Kadife çiçeği (Tagetes Petula), papatyagiller familyasına ait, turuncu, sarı, kırmızı gibi renklerde çiçeklere sahip bir bitkidir. Hem dekoratif hem de tıbbi özellikleriyle bilinir. Cilt tahrişlerini yatıştırır, bağışıklığı güçlendirir, sindirimi rahatlatır, ağrı kesici etkiler sunar ve göz sağlığını destekler. Çayı, mide rahatsızlıklarına iyi gelirken; yağı, cilt sorunlarında kullanılır. Bazı türleri yemeklerde tüketilebilir ancak alerji riski taşıyabilir. Hassas bireyler yama testi yapmalı ve özellikle hamilelik veya emzirme döneminde doktora danışmalıdır. Kadife çiçeği, doğal içerik olmasına rağmen yan etkilerden kaçınmak için dikkatle kullanılmalıdır.
Kadife çiçeği taç yaprakları turuncu, sarı, kırmızı, altın gibi renklerde olan veya bu renklerin kombinasyonlarından oluşan bir bitki türüdür. Papatyagiller familyasının üyesi olan bu çiçek kadifemsi yumuşak yapraklarıyla ve keskin baharatımsı kokusuyla öne çıkar. Anavatanı Amerika ve Meksika olsa da hemen hemen tüm ılıman iklimlerde ve topraklarda yetişebilir. Bilimsel adı Tagetes Petula olan kadife çiçeği marigold olarak da bilinir. Calendula bitkisiyle benzer renkler taşıdığından bu iki bitki birbiriyle karıştırılabilir. Aynı familyadan olsalar da bu iki bitkinin özellikleri ve kullanım alanları birbirinden farklıdır.
Kadife çiçeği havaların ısınmaya başladığı ilkbahar günlerinden soğumaya başladığı sonbahar günlerine kadar solmaz. Bu sayede bahçe düzenlemelerinde sıkça tercih edilir ve bahçenin uzun süre renkli ve güzel kokulu kalmasını sağlar. Kadife çiçeği bakımında bazı noktalara dikkat edilmeli, çiçek iyi güneş alan bir konumda olmalı ve susuz bırakılmamalıdır.
Kadife Çiçeğinin Faydaları Nelerdir?
Kadife çiçeği, sağlık açısından sunduğu çeşitli faydalarla dikkat çeken bir bitkidir. Cilt sağlığını destekler, bağışıklık sistemini güçlendirir, sindirim sistemini rahatlatır, ağrı kesici ve yatıştırıcı etkiler sunar ve göz sağlığına katkıda bulunur.
Kadife çiçeğinin faydaları şunlardır:
Cilt sağlığına etkileri,
Bağışıklık sistemini güçlendirme,
Sindirim sistemi rahatlatıcı özellikleri,
Ağrı kesici ve yatıştırıcı etkiler,
Göz sağlığına katkıları.
Cilt Sağlığına Etkileri
Kadife çiçeği, cilt üzerinde yatıştırıcı ve iyileştirici etkileriyle bilinir. İçerdiği antioksidanlar ve anti-inflamatuar bileşikler sayesinde ciltte oluşan tahrişleri azaltır ve iyileşme sürecini hızlandırır. Özellikle egzama ve sedef hastalığı gibi cilt rahatsızlıklarında semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, cildin nem dengesini koruyarak kuruluğu önler ve elastikiyetini artırır. Kadife çiçeği özlü kremler veya yağlar, düzenli kullanıldığında cilt sağlığını destekler ve daha parlak bir görünüm sağlar.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirme
Kadife çiçeği, bağışıklık sistemini destekleyen çeşitli bileşikler içerir. Antioksidan özellikleri sayesinde serbest radikallerle savaşarak vücudu enfeksiyonlara karşı korur. Düzenli olarak tüketildiğinde veya takviye olarak alındığında, bağışıklık hücrelerinin aktivitesini artırarak hastalıklara karşı direnci yükseltir. Ayrıca, anti-inflamatuar etkileri sayesinde vücutta oluşabilecek kronik iltihaplanmaları azaltır, bu da genel sağlık üzerinde olumlu bir etki yaratır.
Sindirim Sistemi Rahatlatıcı Özellikleri
Kadife çiçeği, sindirim sistemi üzerinde rahatlatıcı etkiler sunar. Mide ve bağırsaklardaki kasları gevşeterek sindirimi kolaylaştırır ve gaz, şişkinlik gibi rahatsızlıkların giderilmesine yardımcı olur. Ayrıca, mide mukozasını koruyarak ülser oluşumunu engelleyebilir ve mevcut ülserlerin iyileşme sürecini hızlandırabilir. Kadife çiçeği çayı, sindirim sorunları yaşayan kişiler için doğal bir çözüm olarak tercih edilebilir.
Ağrı Kesici ve Yatıştırıcı Etkiler
Kadife çiçeği, doğal ağrı kesici ve yatıştırıcı özelliklere sahiptir. İçerdiği bileşikler sayesinde baş ağrısı, kas ağrıları ve adet sancıları gibi rahatsızlıkların hafifletilmesinde etkilidir. Ayrıca, sinir sistemi üzerinde yatıştırıcı bir etki göstererek stres ve anksiyete seviyelerini düşürebilir. Bu sayede, uyku kalitesini artırarak insomnia gibi uyku bozukluklarının önlenmesine yardımcı olabilir.
Göz Sağlığına Katkıları
Kadife çiçeği, göz sağlığı üzerinde de olumlu etkilere sahiptir. İçerdiği lutein ve zeaksantin gibi karotenoidler, gözlerdeki makula bölgesini koruyarak yaşa bağlı makula dejenerasyonu riskini azaltır. Ayrıca, bu bileşikler gözlerdeki oksidatif stresi azaltarak katarakt oluşumunu engelleyebilir. Kadife çiçeği takviyeleri veya çayı, düzenli olarak tüketildiğinde görme sağlığını destekler ve göz yorgunluğunu azaltır.
Kadife Çiçeği Nasıl Kullanılır?
Kadife çiçeğinin kullanım şekli, bitkinin ne amaçla tüketileceğine bağlı olarak değişiklik gösterir. Örneğin cilt problemleri için önerilen kullanım yöntemleriyle sindirim sistemini ve bağışıklığı güçlendirmek amacıyla önerilen tüketim şekli birbirinden farklıdır. Yaygın olarak kadife çiçeği çayı ve kadife çiçeği yağı olarak kullanılır.
Kadife Çiçeği Çayı Tarifi
Kadife çiçeği çayı hazımsızlık, mide ağrısı, boğaz ağrısı gibi sorunlar için tüketilebilir. Kadife çiçeği çayı hazırlamak için kurutulmuş kadife çiçeği yapraklarına ihtiyaç vardır. Bu yapraklar çiçekler yetiştirildikten sonra kurutulabilir ya da aktardan hazır olarak temin edilebilir.
Çayı hazırlamak için takip edilmesi gereken birkaç adım vardır:
1 su bardağı sıcak su kaynatılır.
2 çay kaşığı kurutulmuş kadife çiçeği yaprağı kaynamış suyun üzerine eklenir.
Yaklaşık 10 dakika boyunca çayın demlenmesi beklenir.
Çay süzülerek bir bardağa alınır.
İsteğe göre vanilya, tarçın, bal gibi aromalar eklenerek tüketilebilir.
Kadife Çiçeği Yağı Nasıl Uygulanır?
Kadife çiçeği yağı, kurutulmuş kadife çiçeklerinin içinde bekletildiği yağ türüdür. Bu yağ sonradan merhem, balsam veya pomadlara dönüştürülebilse de yağ formundayken de hafif yaraların ve yanıkların tedavisinde ve aromaterapide kuru cildin üzerine uygulanabilir.
Kadife çiçeği yağı evde hazırlanabileceği gibi aktardan da satın alınabilir. Bu yağı evde yapmak için kullanılabilecek baz yağların arasında avokado, üzüm çekirdeği, Hindistan cevizi yağı, zeytinyağı, tatlı badem yağı gibi birtakım yağlar bulunur. Kadife çiçeği yağı yapmak için şu adımlar izlenebilir:
Serin Yerde Bekletme Yöntemi:
Kadife çiçeğinin yaprakları saplarından ayrılarak kurutulur.
Kurutulan 1 avuç kadar çiçek bir kavanoza koyulur.
Tahta kaşık yardımıyla üstüne bastırılır.
Kavanoza tercih edilen yağdan eklenir. Yağ, çiçeklerin üzerini tamamen kapatmalıdır.
Kavanoz sıkıca kapatılır ve 3 hafta boyunca güneş görmeyen serin bir yerde saklanır.
Yağın homojen yapıda olması için kavanoz günde bir kez çalkalanır.
Sürenin sonunda süzgeç ya da tülbent yardımıyla süzülür. Hava almayan bir kapta, serin ve karanlık bir yerde saklanır.
Güneşte Bekletme Yöntemi:
1 avuç taze veya kurutulmuş kadife çiçeği yıkanır ve iyice kurutulur.
Kuruyan çiçekler cam kavanoza yerleştirilir.
Üzerini tamamen kaplayacak şekilde yağ eklenir.
Kavanoz hava almayacak şekilde kapatılır.
Doğrudan güneş ışığı alan bir yere yerleştirilir.
3 hafta boyunca her gün bir kez çalkalanarak bekletilir.
Sürenin sonunda süzgeç ya da tülbent yardımıyla süzülür. Hava almayan bir kapta, serin ve karanlık bir yerde saklanır.
Kadife çiçeği yağı ciltteki tahrişleri ve yara izlerini iyileştirmek için doğrudan cilde uygulanabilir. Ancak ciltte belirgin bir cilt hastalığı varsa yağı cilde temas ettirmeden önce doktora danışmakta fayda vardır.
Yemeklerde Kadife Çiçeği Kullanımı
Kadife çiçeğinin bazı türlerinin yenilerek tüketilmesi uygunken bazılarının zehirleyici etkileri olabileceğinden yenmesi önerilmez. Bu noktada doğru şekilde ayrım yapmak ve emin olunmayan çiçek türünü tüketmemek önemlidir. Örneğin Fransız ve Afrika kadife çiçeği türleri çiğ olarak tüketilebilir. Yemeklerde ve salatalarda tat katma ve süsleme amacıyla kullanılabilir. Ayıca yenilebilir yağ baz alınarak yapılan kadife çiçeği yağı da salatalarda ve yemeklerde kullanılabilir. Çorbalara eklendiğinde de baharatlı bir aroma katabilir.
Kadife Çiçeğiyle İlgili Yan Etkiler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kadife çiçeği hassas ciltlerin tolere edebileceği doğal bir içerik olmasına rağmen çeşitli yan etkilere sebep olabilir. Bu nedenle hem cilde uygulamadan hem besin yoluyla tüketmeden önce mutlaka doktora danışılmalıdır. Özellikle bazı durumlarda kadife çiçeği kullanımı bazı riskleri beraberinde getirebilir. Örneğin doktor tavsiyesi olmadıkça enfeksiyon riskinden korunmak için kadife çiçeği yağı direkt olarak açık yaralara uygulanmamalıdır. Ayrıca çeşitli ilaçlarla birlikte kullanıldığında yan etkiye neden olup olmayacağından emin olmak için doktor görüşü alınmalıdır.
Kadife Çiçeği Alerjisi
İlk kez kadife çiçeği içeren bir ürün kullanacak bireylerin alerjisinin olup olmadığını tespit etmek için yama testi yapması faydalı olur. Bunun için cildin el bileği gibi küçük bir kısmına kadife çiçeği yağı sürülüp bir süre beklenmelidir. En doğru sonuç için bu testin günde iki kere, yedi ila on gün yapılması tavsiye edilir. Ciltte kızarıklık, yanma, kaşıntı gibi yan etkiler ortaya çıkmadıysa kadife çiçeği yağını kullanmaya devam edilebilir. Ayrıca dönemsel olarak ortaya çıkan bahar alerjileriyle karıştırılabilen hapşırık, göz yanması, boğaz kaşıntısı ve burun akıntısı gibi alerjik yan etkilerle de karşılaşılabilir. Buna ek olarak papatya, krizantem, kazayağı, ekinezya gibi bitkilere alerjisinin olduğunu bilen bireylerin kadife çiçeklerinden de kaçınmaları tavsiye edilir.
Hamilelik ve Emzirme Döneminde Kullanım
Hamilelik ve emzirme döneminde kadife çiçeği kullanımının yan etkilerini gösteren yeterli çalışma sonucu olmadığı için bu dönemde kullanımı önerilmez. Hamilelik döneminde kadife çiçeği çayı gibi bitki çaylarını tüketmek hormon seviyelerinde değişikliğe neden olabileceğinden bu ürünler doktora danışmadan tüketilmemelidir.
Kadife Çiçeği Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Kadife Çiçeği Çayı Zayıflatır mı?
Kadife çiçeği çayının zayıflatıcı veya kilo aldırıcı etkileri kesin olarak kanıtlanmamıştır. Sindirim sistemine faydalı olması sayesinde metabolizma hızına katkıda bulunarak ve antioksidan özellikleri sayesinde vücuttaki toksinlerin atılmasına yardımcı olarak kiloyu dolaylı yoldan etkileyebilir.
Kadife Çiçeği Evde Nasıl Yetiştirilir?
Kadife çiçeği evde oda sıcaklığında, bol güneş gören bir noktada ve orta büyüklükteki saksıda yetiştirilebilir. Kışın soğuk havada dışarıda tutulmamalı, evin içinde ışık alan bir yere konulmalıdır. Bitkinin yeterince sulandığından emin olunmalı ve toprağının nemli kalması sağlanmalıdır.
Kadife Çiçeği Nasıl Kurutulur?
Kadife çiçeğini kurutmanın birkaç yolu vardır. İlk yöntem hasattan sonra yaprakları tepsinin üzerine ince bir katman olarak serip fırınlamaktır. Diğer yöntem yaprakları tepsinin üzerine serdikten sonra gölgede ve açık havada bırakarak kurumalarına izin vermektir. Bu yöntemde kadife çiçeğinin kuruması 5-7 gün arasında sürebilir. Tepsiye serilen yaprakların nemsiz olmasına dikkat edilmelidir. Aksi halde küf problemi yaşanabilir.
Yayınlanma Tarihi:4 Aralık 2024 Çarşamba
Güncellenme Tarihi:16 Ocak 2025 Perşembe
*Bu içeriğin
geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler
kişi ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm
işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun
tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Her türlü soru, görüş ve önerileriniz için aşağıdaki formdan bizimle iletişime geçebilirsiniz. Talebiniz doğrultusunda Çağrı Merkezi yetkililerimiz size en kısa sürede dönüş yapacaklardır.