Sigarayı Bırakmanın Hemen Ardından Görülen Değişiklikler
Sigarayı bıraktıktan sonraki süreçte neler olacağını bilmek bu süreçte önemli bir motivasyon kaynağı olabilir. Sigarayı bırakmanın ardından saatler, günler hatta aylar sonra vücutta hem fiziksel hem ruhsal değişiklikler meydana gelir. Bu da yaşam konforunun artması anlamını taşır.
İlk 20 Dakika: Kalp Atış Hızının Düzelmesi
Sigara kalp atış hızını ve kan basıncını yükseltir. Son sigara içildikten sonraki yarım saat içinde kalp atış hızı ve kan basıncı normal seviyelere döner. Bunun yanı sıra el ve ayak ısıları da olması gereken sıcaklığa geri dönmeye başlar.
12 Saat İçinde: Kandaki Karbonmonoksit Seviyesinin Azalması
Karbonmonoksit (CO) sigarada bulunan bir gazdır. Sigara içen kişilerin kanındaki bu toksik madde içmeyen birine oranla 4 ila 15 kat daha fazladır. Sigara içilmeden geçirilen 12 saat içinde kandaki karbonmonoksit seviyesi düşer ve oksijen vücuttaki gerekli yerlere daha kolay ulaşır.
24 Saat Sonra: Kalp Krizi Riskinin Azalması
Sigara gibi tütün ürünlerinin kullanımı kardiyovasküler hastalıklara yakalanma olasılığını artırır. Sigarayı bırakmanın ardından geçen ilk 24 saatin ardından kalp krizi geçirme riski azalır.
Uzun Vadede Vücutta Görülen Pozitif Değişiklikler
Sigara içmekten vazgeçildikten haftalar ve aylar sonra vücutta önemli değişimler meydana gelmeye devam eder.
1-3 Ay İçinde: Akciğer Fonksiyonlarının İyileşmesi
Sigarayı bıraktıktan 1 ay sonra akciğer fonksiyonları artar. Öksürük fark edilir derecede azalır. Hırıltı ve solunum problemlerinde iyileşme görülür ve daha rahat nefes alıp verme başlar.
1 Yıl İçinde: Kalp Hastalığı Riskinin Azalması
Sigarayı bırakmak kalp sağlığı için kritik öneme sahiptir. Son sigaranın içilmesinin ardından gelen 1 yıl içinde kalp hastalığı riski sigara kullanan bir kişiye oranla yarı yarıya azalır.
5-10 Yıl İçinde: Kanser Riskinin Azalması
Sigara belirli kanser türlerine yakalanma riskini artırır. Bırakıldığında ise 5 ila 10 yıl içinde ağız, boğaz ve gırtlak kanserine yakalanma riski yarı yarıya azalır. Kadınlarda rahim ağzı kanserine yakalanma riski hiç sigara içmemiş kişilerle aynı seviyeye gelir. Akciğer, yemek borusu, mesane, böbrek ve pankreas gibi diğer kanserlere yakalanma riski de azalır.
Sigarayı Bırakmanın Cilt Üzerindeki Etkileri
Sigara içmek cildi oksijenden ve gerekli olan besinlerden mahrum bırakır. Bu durum cilt kalitesini olumsuz yönde etkiler. Sigarayı bırakarak cilt sağlığını iyileştirmek mümkün.
Cildin Daha Parlak ve Genç Görünmesi
Sigara cilt için oksijen taşıyan damarları kapatır. Bu durumda cilt, canlılığını kaybeder ve soluk görünür. Sigara bırakıldığında dolaşım düzelir ve oksijen seviyeleri artar. 24 saat içerisinde cilt rengi düzelmeye başlar. Cilt daha parlak görünür ve doğal ışıltısı geri döner.
Cilt Lekelerinin ve Kırışıklıkların Azalması
Sigara ciltte leke oluşumunu artırır. Ayrıca cildin kırışmasını ve sarkmasını önleyen kolajen üretimi için gerekli besinlerin alınmasını engeller. Kolajen eksikliğinde yaşlanma belirtileri olan kırışıklıklar artar. Sigara bırakıldığındaysa zaman çarkı geri dönerek leke görünümü ve kırışıklıklar azalır.
Sigarayı Bırakmanın Bağışıklık Sistemi Üzerindeki Faydaları
Sigara dumanı, C vitamini gibi kandaki koruyucu antioksidanların düşmesine neden olur. Bu durumda bağışıklık sistemi olumsuz etkilenir ve vücut hastalıklara ve enfeksiyonlara açık hâle gelir. Bunlar sigaranın vücuda korkunç etkileri arasındadır. Sigarayı bırakarak bağışıklık sistemi tekrar güçlendirilebilir.
Vücudun Hastalıklara Karşı Direncinin Artması
Sigara bırakıldığında vücut katran ve nikotine maruz kalmayacağı için bağışıklık sistemi zamanla güçlenir. Bağışıklık sistemindeki bu iyileşmeyle birlikte vücut hastalıklara karşı daha dirençli hâle gelir.
Enfeksiyon Riskinin Azalması
Sigara içildiğinde vücut zatürre ve grip gibi enfeksiyonlara karşı daha duyarlı hâle gelir. İçilmekten vazgeçildiğindeyse bağışıklık sistemindeki güçlenmeyle birlikte enfeksiyon riski azalabilir.
Sigarayı Bırakmanın Psikolojik ve Duygusal Faydaları
Sigarayı bırakmak fiziksel sağlık için bir dizi yarar sağlamasının yanı sıra ruh sağlığını da iyileştirebilir. Bu da kişinin hayattan daha çok zevk almasını ve enerjisinin artmasını sağlar, yaşam kalitesini artırır.
Stresin Azalması ve Daha İyi Ruh Hâli
Sigara beyindeki bazı kimyasalların çalışmasına engelleyerek kişinin sigara içmediğinde huzursuz hissetmesine neden olur. Bilimsel çalışmalar, insanların sigarayı bıraktıktan sonra daha az stresli olduğunu gösteriyor. Sigara içmeyi bırakmak kaygı ve stresin azalmasına yardımcı olur ve ruh hâlini iyileştirir.
Uyku Kalitesinin Artması
Sigarada bulunan nikotin uyarıcı bir maddedir. Sigara ve nikotin ürünleri kullanan kişilerin kullanmayan kişilere oranla uyku kaliteleri düşüktür. Bu kişiler uykuya dalmada zorluk ve sık sık uyanma gibi problemler yaşayabilirler. Uyku doktoru Dr. Pranshu Adavadkar sigarayı bırakmanın diğer birçok faydasının yanı sıra uyku kalitesini de iyileştirebileceğinden bahseder.
Sigarayı Bırakmanın Enerji ve Fiziksel Aktivite Üzerindeki
Sigara içmek akciğer, kalp ve kaslara giden oksijeni azaltır ve bu durumda fiziksel dayanıklılık düşer. Peki, sigarayı bırakmak enerji seviyelerini ve fiziksel performansı nasıl etkiler?
Artan Enerji Seviyeleri ve Daha İyi Egzersiz Performansı
Sigarayı bıraktıktan sonra kan dolaşımı iyileşir ve böylece enerji seviyeleri artar. Böylece yürüme ve koşma dâhil tüm fiziksel aktivitelerdeki performans yükselir.
Günlük Hayatta Daha Az Yorgun Hissetme
Enerji seviyeleri artacağı için merdiven çıkma ve ev işleri gibi günlük aktiviteleri yaparken nefes nefese kalma gibi yorgunluk belirtileri azalır. Günlük rutin görevler daha kolay tamamlanır.
Sigarayı Bırakmanın Sosyal ve Ekonomik Faydaları
Sigara içmek sağlıksız bir alışkanlık olarak kalmaz, bunun yanı sıra sosyal ve ekonomik açıdan da kişiye yük olur. Bu alışkanlığı bırakarak aile ve sosyal çevreyle olan ilişkiler iyileştirilebilir. Sigaraya harcanan para yararlı olabilecek başka şekilde değerlendirilebilir.
Aile ve Sosyal Çevreyle Daha İyi İlişkiler
Sigarayı bırakarak fiziksel ve ruhsal sağlığın daha iyi durumda olması sağlanabilir. İyi bir ruh hâli ve sağlıklı bir bünyeyle aile bireylerine daha çok destek olunabilir ve birlikte sağlıklı bir gelecek inşa edilebilir. Ayrıca çevredeki insanlar pasif içiciliğin zararlarından korunmuş olur ve sosyal çevreyle daha güçlü ilişkiler kurulabilir.
Sigara İçmeye Harcanan Paranın Tasarruf Edilmesi
Pahalı bir alışkanlık olan sigara kişinin bütçesine de zarar verir. Sigaraya harcanan para kısa vadede az gibi görünse de bu aylara hatta yıllara vurulduğunda ciddi meblağlara ulaşır. Sigaraya harcanacak para daha faydalı alışkanlıklar için kullanılabilir veya geleceğe yatırım için değerlendirilebilir. Ne kadar erken bırakılırsa o kadar fazla para biriktirilebilir.
Sigarayı Bırakma Sonrası Beslenme ve Sağlıklı Yaşam Önerileri
Sigarayı bıraktıktan sonra sigaranın yerine yeni rutinler koymak hem yoksunluk semptomlarıyla başa çıkmayı kolaylaştırır hem sağlığın daha hızlı geri kazanılmasına yardımcı olur. Böylece kişi sağlıklı bir yaşam sürdürerek hayat refahını artırabilir.
Sağlıklı Beslenmenin Önemi
Sigarayı bırakan bazı kişilerin yeme alışkanlıkları değişir. Hatta bazıları yoksunluk belirtisi olarak daha sık açlık hissedebilir. Bu aşamada açlığı giderirken sağlıklı beslenmek gerekir. Ayrıca sağlıklı beslenerek vücutta eksik olan vitamin, mineral ve proteinler yerine konabilir. Bunun için meyve, sebze ve tahıl gibi yiyecekler içeren sağlıklı öğünler önceden planlanabilir.
Bir sağlık profesyoneline başvurarak gerekli tetkiklerin yaptırılmasıyla vücudun neye ihtiyacı olduğunu belirlemek son derece önemlidir. Tamamen ihtiyaçlara odaklanan bir beslenme düzeniyle hem fiziksel hem zihinsel sağlığı desteklemek mümkündür.
Sigarayı Bırakanlar İçin Egzersiz Önerileri
Sigarayı bırakanlar için aktif olmak ve keyif alınan egzersizler yapmak kilo alımını azaltmaya, ruh hâlini düzeltmeye yardımcı olabilir ve uyku kalitesini iyileştirebilir. Düzenli yapılan fiziksel aktivite genç görünmeye ve formda kalmaya yardımcı olabilir. Örneğin yürüyüş, yüzme veya bisiklete binme gibi düzenli aktivitelerle başlanabilir. Yoğun fiziksel aktiviteye alışık olmayan kişilerin bir sağlık profesyoneline danışması faydalı olabilir.
Sigarayı Bırakmanın Cinsel Sağlık Üzerindeki Etkileri
Sigarayı bırakmak genel sağlığın iyileşmesinin yanında cinsel sağlığın gelişmesine de katkı sağlar. Bu alışkanlıktan vazgeçmek hem erkeklerin hem kadınların cinsel yaşamlarındaki performansının artmasını sağlayabilir.
Erkeklerde Cinsel Gücün Artması
Sigarada bulunan nikotin kan damarlarının daralmasına neden olarak vücuttaki kan akışının azalmasına yol açar. Sigarayı bıraktıktan sonra kan akışı normale döner, vücuttaki dolaşım iyileşir. Böylece sigarayı bırakan erkekler daha iyi bir ereksiyon elde edebilir ve cinsel performansları artabilir.
Ayrıca sigara içmek cildi olumsuz etkiler. Sigara bırakıldığındaysa ciltte ve fiziksel görünümde gerçekleşen olumlu değişimle cinsel çekicilik de artar.
Kadınlarda Üreme Sağlığının İyileşmesi
Sigara bağımlılığı kadınlarda östrojen seviyelerini etkiler. Bırakıldığında östrojen seviyeleri normale dönebilir, rahim duvarı iyileşebilir ve hamile kalmak kolaylaşabilir.
Ayrıca sigara kullanmamak tüp bebek yöntemiyle gebe kalma oranını artırır. Gebelikte yaşanabilecek düşük, erken doğum ve bazı doğum kusurlarıyla dünyaya gelme riskini azaltmak gibi faydalar sağlar.
Sigarayı Bırakma Sürecinde Karşılaşılabilecek Zorluklar ve Çözüm Önerileri
Sigarada nikotin bulunur ve nikotin yoksunluğunda bazı semptomlar ortaya çıkabilir. Bu semptomlar hem fiziksel hem ruhsal olarak zorlayıcı olabilir. Sigarasız yaşam ve alışma sürecini bilinçli ve doğru şekilde yönetmek önemlidir.
Yoksunluk Belirtileriyle Başa Çıkma Yöntemleri
Fiziksel yoksunluk belirtilerini azalmak için yapılabilecekler:
Yeterli sıvı alımı ve lifli besinler tüketmek,
Sakız çiğnemek veya şeker emmek,
Sakinleştirici müzikler dinlemek,
Uykudan önce kafeinli içecekler tüketmemek.
Ruhsal semptomlarla başa çıkmak için izlenebilecek stratejiler:
Yoga ve meditasyon gibi rahatlama teknikleri,
Zihni meşgul etmek için aktivite planlamak,
Küllükleri ve çakmakları göz önünden kaldırmak.
Sigarayı Bırakma Sürecinde Destek Alınabilecek Kaynaklar
Sigarayı bırakanlar az ya da çok yoksunluk belirtileri yaşayabilir. Bu durumla tek başına mücadele etmek yerine bir sağlık profesyonelinden yardım alınabilir. Sağlık uzmanı duruma bağlı olarak reçeteli veya reçetesiz bazı ilaçlar kullanmayı tavsiye edebilir. Bununla beraber sigaranın zararları hakkında daha fazla araştırma yapılabilir. Bu, bırakma sürecinde motivasyonu sağlayabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Sigarayı bırakmak akciğerlerde ne kadar sürede iyileşme sağlar?
Sigara bıraktıktan sonra 1 ila 12 ay içinde akciğerlerdeki mukozayı temizleyen ve sigaranın zarar verdiği silya adı verilen kıl benzeri yapılar tekrar büyümeye başlar. Bu yapılar yeteneklerini geri kazanabilir ve akciğerleri temizleme yetenekleri de artar.
Sigarayı bıraktıktan sonra kilo almak nasıl önlenir?
Sağlıklı ve düzenli beslenerek kilo alımının önüne geçilebilir. Bununla beraber aç hissedildiği zamanlarda paketli gıdalar, yüksek kalorili ürünler tüketmek yerine kuru yemiş ve meyve gibi sağlıklı yiyecekler atıştırmak kilo kontrolüne yardımcı olabilir.
Sigarayı bıraktıktan sonra ciltte hangi değişiklikler gözlemlenir?
Sigarayı bırakmak cilt sağlığını iyileştirebilir. Yüzdeki yaşlılık belirtilerini yavaşlatabilir. Kırışıklık ve ince çizgi görünümü azalabilir.
*Bu içeriğin
geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler
kişi ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm
işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun
tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Her türlü soru, görüş ve önerileriniz için aşağıdaki formdan bizimle iletişime geçebilirsiniz. Talebiniz doğrultusunda Çağrı Merkezi yetkililerimiz size en kısa sürede dönüş yapacaklardır.