Omurga Sağlığı

Omurga Sağlığı Bölümü Neye Bakar?

Omurga sağlığı bölümü, omurganın yapısal ve işlevsel bozukluklarını teşhis ve tedavi eden tıbbi birimdir. Bu bölümde omurga ile ilgili ağrı, hareket kısıtlılığı ve diğer sorunlar ele alınır. Omurga sağlığı bölümünün başlıca ilgi alanları aşağıdaki gibidir.

Omurga Hastalıklarının Teşhisi ve Tedavisi

Omurga sağlığı bölümü, skolyoz , kifoz , disk hernisi (bel fıtığı) , spondiloz , omurga enfeksiyonları ve spinal stenoz gibi yaygın omurga hastalıklarını teşhis ve tedavi eder. Bu hastalıkların teşhisinde MR, CT taramaları ve röntgen gibi görüntüleme teknikleri kullanılır. Tedavi yöntemleri ise cerrahi müdahaleler, fizik tedavi ve rehabilitasyon, ilaç tedavisi ve enjeksiyon tedavilerini kapsar.

Skolyoz ve Kifoz Tedavisi

Omurga sağlığı bölümü, özellikle çocukluk ve ergenlik döneminde ortaya çıkan skolyoz ve kifoz gibi omurga eğriliklerinin tedavisinde uzmanlaşmıştır. Bu hastalıkların erken teşhisi ve düzenli takipleri, ilerlemelerinin önlenmesi açısından önemlidir. Tedavi seçenekleri arasında korse kullanımı, egzersiz programları ve gerekirse cerrahi müdahaleler yer alır.

Omurga Yaralanmaları ve Travmaları

Omurga sağlığı bölümü, trafik kazaları, spor yaralanmaları ve düşmeler sonucu oluşan omurga yaralanmaları ve travmalarını da tedavi eder. Bu tür yaralanmaların doğru ve hızlı bir şekilde teşhis edilmesi, hastanın iyileşme sürecinde kritik rol oynar. Tedavi, stabilizasyon teknikleri, cerrahi müdahaleler ve rehabilitasyon programlarını içerir.

Kronik Omurga Ağrıları

Kronik bel ve boyun ağrıları, omurga sağlığı bölümünün sıkça karşılaştığı sorunlardandır. Bu tür ağrıların nedeni genellikle disk dejenerasyonu, artrit veya kas-iskelet sistemi bozukluklarıdır . Tedavi yöntemleri arasında fizik tedavi, ağrı yönetimi teknikleri, spinal enjeksiyonlar ve cerrahi müdahaleler bulunur.

Spinal Cerrahi ve İyileşme Süreci

Omurga sağlığı bölümü, spinal cerrahinin planlanması ve uygulanmasında da görev alır. Omurga cerrahisi sonrası iyileşme süreci, hastaların normal aktivitelerine dönmelerini sağlayacak şekilde yapılandırılır. Rehabilitasyon ve fizik tedavi programları, hastaların iyileşme sürecinde önemli rol oynar.

Omurga sağlığı bölümü, multidisipliner bir yaklaşımla hastaların omurga ile ilgili tüm sağlık sorunlarını ele alır ve tedavi eder. Bu bölümde çalışan uzmanlar, hastaların omurga sağlığını korumak ve yaşam kalitesini artırmak için en uygun tedavi yöntemlerini belirler.

Omurga Nedir?

Omurga; baş ile bacaklar arasında uzanan, vücut ağırlığının üçte ikisini taşıyan, 24’ü hareketli toplam 33 kemikten oluşan bir köprü gibidir. Omurgayı oluşturan kemiklere omur adı verilir. Bu kemikler birbirlerine bağ dokusu, eklemler ve disk dediğimiz yastıkçıklarla bağlanır. Aynı zamanda hareketleri sağlayan ve omurların her birine bağlanan güçlü omurga çevresi kasları vardır.

Omurgamız arkadan bakıldığında düz bir sütun şeklinde iken yandan bakınca kıvrımlıdır. Bu fizyolojik kıvrımlar boyunda öne doğru (lordoz), sırtta arkaya doğru (kifoz) ve belde öne doğru (lordoz) olmak üzere üç adettir.

Merkezi sinir sisteminin en önemli bölümlerinden biri olan omurilik de omurganın içinde yer alır. Omurga, omuriliği içinde barındırır ve korur.

Omurilik beyin ile kollar, gövde ve bacaklar arasında irtibatı sağlayan ve beyinden bu bölgelere emir getiren ve götüren sinir dokusundan oluşur. Tıpkı bir elektrik kablosu gibi görev yaparak; el ve kollarımızın, ayak ve bacaklarımızın, duyu fonksiyonumuzun çalışmasını sağlar.

Omurga ayrıca nefes almamıza yardımcı olur, idrar ve dışkı fonksiyonlarını kontrol eder. Omurgamız bedenimizi döndürmemiz, başımızı çevirmemizi sağlar. İç organları korur. Sağlıklı bir omurga için dik durmak, ağır yük kaldırmamak ve doğru oturmak önemlidir.

Omurga Sağlığı Neden Önemlidir?

Omurganın fonksiyonlarını hatırlayacak olursak; vücudun çatısını oluşturur, hareketimizi sağlar, sağlıklı nefes almamızda ve kalbimizin iyi çalışmasında rolü vardır ve hareketimizi sağlayan kaslara beyinden emir getiren sinirleri taşır ve korur.

Bu nedenle omurgamızın sağlıklı olması çok önemlidir. Sağlıklı bir omurga için iki unsura dikkat etmemiz gerekir. Birincisi onu korumamız ve doğru kullanmamız, ikincisi ise önleyemeyeceğimiz bazı omurga hastalıklarının erken dönemde farkına varmamızdır.

Omurga Cerrahisi Hastalıkları Nelerdir?

Bölüme başvuran hastalara, önce başlangıç değerlendirilmesi yapılıyor, gerekirse omurga ve omurilik uzmanlık alanlarından bir ya da birkaç tanesine yönlendirilerek tedavi başlatılıyor.

Tüm tedavi boyunca, hastayı değerlendiren ve tedavi eden uzmanlar, diğer uzmanlarla ile eşgüdüm içinde çalışıyor, uygun tedavilere devam ediliyor. Böylece hastanın tanı ve tedavi sürecinin her aşaması, konunun uzmanları tarafından detaylı değerlendiriliyor ve en uygun tedavi konusunda ortak hareket ediliyor. Omurga hastalıklarında uygulanan bazı cerrahi yöntemleri ise;

• Revizyon Cerrahisi
• Mekanik sorunlar nedeniyle revizyon gereken hastalar
• Komplikasyonlar nedeniyle revizyon gerektiren hastalar
• Enfeksiyon nedeniyle revizyon gerektiren hastalar
• Zaman içinde gelişen büyüme yada yaşlanma sorunları nedeniyle revizyon gereken hastalar
• Kompleks Deformite Cerrahisi
• Erken çocukluk döneminde başlayan yüksek açılı skolyoz ya da kifozlar
• Beraberinde omurilik yapışıklığı ya da diğer doğumsal anomalileri olan skolyoz yada kifozlar
• Travma, geçirilmiş cerrahi vb. nedenlerle ortaya çıkmış ileri ve kompleks deformiteler
• Kas hastalıkları ve diğer nörolojik nedenlere bağlı deformiteler
• Omurilik Tümörleri ve Lezyonları Cerrahisi
• Omurilik tümörleri
• Omurilik yapışıklığı, Arnold Chiari sendromu
• Omurilik kistleri
• Omurga Tümörleri Cerrahisi
• Omurga kemiklerinin kendi tümörleri (osteosarkom, Ewing sarkomu, plazmositom vb.)
• Çocuk ve Erişkin Omurga deformiteleri
• Spondiloliztezis (Omur kayması)
• Omurganın metastatik tümörleri (meme, prostat, tiroid vb.)
• Sakrum tümörleri (kordoma vb.)
• Minimal İnvaziv Omurga Cerrahisi
• Omurga kırıklarında perkutan enstrumantasyon
• Kanal darlıklarında minimal invaziv dekompresyon ve enstrümantasyon
• Minimal invaziv bel ve boyun disk fıtığı cerrahisi
• Vertebroplasti / Kifoplasti
• Omurga Cerrahisinin Standart uygulamaları
• Bel ve boyun darlık ve fıtıkları
• Omurga travması, kırıkları
• Omurganın tüm deformiteleri
• Tüberküloz ve diğer omurga iltihapları
• Diğer tüm omurga operasyonları

Omurga Hastalıklarının Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Omurga hastalıklarının doğru tanısı, etkili tedavi için hayati öneme sahiptir. Omurga sağlığı bölümleri, omurga sorunlarını teşhis etmek için bir dizi gelişmiş tanı yöntemi kullanır. Omurga hastalıklarının tanısında kullanılan başlıca yöntemler aşağıdaki gibidir.

Fiziksel Muayene

Fiziksel muayene, omurga hastalıklarının tanısında ilk adımdır. Doktor, hastanın duruşunu, omurganın şeklini ve hareket kabiliyetini değerlendirir.

Röntgen

Röntgen, omurganın yapısal bozukluklarını ve kemik anormalliklerini görüntülemek için yaygın olarak kullanılır. Skolyoz, kifoz ve disk dejenerasyonu gibi durumlar röntgen ile tespit edilebilir. Röntgen, omurgadaki kırıklar ve tümörlerin tanısında da etkilidir.

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)

MR, omurga ve çevresindeki yumuşak dokuların ayrıntılı görüntülerini sağlar. Disk hernisi (bel fıtığı), omurilik ve sinir kökü sorunları MR ile net bir şekilde görülebilir. MR, omurga hastalıklarının tanısında en güvenilir yöntemlerden biridir, çünkü hem kemik hem de yumuşak dokuları detaylı olarak inceleyebilir.

Bilgisayarlı Tomografi (BT)

BT taramaları, omurganın kesitsel görüntülerini oluşturur ve kemik yapıları hakkında detaylı bilgi sağlar.

Elektromiyografi (EMG)

EMG, sinirlerin ve kasların elektriksel aktivitesini ölçer. Omurga kaynaklı sinir sıkışması ve sinir hasarını belirlemek için kullanılır.

Kemik Tarama

Kemik tarama, kemiklerdeki metabolik aktiviteleri ve anormallikleri tespit etmek için radyoaktif izotoplar kullanır. Osteoporoz, enfeksiyonlar ve tümörler gibi durumların tanısında etkili bir yöntemdir.

Diskografi

Diskografi, bel ağrısının kaynağını belirlemek için kullanılan invaziv bir testtir. Bu testte, omurga disklerine kontrast madde enjekte edilerek disklerin durumu değerlendirilir. Özellikle kronik bel ağrısı olan hastalarda kullanılır.

Ultrasonografi

Ultrasonografi, omurga çevresindeki yumuşak dokuların ve sinirlerin değerlendirilmesinde kullanılır. Özellikle sinir sıkışmaları ve kas-iskelet sistemi sorunlarının tanısında yardımcı olabilir.

Omurga hastalıklarının tanısında kullanılan bu yöntemler, hastanın durumuna göre seçilir ve bir arada kullanılarak daha doğru ve kapsamlı bir tanı konulabilir. Erken teşhis, omurga hastalıklarının tedavisinde büyük önem taşır ve hastaların yaşam kalitesini artırır.

Omurga Hastalıklarının Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Omurga hastalıklarının tedavisi, hastalığın türüne, ciddiyetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Omurga sağlığı bölümleri, cerrahi olmayan yöntemlerden cerrahi müdahalelere kadar birçok farklı tedavi seçeneği sunar. Omurga hastalıklarının tedavisinde kullanılan başlıca yöntemlerden bazıları aşağıdaki gibidir.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon

Fizik tedavi programları, ağrıyı hafifletmek, kasları güçlendirmek ve omurganın esnekliğini artırmak için tasarlanır. Rehabilitasyon sürecinde hastalara duruş ve hareket eğitimi de verilir. Egzersiz programları, hastanın ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilir ve düzenli takip edilir.

İlaç Tedavisi

Ağrı kesiciler, anti-inflamatuar ilaçlar ve kas gevşeticiler, omurga hastalıklarının semptomlarını hafifletmek için yaygın olarak kullanılır. Kronik ağrı durumlarında antidepresanlar ve antikonvülsanlar da reçete edilebilir. İlaç tedavisi, genellikle fizik tedavi ile birlikte uygulanır.

Epidural Steroid Enjeksiyonları

Epidural steroid enjeksiyonları, omurga çevresindeki sinir köklerinin inflamasyonunu azaltarak ağrıyı hafifletir. Bu enjeksiyonlar, özellikle bel fıtığı ve spinal stenoz gibi durumlarda kullanılır. Enjeksiyonlar, genellikle kısa süreli rahatlama sağlar ve fizik tedavi ile kombine edildiğinde daha etkili olur.

Manuel Terapi

Manuel terapi, omurganın ve eklemlerin hareketliliğini artırmak ve ağrıyı hafifletmek için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Bu terapi, omurga manipülasyonları ve mobilizasyon tekniklerini içerir. Manuel terapi, kas-iskelet sistemi problemlerinin tedavisinde etkili olabilir.

Cerrahi Müdahaleler

Omurga hastalıklarının tedavisinde cerrahi müdahaleler, diğer tedavi yöntemleri yetersiz kaldığında veya hastalığın ciddiyeti arttığında düşünülür. Omurga cerrahisi, disk hernisi (bel fıtığı), spinal stenoz, skolyoz ve omurga kırıkları gibi durumlar için uygulanabilir. Yaygın cerrahi yöntemler arasında diskektomi, laminektomi, spinal füzyon ve skolyoz düzeltme ameliyatları bulunur.

Minimal İnvaziv Cerrahi

Minimal invaziv cerrahi, daha küçük kesilerle yapılan ve daha hızlı iyileşme sağlayan bir cerrahi yöntemdir. Bu teknik, daha az doku hasarına neden olur ve hastaların hastanede kalış süresini kısaltır. Minimal invaziv cerrahi, disk hernisi ve spinal stenoz gibi durumların tedavisinde kullanılır.

Ortopedik Destek ve Korse Kullanımı

Ortopedik destekler ve korseler, omurganın doğru pozisyonda tutulmasına yardımcı olur ve ağrıyı hafifletir. Bu destekler, özellikle skolyoz ve kifoz gibi omurga eğriliklerinin tedavisinde kullanılır. Korse kullanımı, hastanın yaşı ve hastalığın ciddiyetine göre belirlenir.

Alternatif Tedavi Yöntemleri

Akupunktur, masaj terapisi ve yoga gibi alternatif tedavi yöntemleri, omurga ağrısını hafifletmek ve genel sağlık durumunu iyileştirmek için kullanılabilir. Bu yöntemler, genellikle diğer tedavi yöntemleri ile birlikte uygulanır ve hastanın yaşam kalitesini artırabilir.

Omurga hastalıklarının tedavisinde multidisipliner bir yaklaşım benimsenir. Hastanın durumu, tedavi planının belirlenmesinde en önemli faktördür. Tedavi sürecinde hastanın aktif katılımı ve düzenli takipler, başarılı bir tedavi için kritiktir.

Omurga Sağlığı İçin Ne Yapmalı?

Omurga sağlığını korumanın birinci yolu, omurgamızın aşırı ve anormal yük almasını engelleyecek bir duruş (postür) alışkanlığı sağlamamızdır.

İyi Duruş Alışkanlığı Nedir?

Duruş; ayakta, otururken ve yatarken gövde, kol ve bacaklarımıza verdiğimiz pozisyondur. İyi bir duruşu ayakta, otururken veya yatarken, omurgamıza en az yük binecek pozisyonu alarak sağlayabiliriz.

İyi Bir Duruş İçin

Kemik ve eklemlerin zorlanmadan kasların çalışmasını sağladığı durumda vücut iyi duşundadır. Doğru postür; omurganın fizyolojik üç kıvrımının, normal pozisyonlarını aldığı ve koruduğu durumdur.

Omurları bir arada tutan eklemler, bağlar ve diskler üzerine en az yük binen, bu yapıları en az zorlayan pozisyondur.

• Çabuk yorulmazsınız.
• Boyun, sırt ve belinizde ağrı olmaz.
• Estetik bir görünüm yaratır.
• İyi Bir Duruşa Sahip Olmak İçin;
• Omurga çevresi kaslarınızın güçlü olması gerekir.
• Fizik kondisyonunuzun yüksek olması gerekir.
• Kötü bir duruşa sahip olduğunuzun farkına varıp, düzeltmeye gayret etmeniz gerekir.

Güçlü kaslar ve yüksek kondisyon için düzenli olarak yürüyüş, koşu, bisiklet, yüzme gibi sporlar yapmanız ve bilgisayar başında kısıtlı zaman geçirmeniz gerekir.

Ayakta Nasıl Durulmalı?

• Başınızı dik tutup tam karşıya bakın.
• Omuzlarınızı geri atın.
• Karnınızı içe çekin.
• Dizlerinizi düz tutun.
• Göğsünüzü önde tutun.

Bu duruşu ayna karşısında çalışabilirsiniz. Uzun süreli ayakta sabit durarak yapmanız gereken bir işiniz olursa, bir ayağınızı hafif yüksek bir basamakta tutmanız daha az yorulmanızı sağlayacaktır. Ayrıca uzun zaman sabit olarak ayakta durmanızı gerektiren bir işle uğraşıyorsanız, ara sıra hareket etmeniz veya oturup dinlenmeniz omurganızı aşırı yükten kurtaracaktır.

İdeal Oturma Pozisyonu Nedir?

• Otururken sırtınızı dik tutun.
• Oturduğunuz sandalyenin arkası yüksek olmalı, otururken arkanızı sandalyenin sırtlığına dayayınız.
• Ayaklar yerle temas etmelidir.
• Bacak bacak üstüne atmayınız.
• Bilgisayar karşısında öne doğru yaslanmayınız, sandalyenizi masaya yaklaştırınız. Sırtınızı sandalyenin arkasına dayayınız ve kollarınızı uzatınız.
• Omuzlarınızı rahat pozisyonda tutun, öne ve yukarı doğru yaslanmayın.
• Ekran yüksekliği göz hizanızda olmalı. Sandalye yüksekliğini ekran hizasına göre ayarlayınız.
• Sandalyenize yaslandığınızda bel çukurunuzun dolması, desteklenmesi gerekir. Buna göre uygun sandalye seçin ya da sandalyenizi bel çukurunu dolduran bir yastık ile takviye edin.
• Uzun süreli oturarak çalışacaksanız her 30 dakikada bir kalkıp dolaşın ve kaslarınızı gerdirin.

Ağırlık Kaldırma

• Hiçbir zaman vücut ağırlığınızın dörtte birinden fazla ağırlık kaldırmayın.
• Yerden ağırlık kaldırırken ayaklarınızı açın, ağırlığı vücudunuza yakın tutun ve dizleriniz kırarak yere yaklaşıp, kollarınızı dirsekten kırarak ağırlığı kavrayın.
• Sonra dizlerinizi düzelterek kaldırın. Bu şekilde belinizi bükmeden ve ağrılığınızı omurgaya vermeden bacaklarınızın gücüyle ağırlığı kaldırırsınız. Ayrıca kollarınızı dirsekten bükerek ağırlığı kaldırdığınız için omuzların ve sırt kaslarının omurgaya baskı uygulamasını ortadan kaldıracak ve ağırlığı kol kaslarınızı kullanarak kaldıracaksınız.
• Hiçbir zaman ağır bir cismi bel hizanızdan daha üste kaldırmayın.
• Ağırlığı kısa bir mesafe bile olsa taşımak yerine bir trolley yardımıyla götürün.
• Kaldırdığınız ağırlığı tekrar yere indirirken diz ve kalçalarınızı kırarak ve gövdenizi düz tutarak yavaşça indirin. Bel ve sırt kaslarınızı değil, bacak kaslarınızı kullanın.

Yatarken

• Vücudunuzun fizyolojik kıvrımlarını koruyun.
• Başınızın altına çok yüksek olmayan bir yastık koyun ve dizlerinizin altına hafif bir yükseklik yerleştirin.
• Yan yatarken dizinizi hafif kırın ve iki bacağınız arasına bir yastık yerleştirin.

Doğru Postür İçin Ne Yapmalısınız?

Omuzlarınızı Düşürmeyin

Omuzlarınızı ve kollarınızı düşürmek, omurganıza baskı uygular. Kemikleriniz, kaslarınız ve bağlarınız zorlanır. Ayrıca uzun süreli kambur duruş, yalnızca iskelet sisteminiz için değil iç organlarınız için de zararlıdır. Ciğerleriniz ve bağırsaklarınız ezilir, doğru nefes alamaz ve doğru sindirim yapamazsınız.

Doğrulun, Dik Durun

Duruş bozukluklarınızı engellemenin en kolay yolu dimdik durmaktır. Dik durduğunuzda hem daha sağlıklı bir omurganız olur hem de çok daha dinamik bir görüntüye kavuşursunuz. Omuzlarınız geride, kulaklarınız omuzlarınızdan yukarda, karnınız içerde, kendinizi yükselen bir kule gibi hissedin.

Masaya Yığılmayın

Uzun saatler oturuyor olabilirsiniz bu durumda doğru oturuş omurganızı rahatlatacaktır. Tüm sırtınızı sandalyeye dayayın, belinizdeki doğal kıvrımı korumak için küçük bir yastık kullanabilirsiniz. Dizlerinizin kalçanızla aynı hizada olmasına dikkat edin.

Telefonunuz Boynunuzu Bükmesin

Önünüze eğilip telefona bakarken boynunuzu ve omurganızı zorlarsınız. Telefonunuzu başınızın hizasında, boynunuzu eğmeden tutmaya dikkat edin.

Araba Koltuğunda Yayılmayın

Trafikte uzun kalıyorsanız; koltuğunuzu geriye yatırmak, arkanıza yaslanmak kısaca koltuğunuza yayılmak istiyor olabilirsiniz. Böyle bir oturuş hem omurganız hem de trafik için güvenli değildir. Belinizi ufak bir yastıkla destekleyin, dizlerinizi sıkıştırmayacak biçimde koltuğunuzu direksiyona yaklaştırın.

Her Topuklu Ayakkabıyı Giymeyin

Topuklu ayakkabı giymeyi gerektiren bir iş yapıyor olabilirsiniz ya da belki sadece topuklu ayakkabıları seviyorsunuzdur. Özel zamanlar dışında ince ve yüksek topuklu ayakkabıları tercih etmemeye çalışın. Gününüzü bu tarz bir ayakkabıyla geçirmek; ayaklarınızda acıya, bileklerinizde yaralanmaya, dizlerinizde fazla basınca ve duruş bozukluklarına sebep olabilir.

Doğru Zeminde Doğru Yastıkla Yatın

Sadece kısa bir şekerleme bile yapacak olsanız, yatış pozisyonunuza ve yattığınız yere dikkat edin. Omurganızı destekleyecek sertlikte bir zeminde doğru bir yastıkla yatın.

Egzersiz yapın ve Kaslarınızı Güçlendirin

Omurganız bedeninizi taşımaya çalışır ve siz de egzersizle omurganızın işini kolaylaştırabilirsiniz. Güçlendirilmiş kaslar omurganızdaki basıncı azaltmaya yardımcı olur.

Duruşunuzu Kontrol Edin

Duruşunuzda bir bozukluk olup olmadığını anlamak için basit bir tekniği kullanabilirsiniz. Arkanızı duvara dönün, ayaklarınızı 15 cm kadar (bir karış mesafesine yakın) duvardan uzaklaştırın. Kalçanızı duvara değdirin ve boynunuzla belinizin duvara mesafesini kontrol edin. Bu mesafe yaklaşık 5 cm (bir parmak boyuna yakın) civarında olmalıdır. Böyle değilse, duruşunuzu düzeltmek için bir uzmanın desteğinden faydalanabilirsiniz.

Sağlıklı Beslenme

Sağlıklı ve dengeli bir beslenme programı vücudun direncini artırır aynı zamanda kilo kontrolüne yardımcı olur. İdeal kilonun üstünde olmak omurgaya fazlaca yük binmesine sebep olur. Bu nedenle özellikle kronik ağrılarda, kilo kontrolünü sağlamak ve yeterli besin alabilmek için sağlıklı ve dengeli bir beslenme programı gereklidir.

İyi Uyumak

Yetişkinler için mümkünse geceleri, 7-9 saat aralığında uyumak hem yaşanan günün yorgunluğunu atmak hem de bir sonraki güne vücudu hazırlamak için önemlidir. Rahat bir yatakta yeterli gece uykusu sadece ağrılar için değil genel vücut sağlığı için de gereklidir.

Sağlıklı Omurga İçin Egzersizler

Fiziksel aktivite iskelet kası tarafından meydana getirilen ve enerji tüketimi ile sonuçlanan her türlü vücut hareketidir. Egzersiz ise planlı, yapılandırılmış, tekrarlayıcı ve belli bir amaca yönelik yapılan hareketlerdir. Düzenli egzersiz sadece kilo vermek ve ideal kiloyu korumak için değil aynı zamanda kronik birçok hastalığı önlemek ve omurga sağlığını korumak için de gereklidir.

Egzersizin Yararları Nelerdir?

• Kalp hastalığı, inme ve diyabet gibi kronik hastalıkları önler.
• Yüksek kan basıncını düşürür.
• Metabolizmayı hızlandırır.
• Kolesterol düzeyini düşürür.
• Kilo kontrolüne yardımcı olur.
• Kas, kemik ve eklemleri güçlendirir.
• Duruş bozukluklarını düzeltir.
• Kas iskelet sistemi ağrılarını azaltır.
• Düşme riskini azaltır.
• Kemik yoğunluğunu arttırır.
• Enerji düzeyini arttırır.
• Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
• Genel duygu durumunu düzeltir.
• Düşünme, öğrenme, algılama kapasitesini arttırır.
• Stresi azaltır.
• Depresyonu önler.
• Uykuyu düzenler.

Egzersiz Programı Nasıl Planlanır?

Günümüzde egzersiz; tedavi edici etkisi nedeni ile en sık önerilen ilaç olarak kabul edilmektedir. Egzersize başlamadan önce doktor kontrolünden geçmek ve sizin için en uygun egzersiz planını yapmak gerekir. Egzersiz reçetesinde yapılacak aktivitenin sıklığı, yoğunluğu, zamanı ve tipi belirtilmelidir. Düzenli egzersiz yapmayanlarda mutlaka hafif aktiviteler ile başlanmalı, egzersiz yoğunluğu ve süresi yavaş yavaş arttırılmalıdır. Uzun süreli hedef haftada 4-5 gün 30-45 dakika egzersiz olmalıdır. Egzersiz dayanıklılık, kuvvetlendirme, esneklik ve denge egzersizleri gibi farklı tiplerde olabilir.

Egzersize Nasıl Başlamalıyız?

Egzersize başlamadan önce yaşam biçiminde değişiklikler yapılarak fiziksel aktivite düzeyi arttırılmalıdır. Araba kullanmak yerine yürümek ya da uzağa park etmek, ofis içinde yürümek, öğlen arasında kısa yürüyüşler yapmak, çocuklarınızla oynamak, ev işi yapmak, asansör yerine merdiven kullanmak sürekli yapabileceğiniz aktivitelerdir. Ayrıca hareketsiz aktiviteler minimuma indirilmelidir. Bunlar arasında televizyon izlemek, video veya bilgisayar oyunları oynamak sayılabilir.

Dayanıklılık Egzersizleri Nelerdir?

Aerobik egzersizleri kalp ve akciğerleri kuvvetlendirir, dayanıklılığı arttırır. Başlangıç için haftada 3 gün, 20 dakika, maksimum kalp hızının %60'ının hedeflendiği egzersiz yeterlidir. Kondisyon arttıkça sıklık, süre ve yoğunluk arttırılır.

Egzersiz Yoğunluğu Nasıl Belirlenir?

Düşük yoğunluklu egzersizde hedef kalp hızı maksimum kalp hızının %50-65'i olmalıdır. Bu egzersizlere örnek olarak bahçe işleri, ev işleri, boyama ve araba yıkama verilebilir.

Orta yoğunluklu egzersizler bel, gövde, bacaklar ve kalçalar gibi büyük adale gruplarının kullanılmasını gerektiren egzersizlerdir. Maksimum kalp hızının %65-75'i ile yapılır. Bu egzersiz sırasında kişi konuşabilir, ama şarkı söyleyemez. Örnek olarak tempolu yürüme, bisiklet, tenis, basketbol, yüzme, dans, arazi yürüyüşü verilebilir.

Kuvvetlendirme Egzersizleri Nasıl Yapılır?

Kuvvetlendirme egzersizleri; vücut ağırlığı ile yapılabileceği gibi dirençli bantlar veya çeşitli ağırlıklar ile de yapılabilir. Adale sıklığını, kuvveti ve kemik yoğunluğunu arttırır, duruşu düzeltir ve yaralanma riskini azaltır. Metabolizmayı hızlandırır, gün içinde kalori yakmaya devam etmenizi sağlar. Haftada 2 veya daha fazla gün yapılmalı, bacak, kalça, sırt, karın, göğüs, omuz ve kol gibi ana adale grupları çalıştırılmalıdır. Her kas grubu için hareket 8 ila 12 tekrar yapılmalı, hareket kolay geldiğinde bir set daha yapılmalı veya ağırlık arttırılmalıdır. Aerobik aktivitesi ile aynı günde veya farklı günde yapılabilir. Maksimum yarar için her hafta hem aerobik, hem kuvvetlendirici egzersizler yapılmalıdır.

Denge Egzersizlerinin Yararı Nedir?

Denge egzersizleri özellikle düşmeleri ve düşmelere bağlı oluşabilecek sakatlık riskini azaltır. Bu egzersizlerin haftada en az 3 gün yapılması önerilir. Denge açısından önerilen egzersizlere örnek olarak geriye doğru yürüme, yanlara yürüme, topukta ve parmak ucunda yürüme ve oturup kalkma verilebilir. Kuvvetlendirme egzersizleri ile birleştirilebilir. Önce tutunarak, sonra destek almadan, önce gözler açık, sonra kapalı olarak yapılabilir.

Esneklik Egzersizlerinin Önemi Nedir?

Kas kısalıkları omurga ve eklem ağrılarımızın başlıca nedenlerindendir. Esneklik egzersizleri yani kasları esnetmek ve germek, egzersiz programında mutlaka bulunmalıdır. Esneklik egzersizleri öncesinde vücut ısınmış olmalıdır. Dayanıklılık ve kuvvet egzersizleri sonrasında unutulmamalıdır. Haftada en az 3 gün yapılır ve her hareket 3-5 kez tekrarlanır.

Sağlıklı Omurga İçin Pilates

Yirminci yüzyılın başlarında Joseph Hubert Pilates tarafından geliştirilmiş bir egzersiz sistemidir. Nefes egzersizleri ile birlikte bedenin dengeli ve kontrollü tutulmasına yardımcı olan ve omurgayı destekleyen kaslar üzerinde yoğunlaşan bir egzersiz programıdır.

Son yıllarda popüler olan pilates, germe ve kuvvetlendirme egzersizlerini birleştirerek tüm vücudu çalıştırır. Sert hareketler içermez. Özellikle omurga çevresi adaleler ve denge üzerinde durur. Nefes egzersiz teknikleri de yer alır. Hem kuvveti, hem esnekliği artırır. Bedenin farkındalığını ve zihinsel konsantrasyonu artırır. Çok farklı formları ve bileşenleri vardır, egzersizlerin zorluk dereceleri farklılık gösterir.