Ramazan’da kalp hastalarının dikkat etmesi gerekenler
Ramazan’ın uzun günlere denk gelmesi oruç tutanların ekstra özen göstermelerini gerektirir. Özellikle de kalp sağlığı açısından Ramazan’da dikkat edilmesi gereken bazı detaylar büyük önem taşır. Çünkü yapılan hatalar geri dönüşü olmayan kalp sorunlarına neden olabilir. Ramazan ayında oruç tutanların kalp sağlığını koruyacak öneriler:
Bu yiyecekler kan şekerinizi zıplatır
Sağlıklı bir kalpte iftar yemekleri aşırıya kaçılmadığı sürece sorun yaratmaz. Ancak Ramazan ayı boyunca iftarda, ara öğünlerde ve sahurda mutlaka bazı detaylara dikkat edilmeli. İftara öncelikle 1 bardak su ile başlayıp, ardından çorba ve hafif bir salata yenilebilir. Glisemik indeksi yüksek makarna ve pilav gibi hamur işi yiyecekler de hem hazım güçlüğüne, hem de kan şekeri ve kan basıncında ani yükselmelere neden olabilir. Tereyağı ya da margarinle yapılacak yemekler ve kızartmalar da zararlıdır. Bu tip yiyecekler kan basıncında ve kan şekerinde ani ve hızlı yükselmelere neden olur. Bu tür yiyeceklerden uzak durursanız Ramazan ayı sizin için daha rahat geçebilir.
Önce reflü sonra kalp şikayeti
Özellikle Ramazan’da yemeklerde fazla miktarda baharat kullanılması ve gazlı içecekler tüketilmesi reflü ve gastrit gibi sorunlara, akabinde de kalp şikayetlerine neden olabilir. Şişkinlik diyaframı sıkıştırır ve göğüs kafesinin hareketi zorlanır. Bu da çarpıntı ve tansiyon artışı ile göğüs ağrısı yapar. Bu nedenle özellikle oruç tutanların bu tip yiyecek ve içeceklerden uzak durmaları gerekir.
Sigara ve çayın tehlikesi
Ramazan’da en sık yapılan yanlışlardan bir tanesi, orucu sigara ile açmak ya da gün içindeki uzun boşluk sonrası sık sık sigara içmek. Bu durumun birkaç önemli etkisi bulunur. Birincisi; kalp damarındaki spazmı artırır. Kalp damarlarında önceden plak varsa sigara etkisiyle bu plak yırtılıp kalp krizini başlatabilir. Tekrar tekrar sigara içilmesi kan basıncındaki artışla inme riskini artırır, yemek sonrası çay kahve ile birlikte sigaraya devam edildiğinde ciddi ritim düzensizlikleri ve çarpıntı gelişebilir.
Sadece midenize değil, kalbinize de yüklenirsiniz
Ramazan’da oruç tutanların en sık yaptığı hatalardan biri de, iftarda yemeğe aniden yüklenmek ve hızlı bir şekilde fazla miktarda yemek yemek. Bu durum ani hipertansiyon atakları, hiperglisemi atakları, inme ve kalp krizi riskini artırır. Ayrıca ani ritim bozuklukları gelişebilir. Bu nedenlerle yemekten sonra ara öğünler yapılmalı. Bu da daha çok hafif sütlü tatlı, az porsiyon meyve ya da az miktar badem, ceviz veya fındık olabilir.
Hareket şart ama…
Ramazan’da iftar sonrasında hemen istirahata geçmek doğru bir yaklaşım değil. Yemeğin ardından uykuya geçildiğinde kalori birikimi olur, metabolik parametreler yükselir ve reflü şikayetleri artar. Bunun yanı sıra hemen yemek, sonrası egzersiz yapmak da doğru değil. Yemek sonrası kan dolaşımı yavaşladığı için ani egzersiz, çarpıntı ve bayılma görülebilir. Olması gereken ise iftardan 1-2 saat sonra hafif tempolu bir yürüyüş yapmak. Koşu veya salon sporları önerilmez. Kalbin oksijen ihtiyacında ani artış geliştiğinden kalp hastalarında ağrıyı ve krizi tetikler.
Doktora gitmeden oruca başlamayın
Ramazan’da oruç tutan kişinin genel durumu, hastalığının derecesi ve kontrol altında olup olmadığı orucun sağlığına zarar verip vermeyeceği üzerinde büyük rol oynar. Ayrıca oruç tutulan dönem, iklim ve süre de belirleyicidir. Ailede kalp hastalığı öyküsü kuvvetli olan, diyabet, yüksek kolesterol, hipertansiyon, sigara öyküsü olanların Ramazan’da oruç tutmadan önce mutlaka kalp kontrolüne gitmeleri gerekir. Çünkü oruç ile özellikle iftar sonrası saatlerde yeni gelişen kalp krizinde belirgin bir yoğunlaşma olabilir.
Bu sorunlarınız varsa oruç tutmayın
Koroner by pass operasyonunun üzerinden 2 aydan az süre geçmiş olanlar, 3 ya da daha fazla ilaç kullananlar, kalp yetersizliği, kalp büyümesi, ciddi kapak hastalığı, kontrolsüz ve dirençli hipertansiyon ya da ciddi ve tekrarlayan ritm bozukluğu olan hastaların ise Ramazan’da oruç tutmaları önerilmez. Ramazan’da havaların sıcak ve günlerin uzun olması, kalp yetmezliği olan birinde su, tuz ve potasyum düzeylerinde dalgalanmalara neden olur. Tedavi için verilen idrar söktürücüler ile sıvı kaybı birleşirse ciddi su ve mineral kaybına bağlı tansiyon düşmesi, bayılma, şuur değişikliği, zeminde varsa böbrek probleminin kötüleşmesi söz konusu olabilir. Ayrıca tedavi edilmemiş bir koroner damar hastasında, Ramazan’da iftarda aşırı yemek, sigara vb ile kalp spazmı veya kalp krizi gelişebilir. Uzun süreli su ve mineral kaybı, kalp kapak hastalığına bağlı nefes şikayetlerine neden olur, ritim bozukluklarının da süresi ve sıklığı artabilir.
