Böbrek sağlığınızı korumanın yolları
Çok zengin bir damar yumağından oluşan böbrekler vücutta filtre görevi görür. Kalp her atışında vücuttaki kanın yüzde 20-25’ini her iki böbreğe gönderir. Bir erişkinin 5-6 litre kan hacminin olması ve kalbin dakikada yaklaşık 70-80 kez atması sonucu böbrekler günde 200 litre kan süzer. Böbrekler bu işlem sırasında vücut için yararlı olan proteini tutar, üre ve kreatinin gibi birtakım toksik maddeleri ise ayıklar. Temizlenen kan sisteme geri dönerken, atık maddeler de böbrekten çıkan ve üreter denilen ince borularla idrar torbasına gönderilerek, idrarla dışarı atılır. Çok çalışkan olan bu organlar yüzde 15 kapasiteye düşene kadar görevlerini yerine getirmeye çalışır. Bu nedenle de hastalıklar geç fark edilebilir.
Böbreklerinizin sağlığı için suyu ihmal etmeyin
Böbrekleri korumak içi az tuz tüketip çok su içmeye özen gösterin. Miktarı ise böyle belirleyebilirsiniz…
- Sağlıklı bir insanda vücut ağırlığının yüzde 60’ ı sudur. Dolayısıyla vücut ağırlığına göre su tüketin.
- Normal kiloda erişkin bir kadın günde 1,5-2 litre, erkekler ise günde 2-2,5 litre su içmeli. Sıcaklık yüksekse bu oran 3-4 litreye çıkabilir.
- Aşırı su tüketimi ise vücuttaki sodyum, potasyum gibi elektrolit minerallerin seyrelmesine neden olarak beyinle ilgili fonksiyonları bozar, böbreği zora sokar.
- Çay, meyve suyu ve soda gibi içecekleri günlük tüketimin dışında tutun.
- Çok terliyorsanız içtiğiniz su miktarını artırın.
- Yemek masasında kesinlikle tuz bulundurmayın. Salça, peynir ve turşunun çok tuz içerdiğini unutmayın.
- Yemek pişirirken tuz oranını mümkün olduğu kadar az tutun.
- Tuz tüketimini yavaş yavaş azaltmak zamanla damağın bu yeni tada alışmasını sağlar.
Tuz tüketimi böbrekleri etkiliyor
Vücudumuzun ortalama günlük tuz ihtiyacı 5-6 gram; yenilen sebze ve meyvelerle kişi bunun 2 gramını alır. Eğer yemek miktarında kısıtlama yapılmazsa tuz alımı günlük 20-25 gramı bulabilir. Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği'nin araştırmasına göre, Türk insanı günde yaklaşık 18 gram tuz tüketiyor.
Tuz tüketiminin böbrek fonksiyonları üzerinde doğrudan etkisi var. Şöyle ki;
- Fazla tuz tüketildiği zaman böbrek içindeki kılcal damar dolaşım sisteminde kan basıncı yükseliyor.
- Yüksek kan basıncı devam ederse küçük kılcal damarların yırtılarak harap olmasına neden oluyor.
- Ayrıca idrardan protein kaçırmaya yol açıyor.
Böbreklerinizin nerede olduğunu biliyor musunuz?
Böbrekler bel kemiğinin iki yanında, kaburgaların hemen altında yer alır. Yumruk büyüklüğündedir ve fasulyeye benzer. İşlevleri kanın fazla suyunu ve artık maddelerini süzmektir. Bu maddeler idrar şeklinde üreter denilen kanallarla böbrekten mesaneye (sidik torbası) aktarılır ve buradan da uretra yolu ile dışarıya atılır. Böbreklerin işlevini yerine getirememesi, tedavi edilememesi veya geç kalınması durumda yaşamsal tehlike söz konusudur.
