Migren Nedir?
Migren, yaşam kalitesini düşüren ve günlük yaşam aktivitelerini kısıtlayan hastalıklardan biridir. Sık görülen bu hastalığın en yaygın belirtilerinin başında ağrı gelir. Ense, şakak ya da göz çevresinden başlayan bu ağrı, hareket ettikçe kötüleşebilir, zonklayıcı karakterle seyredebilir ve bu ağrıya eşlik eden bulantı, kusma, ışık ve sese olan rahatsızlık hissi ortaya çıkabilir.Birçok migren atağı “aurasız migren” türü olarak görülür. Auralı migren hastaları ise baş ağrısı atakları başlamadan önce 5 dakika ile 60 dakika arasında değişen “aura atakları" yaşayabilir.
Aura atakları geçici olarak yaşanan nörolojik bir bozukluk olarak bilinir. Geçici olarak yaşanan nörolojik bozuklukta hastalar hem görsel, hem duyusal (kelimeleri bulamama, uyuşma veya karıncalanma gibi) olarak etkilenir. Bunların arasında en sık yaşanan görsel auradır. Görsel aurada hastalar atak öncesinde parlak ışık çakmaları veya görme alanında sorunlarla karşılaşabilir.
Migrende ataklar halinde seyreden baş ağrısı, 3 ay içinde ayda 15 günden daha sık, en az 4 saat süren ve ayda en az 8 gün migren tipi ağrı yaşanırsa bu "kronik migren" olarak tanımlanır. Migren Tedavisinde kişinin baş ağrılarının sıklığına, şiddetine ve eşlik eden diğer tıbbi durumuna bağlı olarak tedavi planlanır.
Migren tedavisinde kullanılan ilaçlar baş ağrısı atakları sırasında ağrıyı ortadan kaldırmada ya da eşlik eden bulantı, kusma gibi belirtileri durdurmada veya sık gelen baş ağrısı ataklarının sıklığını kontrol etmede yardımcı olur.
Migren, hastanın günlük yaşamanı etkileyebilen, gün içerisindeki gerçekleştirdiği aktivitelerde kısıtlılık yaratabilen bir baş ağrısı tipidir. Genellikle ense, şakak veya göz çevresinde başlar ve ağrının çeşidine göre hareket ettikçe kötüleşebilir. Ağrıya çoğu zaman ışığa ve sese hassasiyet, bulantı, kusma gibi durumlar eşlik edebilir.
Hastaların ışık almayan bir oda da uyumak istemeleri veya kusma hissi migren atağını hafifletmeye veya sonlanmasına destek olabilir.
Bu ataklar kişilerde farklılık gösterebilir örneğin; aralıklarla yaşanan migren atakları “episodik migren” olarak adlandırılır. Ataklar son üç aylık süre içinde ayda on beş gün ve üzerinde oluyorsa, 4 saatten uzun sürüyorsa ve ayda en az 8 gün migren atağı yaşanıyorsa buna “kronik migren” denir. Kronik migrene genellikle kaygı bozuklukları, depresyon ve uyku sorunları eşlik edebilir. Kronik migren tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Migren Belirtileri Nelerdir?
Migren Belirtileri Nelerdir?
Prodrom
- Kabızlık
- Ruh hali değişiklikleri, karamsarlık, huzursuzluk
- Yeme İsteği
- Boyun tutulması
- Artan susuzluk ve idrara çıkma
- Sık esneme
Aura
Atak
Postdrome (atak sonrası)
Ne Zaman Bir Nöroloji Uzmanı ile Görüşmeli?
- Gök gürültüsü gibi ani, şiddetli baş ağrısı
- Ateş, ense sertliği, kafa karışıklığı, çift görme, uyuşukluk ya da konuşma bozukluğu
- Özellikle bir kafa travması sonrası gelişen baş ağrısında kötüleşme
- Öksürük, efor, ıkınma veya ani bir hareketten sonra gelişen bir baş ağrısı
- 50 yaş üstünde yeni başlayan baş ağrısı.
Migrenin Nedenleri Nelerdir?
- Eğer migrenli bir aile üyesi varsa, kişide migren gelişme ihtimali artar.
- Migren, herhangi bir yaş döneminde ortaya çıkabilir. Ergenlik dönemiyle birlikte hormonal değişiklikler migrenin ortaya çıkmasında önemli bir rol oynar. Ancak migren atakları genellikle 20-30 yaş aralığında başlar. Takip eden yıllarda yavaş yavaş migren ataklarının şiddet ve sıklığında azalma görülebilir. Kadınlarda migren, erkeklere oranla daha sık görülür. Çocukluk döneminde migren sıklığı erkeklerde daha fazladır, ancak ergenlik dönemi ve sonrasında kız çocuklarında görülme sıklığı erkek çocuklarına oranla belirgin olarak artış gösterir.
- Migrenli kişilerde, baş ağrısı adet döneminin hemen öncesinde veya başlangıcından sonra ortaya çıkabilir.
- Hamilelik veya menopoz sırasında da migrenin karakteri, görülme sıklığı değişebilir. Migren genellikle menopoz sonrasında geçer. Bazı kadınlar migren ataklarının gebelik sırasında başladığını ya da kötüleştiğini söyleyebilir. Birçok migren hastasında, gebelik sürecinde migren atakları görülmez. Ancak migren genellikle doğum sonrası dönemde yeniden ortaya çıkar.
Migrenin Neden Olabileceği İstenmeyen Sonuçlar
- Mide ve bağırsak hastalıkları: Bazı yüksek doz veya uzun bir süre alınan ağrı kesiciler, özellikle karın ağrısı, kanama, gastrit, ülser gibi mide ya da bağırsak hastalıklarına sebep olabilir.
- Aşırı ilaç kullanımı sonucunda baş ağrısı: Son üç ay içerisinde ayda on günden fazla yüksek doz reçeteli veya reçetesiz ilaç almak ciddi, hiç geçmeyen, sürekli olabilen ilaç aşırı kullanım baş ağrısına neden olabilir. Aşırı ilaç kullanımı baş ağrısı, ilaçların ağrı giderici özelliklerini kaybetmesi ve kendileri baş ağrısına neden olmaya başladıklarında ortaya çıkar. Bu kısır döngü daha fazla ağrı kesici kullanmayı gerektirebilir. Ancak bu da ağrıyı gidermemekle birlikte sadece baş ağrısının daha da kronik hale gelmesine sebep olacaktır.
- Serotonin sendromu: Serotonin sendromu nadir fakat potansiyel olarak yaşamı tehdit eden vücudun aşırı serotonine maruz kalmasıdır. Serotonin sendromu açısından dikkatli olunmalı ve ilaçlar hekim kontrolünde kullanılmalıdır.
- Kronik migren: Migren atakları süreğen hale gelebilir. Son üç ayda içerisinde ayda 15 gün veya daha fazla ağrılı gün sayısı olan kişilerin kronik migren açısından nöroloji uzmanı ile görüşmeleri önerilir.
- Migren statusu: Migren atağı tedavi edilmezse veya yetersiz tedavi edildiği durumda 4 ila 72 saat sürebilir. Üç günden uzun süren şiddetli migren atakları “migren statusu” denilir.
- İnfarkt (damar tıkanıklığı) olmadan inatçı aura: Genellikle aura denilen geçici nörolojik bozukluklar baş ağrısı başladıktan sonra geçer. Ancak bazen aura ağrı düzeldikten sonra da devam eder ve bir haftadan fazla sürebilir. İnatçı aura durumunda beyin mutlaka radyolojik olarak MR ile görüntülenmelidir ve beyinde doku hasarı veya başka herhangi bir sorun olmadığı teyid edilmelidir.
- Migrenöz infarkt (beyin damar tıkanıklığı): Bir saatten daha uzun süren aura olduğu durumda olası beyin damar tıkanıklığı açısından bir nöroloji uzmanı ile görüşülmesi önerilir. Doktorunuz olası beyin damar tıkanıklığı ya da kanamasını dışlamak için beyin görüntülemesi isteyebilir.
Migren Nasıl Tedavi Edilir?
Migren Nasıl Tedavi Edilir?
Kronik Migren Tedavisi
Migrenin Tetikleyicileri
- Kadınların yaşamış olduğu hormonal değişiklikler sebebiyle migren ataklarının ortaya çıkması kolaylaşır. Östrojen dalgalanmaları birçok kadının baş ağrılarını tetikleyebilir. Migren öyküsü olan kadınların, östrojen seviyesinde bir azalma yaşandığında adet öncesi ya da devamında baş ağrısı yaşayabilirler. Hamilelik veya menopoza girme dönemi migrenin ortaya çıkmasına neden olabileceği gibi, var olan migren ataklarının seyrini değiştirebilir.
- Oral kontraseptif (doğum kontrol hapları) ve hormon replasman (yerine koyma) tedavisi gibi hormon ilaçlar da migrenin seyrini kötüleştirebilir.
- Bazı gıda maddeleri; işlenmiş etler, eskimiş peynir, tuzlu ve işlenmiş gıdalar migreni tetikleyebilir. Birçok yiyecekte bulunan tatlandırıcı aspartam ve koruyucu monosodyum glutamatın migreni tetikleyebildiği bilinir.
- Yemek düzeninin değişmesi örneğin; öğün atlamak ya da aşırı yemek de migren atağının ortaya çıkmasını kolaylaştırabilir.
- İçecekler; alkol, özellikle şarap ve yüksek kafeinli içecekler migreni tetikleyebilir.
- Stres, migren ataklarında önemli bir rol oynar. İşte veya ev hayatında yaşanan stres sık migren ataklarının nedenlerinden olabilir.
- Yüksek sesler, parlak ışıklar ya da güneş ışığına maruz kalmak migren atağını başlatabilirler. Bazı koku çeşitleri; parfüm de dahil olmak üzere, tiner, sigara dumanı gibi bazı kokular migren atağını tetikleyebilir.
- Uyku ve uyanıklık düzenindeki değişiklikler de migrenin bilinen tetikleyicilerindendir. Uykusuzluk, aşırı uyku, uyku kalitesindeki bozulmalar ve jet lag gibi durumlar migren atağının sıklaşmasına ya da ortaya çıkmasına neden olabilir.
- Cinsel aktivite ya da yoğun fiziksel efor migren ataklarını ortaya çıkabilir.
- İlaçlar; nitrogliserin gibi vazodilatörler (damar genişleticiler) veya oral kontraseptifler (doğum kontrol hapları) migreni kötüleştirebilir.
- Rüzgar, fırtına, aşırı parlak güneş ışığı, yüksek nem oranı, yüksek basınç oranı başlıca bilinen meterorolojik tetikleyicilerdir.
- Hava değişimleri migren ataklarını tetikleyebilir. Özellikle soğuk havalarda migren hastaları tarafından, migren ataklarının sıklaştığı ifade edilmektedir.
Migren Ağrısına Ne İyi Gelir?
- Bir ağrı günlüğü tutmak ve böylece hangi koşullarda ağrının tetiklendiğini saptamak
- Sağlıklı beslenmek, uzun süreli açlıktan kaçınmak
- Bol su içmek
- Düzenli egzersiz yapmak
- Düzenli ve yeterli uyumak, mümkünse geceleri yetişkinler için 7-9 saat
- Stres arttıracak ortamlardan uzaklaşmak
- Güneş ışığına maruz kalınacaksa şapka ve gözlük kullanmak
- Migren için hekim tarafından oluşturulmuş öneri ve tedavileri aksatmamak.
Migren Atağı Sırasında Ne Yapmalı?
- Hekim tarafından önerilmiş ilaçlar kullanılmalıdır. Migren ilacı hekimin anlattığı biçimde migren atağı öncesinde ya da migren atağı sırasında kullanılabilir.
- Baş ve şakak bölgesine masaj uygulama yapılabilir.
- Baş ve şakak bölgesine soğuk uygulama migren atağını hafifletebilir.
- Cildi tahriş etme olasılığına karşı kontrollü bir şekilde; nane yağı ve mentol kullanılabilir. Nane ve mentol içeren kremler, ağrı bantları alın bölgesinde rahatlama sağladığı için önerilir.
- Migren atağı esnasında ışıksız ve gürültüsüz bir odada istirahat önerilir.
- Kişiyi rahatsız eden keskin kokulardan kaçınılmalıdır.
Benzer İlgi Alanları
-
Baş Ağrısı
Baş ağrısı tek başına bir rahatsızlık değil ancak üstünde durulması gereken bir semptomdur. Migren tipi ve gerilim tipi baş ağrıları tedavi gerektirmektedir.
Detaylı Bilgi -
Baş Dönmesi
Baş dönmesi; kişinin etrafındaki şeyleri hareket ediyor gibi hissetmesi, göz kararması, uyuşukluk, sersemlik ve denge kaybı üretebilen tıbbi bir durumdur.
Detaylı Bilgi -
Çocuklarda Baş Ağrısı
Çocukluk çağında migren, diğer hastaların migrenine göre daha kısadır ve ataklıdır. Çocukluk döneminde baş ağrısının yerleşimi genellikle alında ve iki yanlıdır
Detaylı Bilgi -
Gerilim Tipi Baş Ağrısı
Gerilim tipi baş ağrısında, başın etrafında bir bant varmışçasına basınç hissine sebep olur. Gerilim tipi en sık görülen tiptir.
Detaylı Bilgi -
Kronik Günlük Baş Ağrısı
Kronik baş ağrısı günlük yaşantıda kısıtlılığa neden olan baş ağrısıdır. Kronik günlük baş ağrılarında uzun süreli ve etkin tedavi ağrıların azalmasını sağlar.
Detaylı Bilgi -
Küme Tipi Baş Ağrısı
Küme tipi baş ağrısı birkaç haftalık kümeler şeklinde gelir ve oldukça şiddetli tiplerinden biridir. Genellikle tek yanlı, göz çevresinde ve oyucu bir ağrı olur
Detaylı Bilgi
Hastaneler
-
Altunizade Hastanesi
-
Atakent Hastanesi
-
Bakırköy Hastanesi
-
Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi
-
Fulya Hastanesi
-
Kozyatağı Hastanesi
-
Maslak Hastanesi
-
Taksim Hastanesi
Doktorlar
-
Profesör Doktor AYŞE SAĞDUYU KOCAMAN Nöroloji
-
Profesör Doktor DİLAVER KAYA Nöroloji
-
Profesör Doktor ELİF ILGAZ AYDINLAR Nöroloji
-
Profesör Doktor MURAT AKSU Nöroloji
-
Profesör Doktor ÖNDER US Nöroloji
-
Profesör Doktor PINAR YALINAY DİKMEN Nöroloji
-
Doktor Öğretim Üyesi YILDIZ KAYA Nöroloji
-
Doktor AYLA SİFOĞLU Nöroloji
-
Doktor BEYZA ÇİTÇİ Nöroloji
-
Doktor ELVAN CEVİZCİ AKKILIÇ Nöroloji
-
Doktor HÜLYA ALTINTAŞ Nöroloji
-
Doktor MUSTAFA EMİR TAVŞANLI Nöroloji
-
Doktor MÜGE KOÇAK Nöroloji
-
Doktor NEBAHAT BİLİCİ Nöroloji
Sıkça Sorulan Sorular
-
Migren Nedir?
Migren, hastanın günlük yaşamanı etkileyebilen, gün içerisindeki gerçekleştirdiği aktivitelerde kısıtlılık yaratabilen bir baş ağrısı tipidir.
-
Migren Neden Olur?
Evet, kişinin baş ağrılarının sıklığına, şiddetine ve eşlik eden diğer tıbbi durumuna göre tedavi şekli değişebilir.
-
Kronik Baş Ağrısı Nasıl Anlaşılır?
Her gün veya haftada birkaç günden fazla karşılaşıyorsanız, kronik günlük baş ağrısı yaşıyor olabilirsiniz.
-
Çocuklarda Migren Görülür Mü?
Migren, aslında erken yaşlarda başlar fakat tanısı erişkin yaşlarda konulur. Okul dönemindeki çocuklarda baş ağrısının görülme oranının %5, 9 ile %82 arasında değiştiği gözlemlenmektedir.
-
Gerilim Tipi Baş Ağrısı ile Migren Baş Ağrısı Nasıl Ayırt Edilir?
Gerilim baş ağrısında, migrendeki gibi mide bulantısı, kusma ve görme bozuklukları bulunmaz. Fiziksel yapılan aktiviteler genellikle migreni daha da kötüleştirmesine rağmen, gerilim baş ağrısında ağrıya etkisi olmadığı gibi iyi gelebilir. Migren ile benzer özellik olarak, ışığa ve ses hassasiyet meydana gelebilir fakat bu migrendeki kadar şiddetli yaşanmaz.
-
Migren Tanısı Nasıl Konulur?
Migren klinik bir tanıdır. Hasta hekim görüşmesi sırasında nöroloji uzmanı tarafından herhangi bir ileri tetkik yapılmasına gerek olmadan tanı konulabilir. Migren özelliklerine uymayan alışılmadık, farklı özelliklerde ağrı olduğu durumlarda nöroloji uzmanı olası diğer nedenleri ekarte etmek için bir takım incelemeler yapabilir..