Bezelyenin Faydaları Nelerdir ve Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

Bezelye Nedir?

Bezelye, genellikle ilkbahar ve yaz aylarında yetişen, baklagiller familyasına ait bir bitkidir. Yuvarlak taneler şeklinde olan bezelye, genellikle yeşil renklidir ve kabuk içinde gruplar halinde bulunur. Besin değeri yüksek olan bu sebze, protein, lif, vitamin ve mineral içeriği sayesinde hem sağlıklı bir beslenme düzeni için hem de çeşitli yemek tariflerinde popüler bir seçimdir.

Hem taze olarak hem de dondurulmuş ya da konserve şeklinde tüketilebilir. Bezelye, çorba, yemek, salata ve garnitür gibi birçok tarifte kullanılır. Ayrıca düşük kalori içeriğiyle diyet dostu bir gıda olarak öne çıkar.

Bezelyenin Besin Değerleri

Bezelye, düşük kalorili olmasına rağmen son derece zengin bir besin profiline sahip olan, sağlıklı bir diyetin vazgeçilmez bileşenlerinden biridir. İçerdiği yüksek miktarda protein, lif ve temel vitaminler sayesinde hem enerji sağlar hem de vücut fonksiyonlarının sağlıklı bir şekilde devam etmesine katkıda bulunur. Özellikle diyet yapanlar, bağışıklık sistemini güçlendirmek isteyenler ve bitkisel protein arayışında olanlar için mükemmel bir seçimdir. 

Bezelye aynı zamanda sindirimi destekler, bağırsak sağlığını iyileştirir ve uzun süre tok tutar. Mineral içeriği bakımından zengin olması, kemik sağlığını korumada ve kas fonksiyonlarını desteklemede önemli bir rol oynar. Hem taze olarak hem de dondurulmuş ya da konserve şekilde kolayca tüketilebilen bezelye, mutfaklarda oldukça yaygın bir şekilde kullanılır.

100 gram taze bezelyenin besin değerleri şunlardır:

Bezelye Faydaları Nelerdir?

Bezelye, sağlıklı bir yaşam için önemli faydalar sunan, besleyici içeriğiyle dikkat çeken bir sebzedir. İçeriğinde bol miktarda vitamin, mineral, lif ve antioksidan bulunur. Bu bileşenler sayesinde bezelye, bağışıklık sistemini güçlendirmekten kalp sağlığını desteklemeye kadar pek çok alanda olumlu etkiler gösterir. Ayrıca düşük kalorili olması ve bitkisel protein içermesiyle hem diyet yapanlar hem de vejetaryen beslenenler için vazgeçilmez bir besin kaynağıdır.

Bezelyenin faydaları arasında şunlar yer alır:

• Yüksek antioksidan içeriği,
• Kalp sağlığını desteklemesi,
• Sindirim sistemine katkısı,
• Kan şekeri kontrolüne yardımcı olması,
• Kilo yönetimini desteklemesi.

Yüksek Antioksidan İçeriği

Bezelye, serbest radikallerin neden olduğu hücresel hasarları önleyen güçlü antioksidanlar açısından zengindir. İçerdiği flavonoidler, karotenoidler ve fenolik bileşikler gibi antioksidanlar, oksidatif stresi azaltarak yaşlanma belirtilerini yavaşlatır ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Bu özellikleri sayesinde kanser, diyabet ve kalp hastalıkları gibi kronik hastalıklara karşı koruyucu bir etki gösterir.

Özellikle antosiyaninler ve lutein gibi bileşikler, iltihaplanmayı azaltır ve vücuttaki inflamasyon kaynaklı zararlı etkileri minimize eder. Bu, hem cilt sağlığını iyileştirmede hem de hücresel yenilenmeyi desteklemede önemli bir rol oynar. Antioksidan bakımından zengin bir diyetin bir parçası olan bezelye, yaşam kalitesini artırmada etkili bir gıdadır.

Kalp Sağlığını Desteklemesi

Bezelye, kalp dostu bir sebze olarak kabul edilir. İçerdiği yüksek miktarda potasyum, magnezyum ve diyet lifi sayesinde kalp sağlığını destekler. Potasyum, kan basıncını düzenlerken, magnezyum damarları rahatlatır ve dolaşımı iyileştirir. Bu kombinasyon, hipertansiyon riskini azaltmaya ve kalp-damar hastalıklarına karşı koruma sağlamaya yardımcı olur.

Ayrıca, bezelye kolesterol seviyelerini dengelemeye destek olan bitki sterolleri içerir. Bu bileşikler, kötü kolesterol (LDL) seviyelerini düşürürken, iyi kolesterol (HDL) seviyelerini artırmaya yardımcı olabilir. Düzenli bezelye tüketimi, kan damarlarının sağlıklı kalmasını sağlar ve kalp krizi, felç gibi ciddi kardiyovasküler sorunlara karşı koruma sunar.

Sindirim Sistemine Katkısı

Sindirim sağlığı için lif açısından zengin bir diyet vazgeçilmezdir ve bezelye bu konuda mükemmel bir kaynaktır. Bezelyede bulunan çözünmeyen lif, bağırsak hareketlerini düzenler ve kabızlık gibi yaygın sindirim sorunlarının önlenmesine yardımcı olur. Çözünür lif ise bağırsakta jel benzeri bir yapı oluşturarak sindirimi yavaşlatır ve besin emilimini optimize eder.

Ayrıca bezelyenin bağırsak mikrobiyotasını destekleyen prebiyotik özellikleri vardır. Bu durum, bağırsaklardaki faydalı bakterilerin çoğalmasına yardımcı olur ve genel sindirim sağlığını iyileştirir. Sağlıklı bir bağırsak, güçlü bir bağışıklık sisteminin temelidir ve bu da bezelyeyi sindirim dostu bir besin haline getirir.

Kan Şekeri Kontrolüne Yardımcı Olması

Bezelyenin düşük glisemik indeksi ve yüksek lif içeriği, kan şekeri seviyelerini dengelemeye yardımcı olur. Lif, karbonhidratların sindirimini yavaşlatarak ani kan şekeri yükselmelerinin önüne geçer. Aynı zamanda, bezelye içerisindeki bitkisel protein, karbonhidratların daha yavaş emilmesini sağlar ve tokluk hissini artırır.

Diyabet hastaları için de uygun bir besin olan bezelye, insülin duyarlılığını artırabilir ve kan şekeri kontrolünü destekler. Yapılan araştırmalar, lif bakımından zengin bir diyetin diyabet riskini azalttığını ve mevcut diyabet durumlarını daha iyi yönetmeye yardımcı olduğunu göstermiştir.

Kilo Yönetimini Desteklemesi

Bezelye, düşük kalorili olmasına rağmen oldukça doyurucu bir besindir. İçerdiği lif ve protein, uzun süre tok kalmayı sağlar ve aşırı yemek yeme riskini azaltır. Bu özellikleri, kilo vermek ya da mevcut kiloyu korumak isteyenler için bezelyeyi ideal bir seçenek haline getirir.

Ayrıca, bezelye gibi düşük enerji yoğunluğuna sahip besinler, toplam kalori alımını kontrol etmede etkili olabilir. Bezelye, lezzetli ve doyurucu bir seçenek sunarak sağlıklı bir diyet planına kolayca entegre edilebilir. Kilo yönetimi için bir destek olarak tercih edilen bezelye, hem pratik hem de faydalı bir gıdadır.

Bezelye Hangi Hastalıklara Karşı Etkilidir?

Bezelye, içerdiği besin öğeleri ve biyoaktif bileşenler sayesinde çeşitli hastalıklara karşı koruma sağlayan bir sebzedir. Antioksidanlar, lif, protein ve önemli mineraller bakımından zengin olan bezelye, diyabet, kalp-damar hastalıkları ve kemik sağlığı gibi birçok alanda olumlu etkiler sunar. Düzenli tüketimi, hem mevcut hastalıkların yönetiminde hem de hastalıklara karşı önleyici bir etki yaratmada etkili olabilir.

Diyabet Riskini Azaltma

Bezelye, düşük glisemik indeksli bir sebze olduğundan, kan şekeri seviyelerini dengelemeye yardımcı olur. İçerdiği lif, karbonhidratların daha yavaş sindirilmesini sağlayarak kan şekerinde ani yükselmelere engel olur. Bu özellikleri, diyabet riskini azaltmada önemli bir rol oynar. Ayrıca, bitkisel protein içeriği sayesinde tokluk hissini artırır ve insülin duyarlılığını destekler.

Yapılan araştırmalar, lif bakımından zengin bir diyetin, tip 2 diyabet gelişme riskini azalttığını ve diyabet hastalarının kan şekeri yönetimini iyileştirdiğini göstermiştir. Bezelyenin bu etkileri, özellikle diyabet riski taşıyan bireyler için faydalıdır. Kan şekeri kontrolünde yardımcı bir gıda olarak bezelye, sağlıklı bir diyetin vazgeçilmez bir parçasıdır.

Kolesterol Seviyesini Düzenleme

Bezelye, kötü kolesterol (LDL) seviyelerini düşürmeye ve iyi kolesterol (HDL) seviyelerini artırmaya yardımcı olan bitki sterolleri içerir. Bu bileşikler, kolesterolün bağırsaklardan emilimini azaltarak kan dolaşımındaki seviyesini dengelemeye katkıda bulunur. Ayrıca, bezelyenin yüksek lif içeriği de kolesterol metabolizmasını iyileştirir.

Düzenli bezelye tüketimi, ateroskleroz (damar sertliği) gibi kolesterol kaynaklı kardiyovasküler hastalıkların önlenmesine yardımcı olabilir. Lif ve antioksidan içeriği sayesinde damar sağlığını korur ve kalp krizi riskini azaltır. Kolesterol yönetimi açısından faydalı bir besin olan bezelye, kalp dostu bir diyetin ayrılmaz bir parçasıdır.

Kemik Sağlığına Katkıları

Bezelye, güçlü kemikler için gerekli olan kalsiyum, magnezyum, fosfor ve K vitamini gibi mineraller bakımından zengindir. Özellikle K vitamini, kemik yoğunluğunu artırır ve kemik dokusunu güçlendiren osteokalsin proteinini aktive eder. Bu özellikleri sayesinde bezelye, osteoporoz gibi kemik erimesi hastalıklarına karşı koruma sağlar.

Ayrıca, magnezyum ve fosfor kombinasyonu, kemik sağlığını desteklerken kemik kırılmalarını ve zayıflamalarını önlemeye yardımcı olur. Bezelye, hem çocukluk döneminde büyümeyi desteklemek hem de yaşlılıkta kemik kaybını önlemek için ideal bir sebzedir. 

Bezelye Nasıl Tüketilmelidir?

Bezelye, mutfakta oldukça çeşitli şekillerde kullanılabilen bir sebzedir. Taze, donmuş ya da konserve olarak tüketilebilen bezelye, hem ana yemeklerde hem de garnitür olarak farklı tariflere uyum sağlar. Sağlık açısından maksimum fayda sağlamak için bezelyeyi doğru pişirme yöntemleriyle tüketmek önemlidir. Özellikle düşük ısıda buharda pişirme ya da haşlama gibi yöntemler, bezelyenin besin değerlerini korumasına yardımcı olur.

Taze ve Donmuş Bezelye Arasındaki Farklar

Taze ve donmuş bezelye arasında besin değeri açısından büyük bir fark bulunmaz. Taze bezelye, mevsiminde toplandığında lezzetiyle öne çıkar ve doğrudan tüketildiğinde en doğal formuyla sunulur. Ancak taze bezelye kısa sürede bozulabileceği için genellikle saklama süresi sınırlıdır.

Donmuş bezelye ise toplandıktan hemen sonra dondurulduğu için besin değerlerini büyük ölçüde korur ve uzun süre saklanabilir. Pratik bir seçenek olan donmuş bezelye, yıl boyunca kullanılabilir. Taze bezelyeyi mevsiminde tercih etmek mümkün olmadığında donmuş bezelye, sağlıklı bir alternatif sunar.

Bezelye ile Hazırlanabilecek Yemekler

Bezelye, Türk mutfağında oldukça popüler olan birçok yemeğin temel bileşenidir. Özellikle zeytinyağlı bezelye, bezelye yemeği ve kıymalı bezelye gibi tariflerde sıkça kullanılır. Ayrıca, pilavlara eklenerek lezzet ve görsellik katabilir. Bezelye, et ve tavuk yemeklerinin yanında garnitür olarak da tercih edilebilir.

Dünya mutfağında ise bezelye, risottolardan makarnalara kadar pek çok tarifte yer alır. Püre formunda hazırlanan bezelye, bebekler için sağlıklı bir öğün alternatifi sunarken, yetişkinler için de özel soslarda kullanılabilir. Bezelyenin lezzetli ve kolay bir şekilde hazırlanabilir olması, onu hem günlük hem de özel yemeklerde sık kullanılan bir malzeme yapar.

Salatalarda ve Çorbalarda Kullanımı

Bezelye, salatalarda ve çorbalarda kullanılan besleyici bir bileşendir. Özellikle yeşilliklerle hazırlanan salatalarda haşlanmış bezelye, hem renk hem de tat açısından mükemmel bir tamamlayıcıdır. Limon suyu, zeytinyağı ve baharatlarla tatlandırılan bezelye salataları, hafif ve doyurucu bir alternatif sunar.

Çorbalarda ise bezelye, özellikle krema bazlı tariflerde sıkça tercih edilir. Bezelye çorbası, pürüzsüz bir kıvam ve hafif tat sunar. Ayrıca sebzelerle zenginleştirilen çorbalarda kullanıldığında, besin değeri artırılmış sağlıklı bir öğün oluşturur.

Bezelye Yemeği

Bezelye yemeği, hem besleyici hem de sağlıklı bir öğün seçeneğidir. İçeriğindeki bezelye, yüksek lif ve bitkisel protein içeriğiyle sindirim sistemi sağlığını desteklerken uzun süre tok tutar. Ayrıca, A, C, K vitaminleri ve magnezyum, fosfor gibi mineraller açısından zengin olan bezelye, bağışıklık sistemini güçlendirir ve enerji seviyelerini artırır. Yemekte kullanılan havuç ve patates gibi sebzeler, vücuda gerekli olan karbonhidrat, vitamin ve antioksidanları sağlar.

Eğer kıymalı ya da tavuklu bir tarif tercih edilirse, yemek ekstra protein içeriği kazanarak kas fonksiyonlarını destekleyen bir öğün haline gelir. Zeytinyağıyla hazırlanmış versiyonu, sağlıklı yağ asitleri içerir ve kalp dostu bir alternatif sunar. Düşük kalorili ve dengeli bir yemek olan bezelye yemeği, kilo kontrolünü destekler ve sağlıklı bir diyetin parçası olarak rahatlıkla tüketilebilir.

Bezelye yemeği nasıl yapılır?

Malzemeler:

• 2 su bardağı taze veya donmuş bezelye
• 1 adet soğan
• 1 adet havuç
• 1 adet patates
• 2 yemek kaşığı zeytinyağı
• 1 yemek kaşığı domates salçası
• 3 su bardağı sıcak su
• Tuz ve karabiber

Hazırlanışı:

1. Soğanı doğrayın ve zeytinyağı ile pembeleşene kadar kavurun.
2. Küçük doğranmış havuçları ekleyin ve birkaç dakika pişirin.
3. Patates ve bezelyeyi ekleyip karıştırın.
4. Salçayı ekleyip karıştırdıktan sonra sıcak suyu ilave edin.
5. Baharatları ekleyin ve kısık ateşte sebzeler yumuşayana kadar pişirin.

Bezelye Seçerken ve Saklarken Nelere Dikkat Edilmeli?

Bezelye alırken ve saklarken, ürünün tazeliğini korumak ve besin değerinden en iyi şekilde yararlanmak için bazı önemli noktalara dikkat edilmelidir. Taze bezelye seçimi ve doğru saklama yöntemleri, hem lezzet hem de sağlık açısından önem taşır. Özellikle mevsiminde taze olarak tüketilen bezelye, besleyici değerleriyle ön plana çıkar.

Taze Bezelye Nasıl Seçilir?

Taze bezelye seçerken kabuklarının parlak ve canlı bir yeşil renge sahip olması gerekir. Kabuklar dolgun görünmeli ve dokunulduğunda içinde taneleri hissettirmelidir. Sararmış, buruşmuş ya da kurumuş kabuklar bezelyenin tazeliğini yitirdiğinin bir göstergesidir. Ayrıca taze bezelye, hoş ve doğal bir kokuya sahiptir. Eğer kokusunda bozulmaya işaret eden bir durum varsa satın almaktan kaçınılmalıdır. Mevsiminde toplanmış bezelyeler, lezzeti ve besin değerleri açısından en iyi sonucu verir.

Saklama Yöntemleri ve Süresi

Taze bezelyeler hemen tüketilmeyecekse ayıklandıktan sonra buzdolabında hava almayan bir kapta saklanmalıdır. Bu şekilde birkaç gün boyunca tazeliğini koruyabilir. Daha uzun süre muhafaza edilmesi gerekiyorsa bezelyeler kısa bir süre haşlanarak soğutulmalı ve ardından dondurucuya kaldırılmalıdır. Bu yöntem, bezelyenin besin değerlerini ve lezzetini 8-12 ay boyunca korumasını sağlar.

Eğer konserve bezelye tercih edilirse, açılmadan önce serin ve kuru bir ortamda saklanması önerilir. Açıldıktan sonra ise buzdolabında muhafaza edilmeli ve kısa süre içinde tüketilmelidir. Doğru şekilde saklanmış bezelyeler, lezzetini kaybetmeden uzun süre boyunca keyifle tüketilebilir.

Bezelye Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Bezelye Gaz Yapar Mı?

Bezelye, içerdiği yüksek miktardaki lif ve doğal şekerler (oligosakkaritler) nedeniyle bazı bireylerde gaz yapabilir. Sindirim sistemi lifleri hızlı bir şekilde parçalayamadığında bu durum ortaya çıkabilir. Ancak, yeterince su tüketimi ve bezelyeyi iyi pişirme, gaz etkisini azaltabilir.

Bezelye Hangi Mevsimde Yetişir?

Bezelye, genellikle ilkbahar aylarında yetişen ve hasat edilen bir sebzedir. Serin iklim sebzesi olduğundan ilkbahar ve erken yaz dönemlerinde taze olarak bulunabilir. Mevsim dışında ise donmuş veya konserve bezelye tercih edilebilir.

Bezelye Yemeği Nasıl Yapılır?

Bezelye yemeği, soğan, havuç, patates ve salça gibi malzemelerle kolayca hazırlanır. Sebzeler kavrulup su eklenerek orta ateşte pişirilir ve isteğe bağlı olarak kıyma veya tavuk eklenebilir. Doyurucu ve besleyici bir ana yemek seçeneği olarak sıcak servis edilir.

Bezelye Yemeği Kaç Kalori?

Bezelye yemeği, kullanılan malzemelere göre değişmekle birlikte bir porsiyonu yaklaşık 150-200 kalori içerir. Zeytinyağlı veya sebzeli versiyonu daha düşük kalorilidir. Protein içeren kıymalı bezelye yemeği ise biraz daha fazla kalori sağlayabilir.

Bezelye Alerji Yapar Mı?

Bezelye, nadiren de olsa bazı bireylerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu durum genellikle bağışıklık sisteminin bezelye proteinlerine aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkar. Ciltte kızarıklık, kaşıntı veya sindirim problemleri gibi belirtiler görülebilir.

Bezelye Hamilelikte Yenir Mi?

Bezelye, hamilelik döneminde tüketilmesi önerilen sağlıklı bir sebzedir. Yüksek lif, folik asit ve protein içeriği bebeğin gelişimini destekler ve anne sağlığına katkı sağlar. Ancak, gaz etkisi azaltmak için ölçülü ve iyi pişirilmiş olarak tüketilmelidir.

Bezelye Kabızlığa İyi Gelir Mi?

Evet, bezelye yüksek lif içeriği sayesinde sindirimi destekler ve kabızlığı önlemeye yardımcı olur. Lifler bağırsak hareketlerini düzenleyerek sağlıklı bir sindirim sağlar. Özellikle bol su ile birlikte tüketildiğinde etkisi artar.

Bezelye Nasıl Pişirilmelidir?

Bezelye, haşlama, buharda pişirme veya kavurma gibi yöntemlerle hazırlanabilir. Besin değerlerini korumak için fazla pişirilmemesi önemlidir. Hafif diri kalacak şekilde pişirilen bezelye, hem lezzetli hem de besleyici olur.

Bezelye Hangi Vitaminleri İçerir?

Bezelye, C, A, K ve B vitaminleri açısından zengin bir sebzedir. Ayrıca, folat, demir ve magnezyum gibi önemli mineralleri de içerir. Bu vitamin ve mineraller bağışıklık sistemini destekler ve enerji sağlar.

Bezelye Çocuklar İçin Faydalı Mı?

Bezelye, çocukların büyüme ve gelişimini destekleyen protein, lif ve vitaminler içerir. Sindirimi kolay olduğundan çocukların sağlıklı bir şekilde tüketebileceği bir besindir. Aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirir ve enerji sağlar.

Bezelye Ne Kadar Tüketilmelidir?

Bezelye, günlük olarak bir porsiyon (yaklaşık 1 su bardağı) tüketildiğinde dengeli bir diyetin parçası olabilir. Lif ve protein içeriği sayesinde ölçülü miktarda tüketmek yeterlidir. Aşırı tüketim, sindirim sorunlarına yol açabileceğinden önerilmez.

Taze ve Konserve Bezelye Arasında Fark Var Mı?

Taze bezelye, mevsiminde daha lezzetli ve doğal bir seçenektir. Konserve bezelye ise genellikle daha uzun süre saklanabilir, ancak içeriğinde tuz veya koruyucu madde bulunabilir. Dondurulmuş bezelye, tazeliğe en yakın alternatif olarak değerlendirilebilir.

Bezelye Hangi Yemeklerde Kullanılır?

Bezelye, çorbalardan pilavlara, salatalardan ana yemeklere kadar birçok tarifte kullanılabilir. Zeytinyağlı, kıymalı veya tavuklu bezelye yemeği oldukça popülerdir. Ayrıca garnitür olarak da yemeklere lezzet ve renk katar.

Bezelye Zayıflamaya Yardımcı Olur Mu?

Bezelye, düşük kalorili ve yüksek lifli yapısıyla kilo vermeyi destekleyen bir sebzedir. Tokluk hissi vererek aşırı yemek yeme isteğini azaltır. Diyetlerde sağlıklı bir karbonhidrat ve protein kaynağı olarak kullanılabilir.

Bezelye Cilt Sağlığına Faydalı Mıdır?

Bezelye, antioksidanlar ve C vitamini içeriği sayesinde cilt sağlığını destekler. C vitamini, kolajen üretimini artırarak cildin daha sağlıklı ve genç görünmesine katkıda bulunur. Ayrıca içerdiği antioksidanlar, cildi serbest radikallerin zararlarından korur.

Bezelye Kilo Aldırır Mı?

Bezelye, düşük kalorili olduğu için kilo aldırma riski düşüktür. Dengeli bir diyetin parçası olarak tüketildiğinde kilo kontrolüne yardımcı olur. Ancak, yağ oranı yüksek tariflerde kullanıldığında kalori miktarı artabilir.