Hangi unutkanlıklar tehlikelidir?
Unuttuğunuz isim, kelime veya deneyim bir süre düşündükten sonra aklınıza geliyorsa; hatırlatıcı görsel bir simge, kelime, cümle, hikaye hatırlamanıza yardımcı oluyorsa; not almak gibi hatırlatıcı araçlar kullanmak sorununuzu çözüyorsa genellikle endişelenmeye gerek yoktur. Hayat sorumlulukların (eş, çocuk, hasta ebeveynler, iş, sosyal yaşam, vb) çok arttığı, çok şeyin bir arada başarılmayı çalışıldığı orta yaş döneminde, yoğun stres ve yorgunluk hatırlama problemlerine yol açabilir.
Sorununuz unutkanlık hastalığı mı?
Ancak; tanıdık olan bir deneyim, isim, kelime, kişi veya yer hatırlatıcılara rağmen hatırlanmıyorsa; aynı şey tekrar tekrar unutuluyorsa veya konu ile ilgili hiçbir şey hatırlanmıyorsa; duygu durum ve kişilik değişiklikleri, konsantrasyon güçlüğü, problem çözme yeteneğinde azalma, yargılamada bozulma eşlik ediyorsa; unutkanlık altta yatan bir hastalığın belirtisi olarak düşünülmeli ve doktora danışılmalıdır
Basit unutkanlık nedenleri sizi aldatmasın
Yeni bilgiler edinmek için eskiden herhangi bir dosya veya kitabı bir kez okumak yeterli olurken, öğrenilen bilgiler unutulduğu için tekrar gözden geçirmek zorunda kalınabilir. Bu tür basit unutkanlıkları hafife almamak, mutlaka bir nöroloji uzmanına başvurmakta fayda vardır. Çünkü özellikle 30-40’lı yaşlarda başlayan ve genellikle 'iş yoğunluğundan' veya 'strestendir' diyerek geçiştirilen basit unutkanlıklar aslında Alzheimer hastalığının ilk uyarı işareti olabilir. Ancak çoğu zaman iş ve sosyal yaşamda henüz ciddi bir gerileme olmadığı için hastalığın ilk belirtisi genellikle gözden kaçabilir.
Başka hangi hastalıklarda unutkanlık görülür?
Unutkanlık bazen depresyon, enfeksiyon hastalıkları, metabolik ve hormonal bozukluklar, vitamin eksiklikleri, tümörler, kanamalar, damar tıkanmaları gibi yapısal beyin hasarı oluşturan hastalıklar, ilaç ve toksinlere bağlı oluşabilir. Altta yatan neden saptandığında uygun tedavi ile tam iyileşme sağlanabilir. Ancak unutkanlık bunamanın ilk belirtisi de olabilir. Bunama (demans) bilinç bulanıklığı olmaksızın, kişinin bellek, dil, dikkat, görsel-mekansal işlevler, beceri, tanıma, plan yapma, soyutlama, sosyal iletişim gibi edinilmiş bilişsel işlevlerinin bozulması ve buna bağlı olarak, sosyal, mesleki ve günlük yaşam aktivitelerinin eski düzeyinde sürdürülememesi ile karakterize, erişkin santral sinir sistemi hasarı sonucu oluşan, orta-ileri yaşta başlayan kalıcı ve ilerleyici bir klinik durumdur. Alzheimer hastalığı, demansın en sık nedeni olmakla birlikte, pek çok başka hastalık da bunamaya neden olabilir.
