci hastalığın türü, evresi ve hastanın genel sağlık durumu göz önünde bulundurularak kişiye özel olarak planlanır. Hormonal dengesizliklerde hormon tedavileri uygulanırken, enfeksiyonlar antibiyotiklerle tedavi edilir. Miyom, kist gibi iyi huylu tümörlerde ilaç tedavisi veya minimal invaziv cerrahi yöntemler tercih edilebilir. Üreme organlarında ciddi patolojilerin varlığında ise laparoskopik ya da açık cerrahi operasyonlar yapılabilir. Ayrıca, infertilite sorunları yaşayan hastalarda üreme destek tedavileri, tüp bebek uygulamaları ve diğer yardımcı üreme teknikleri uygulanır. Gebelik sürecinde de anne ve bebeğin sağlığını korumaya yönelik düzenli takip, beslenme önerileri ve gerektiğinde tıbbi müdahalelerle sağlıklı bir doğum süreci desteklenir. Bu kapsamlı tedavi yaklaşımları, kadın sağlığını koruma ve yaşam kalitesini artırma amacını taşır.

Kadın Hastalıkları ve Doğum (Jinekoloji) bölümünde uygulanan tedavi yöntemleri şu şekildedir:

• İlaç tedavileri,
• Cerrahi tedaviler,
• Laparoskopik cerrahi,
• Histerektomi,
• Myomektomi,
• Dilatasyon ve kürtaj (D&C),
• Pelvik taban cerrahisi,
• Minimal invaziv yöntemler,
• Histeroskopi,
• Kolposkopi,
• Laparoskopi,
• Üreme sağlığı ve yardımcı üreme teknikleri,
• Tüp bebek (IVF) tedavisi,
• Aşılama (IUI),
• Ovülasyon indüksiyonu,
• Pelvik rehabilitasyon ve fizyoterapi,
• Onkolojik tedaviler,
• Kemoterapi ve radyoterapi,
• Jinekolojik kanser cerrahisi,
• Riskli gebelik yönetimi,
• İleri düzey ultrason ve düzenli kan tahlilleri.
• 2D ve 3D tomosentez özellikli mamografi