Diyabet hastalığının neden olduğu göz hastalıkları
Her 10 kişiden birinde diyabet görülüyor. Genç yaşta bile görülen diyabet, gözleri de etkiler. Öyle ki en az 20 yıldır diyabet hastalığı olanların yüzde 85’inde de diyabetik retinopati görülüyor. Diyabetin süresi uzadıkça ve kan şekeri kontrol altına alınmadıkça kalp, damarlar, böbrekler, sinir ve gözleri vurur. Diyabetin en çok etkilediği organların başında gözler gelir. Diyabet görme kaybına bile yol açabilir. Diyabeti olanların olmayanlara göre görme kaybı yaşaması ihtimali 25 kat daha fazla. İşte diyabetin neden olduğu göz hastalıkları...
Tip 1 ve tip 2 diyabet retinaya zarar verir
Diyabetin mikrovasküler yani küçük kan damarları ile ilgili komplikasyonlarından biri olan retinopati, diyabeti olanlarda en sık rastlanan göz sorunlarının başında yer alır. Görme sinirleri ve hücrelerinin yer aldığı retinanın hasar gömesiyle ortaya çıtan retinopati, tip 1 ve tip 2 tüm diyabetlilerde ortaya çıkabilir. Diyabetli yaşam süresine bağlı olarak hastalığa yakalanma riski de artar. Bu nedenle düzenli kan şekeri kontrolü riski azaltır. Başlangıç evresinde kişiye hiçbir şikayet yaratmayan retinopati, birçok kişide ileri evrelere kadar aynı şekilde devam eder. Bulanık görme ya da ani görme kaybıyla doktora başvuran kişi, retinopati teşhisi alır.
Diyabet tanısı alır almaz göz muayenesine gidin
Diyabetik retinopati iki evreden oluşur. Birinci evrede, retinada küçük damar genişlemeleri (mikroanevrizma) ve bozulmaları, noktasal ve yüzeyel küçük kanamalar, sıvı birikmesi (ödem) görülür. Bu evrede görme hafif ve orta derecede azalır. Bu kişiler en az 6 ay aralıklarla takip edilerek, gerekli durumlarda lazer veya göz içi ilaç enjeksiyonları uygulanarak tedavi edilir. Diyabetik retinopatinin ikinci evresinde, retinada damar büyümeleri ve çekilmeleri, göz içine kanamalar meydana gelir. Bu evrede görme ileri derecede azaldığı ve kişide kısmi görme kayıpları oluştuğu için göz arkası ameliyatı (vitrektomi) yapılması gerekir. Son yıllarda diyabetik retinopatinin tedavisinde önemli gelişmeler yaşanır. Erken tanıda ve görüşün hala normal olduğu dönemde tedaviden elde edilen başarı da artar. Erken tanının sağlanabilmesi amacıyla diyabet tanısı alan bir kişinin zaman kaybetmeden göz dibi muayenesi yaptırması gerekir.
Diyabet katarakt riskini artırır
Göz merceğinin bulanıklaşması ve görme netliğinin azalması olarak tanımlanabilecek katarakt da diyabetin gözde yarattığı sorunlardan biri. Nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte diyabeti olanlarda katarakt gelişme riski yüzde 60 oranında daha fazla. Bununla birlikte, katarakt çok daha erken yaşlarda ortaya çıkar ve çok hızlı ilerler. İyi kan şekeri kontrolü hem bu riski azaltır, hem de kataraktın ilerlemesini yavaşlatır.
Diyabet glokoma davetiye çıkarır
Diyabet varlığının risk oluşturduğu bir diğer önemli göz problemi ise glokom. Göz tansiyonu olarak da bilinen ve göz sinirlerinin farklı nedenlerle hasar görmesi sonucu oluşan glokom, diyabeti olanlarda hem daha sık hem de daha erken yaşta görülür. Diyabetli kişilerde glokom gelişme ihtimali, diyabetli olmayanlara göre iki kat daha fazla. Bu nedenle kan şekeri kontrolü ve düzenli göz muayenesi önemli.
Gözlük alırken şeker seviyenizi dikkat edin
Kan şekeri düzensiz olan ve yükselme-düşme şeklinde dalgalanma yaşayan diyabetlilerde geçici görme bozuklukları görülebilir. Buna bağlı olarak gözlük numaralarında geçici değişiklikler oluşabilir. Bu şikayetler kan şekerinin normal seviyelerine geldiğinde düzelir. Kan şekeri değişken olan kişiler gözlük alırken kan şekeri seviyelerine dikkat etmeli ve mutlaka bir doktora danışmalı.
Yılda en az bir kez göz muayenesi
Diyabeti olanlarda görme düzeyinde gerileme olmasa bile zaman zaman göz damarlarında kanama ve sızıntılar başlayabilir. Bu tür durumlarda diyabet geç teşhis edilirken, tedavi de gecikir. Yılda en az bir kez diyabete bağlı göz hastalıkları konusunda uzman bir hekim tarafından göz muayenesinden geçmek, kan şekerini kontrol altında tutmak, kan basıncı ve kolesterol seviyelerini normalde tutmak, sigara kullanılıyorsa sigaranın bırakılması ve düzenli egzersiz yapılması gibi önlemlerle diyabetin neden olacağı göz hastalıkları önlenebilir.