Üroloji

Üroloji Nedir?

Kimi zaman dış etkenler, bazen de fizyolojik süreçler sonucunda idrar yollarında ve üreme organlarında birtakım sorunlar gelişebilir. Bu tür hastalıkların teşhis ve tedavi süreçleri ile hastanelerdeki üroloji bölümü ilgilenir. Üroloji uzmanları, hastalara çeşitli tetkikler uygulayarak sorunun nedenlerini belirler. Ardından gelen süreçte ise mevcut durum için en ideal tedavi planı uygulanmaya başlar.

Üroloji, kadın ve erkek üreme organları ile idrar yollarını etkileyen hastalıkları inceleyen tıp dalıdır. Böbrekler, idrar yolları, kadın boşaltım ve erkek üreme sistemleri gibi yapılarda gelişen sorunların tanı ve tedavisi, bu dalda uzmanlaşmış doktorlar tarafından gerçekleştirilir. Üroloji uzmanları, tedavi sürecine yönelik plan oluştururken ilaç kullanımını tercih edebilir veya cerrahi müdahale seçeneğine yönelebilir.

Üroloji, kendi içerisinde birçok alt dalı barındırır. Bu alt dalları, en yalın tanımları ile şu şekilde sıralayabilmek mümkündür:

• Androloji – Ürolojinin cinsel işlev bozuklukları ile ilgilenen alt dalıdır.
• Pediatrik Üroloji – Çocuklarda görülen ürolojik hastalıkların tanı ve tedavisine odaklanır.
• Ürojinekoloji – Kadın hastalıkları ve doğum ile üroloji branşlarını ilgilendiren sağlık sorunlarını merkezine alan alt daldır.
• Nöroüroloji – Merkezi sinir sistemi rahatsızlıklarının neden olduğu ürolojik hastalıkların tanı ve tedavi süreçlerini kapsayan alt daldır.
• Endoüroloji – İdrar yolları ile böbreklerde oluşan taşların tanı ve tedavi süreçlerinden sorumlu alt daldır.
• Üroonkoloji - Ürolojik organ kanserlerinin tanı ve tedavisi bu alt dalda uzmanlaşmış doktorlar tarafından yönetilir.

Üroloji Hangi Hastalıklara Bakar ve Muayene Süreci Nasıldır?

Üroloji bölümünün muayene sürecini yönettiği belli başlı hastalıklar şunlardır:

İdrar Yolu Enfeksiyonları

İdrar yolu enfeksiyonları (İYE) , bakteri ve diğer zararlı mikroorganizmaların idrar yolunun herhangi bir bölgesine girmesi sonucunda gelişir. Söz konusu mikroorganizmaların kaynağı cilt ve temas edilen yüzeylerdir. Bulaş gerçekleştikten ve bakteriler çoğalmaya başladıktan sonra enfeksiyon idrar yolunun bir ya da daha fazla bölgesinde meydana gelebilir. İYE’ler genellikle aşağıda sıralanan semptomlarla kendilerini belli eder.

• Sık idrara çıkma hissi
• İdrar yaparken yanma veya acı hissi
• İdrarda bulanıklık ve kötü koku
• Alt karın veya kasık bölgesinde ağrı
• İdrarda kan görülmesi

İdrar yolu enfeksiyonları tanısı için ürologlar tarafından izlenen adımlar şu şekildedir:

Hastanın Şikayetlerinin Dinlenmesi: Doktor, hastanın semptomlarını dinler. Bu aşamada, semptomların ne kadar süredir devam ettiği ve şiddeti anlaşılmaya çalışılır.

Fizik Muayene: İYE muayenesinde ikinci adım, hastanın fiziksel durumunun değerlendirilmesidir. Fizik muayenede, özellikle alt karın bölgesine ve böbreklere yoğunlaşılır.

İdrar Testi: Enfeksiyonun teşhisinde en önemli adım niteliği taşır. Hastadan alınan idrar örneği laboratuvarda incelenerek enfeksiyon olup olmadığı, varsa türü ve şiddeti belirlenir. Hangi bakterinin enfeksiyonun kaynağı olduğunu belirlemek içinse idrar kültürüne bakılır.

Görüntüleme Testleri: Tekrarlayan ve şiddetli idrar yolu enfeksiyonlarının muayenesi esnasında görüntüleme testleri yapılabilir. Bu kapsamda ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRG) yöntemlerinden yararlanılır.

Böbrek Taşları

Böbreklerde veya idrar yollarında kristalleşen mineraller, zamanla birikerek sert yapılar oluşturur. Bu tür yapılara, böbrek taşı adı verilir. Taşlar, böbreklerde oluştuktan sonra idrar yolunu (üreter) mesaneye ve bazen de üretra kanalına geçebilir. Böbrek taşları , farklı boyutta olabilir. Söz konusu kütleler, boyutlarına bağlı olarak farklı belirtilerle varlıklarını hissettirebilir. Böbrek taşı belirtileri şunlardır;

• Böbrek taşı hareket ederken veya idrar yolundan geçerken şiddetli ağrıya neden olabilir.
• Şiddetli ağrıyla birlikte bulantı ve kusma oluşabilir.
• Böbrek taşının idrar yolunu çizmesi sonucunda kanama meydana gelebilir.
• Sık sık idrara çıkma ihtiyacı hissedilebilir.
• İdrar yaparken yanma hissedilebilir.

Üroloji doktoru, böbrek taşı olasılığını değerlendirmek için tüm aşamaları aşağıda sıralanan tedavi sürecini başlatır.

Hasta Öyküsünün Dinlenmesi: Böbrek taşı muayenesinin ilk adımında, hastadan şikayetlerini dile getirmesi istenir. Ürolog, sorduğu sorulara verilen yanıtlarla kişinin maruz kalmış olabileceği risk faktörlerini belirler.

Fizik Muayene: İkinci adımda, hastanın sırtı ve karın bölgesi muayene edilir. Elle muayene tekniği kullanılarak taşın neden olduğu hassasiyet ve diğer bulgular anlaşılmaya çalışılır.

Görüntüleme Testleri: Böbrek taşlarının tespiti için bir dizi görüntüleme testine ihtiyaç duyulabilir. Bu amaç doğrultusunda sıkça kullanılan yöntemler; bilgisayarlı tomografi (BT), ultrasonografi ve röntgendir. Görüntüleme testleri sayesinde taşın boyutu, sayısı ve konumu belirlenebilir.

Mesane Kontrol Problemleri

Mesane kontrol problemleri, idrar kaçırma gibi durumları kapsar. Bu tanımlamayla ifade edilen sağlık sorunları, idrarın istem dışı olarak mesaneden dışarı çıkması veya idrarı tutuma yeteneğinin kaybı şeklinde ortaya çıkabilir. Mesane kontrol problemleri, kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir ve psikolojik stres yaratabilir.

Mesane kontrol problemleri; yaşlılık, pelvik taban kaslarının zayıflığı, hormonal değişiklikler nedeniyle oluşabilir. Mesane enfeksiyonları, prostat sorunları, nörolojik hastalıklar ve bazı ilaçların yan etkileri de bu türdeki problemleri tetikleyebilir. Mesane kontrolündeki sorunlara işaret eden belirtiler şunlardır.

• Öksürme, hapşırma, gülmek, egzersiz yapma gibi fiziksel aktiviteler sırasında veya bu aktivitelerden önce idrar kaçırma (Stres kaynaklı idrar kaçırma)
• Ani ve beklenmedik idrar kaçırma hissi ile birlikte kontrolsüz idrar kaybı (Sıkışma Şeklinde İdrar Kaçırma (Urge İnkontinans)
• Bazı hastalarda, hem stres hem de sıkışma tipi idrar kaçırma durumu (Karma tip idrar kaçırma)
• İdrar yapma isteği oluştuğunda idrarı tutamama ya da idrar yapmada zorlanma
• İdrar yapma isteği hissedilmeden idrarın gelmesi
• Gece boyunca sıkça idrara kalkma ihtiyacı (Nokturi)
• Mesanenin tam olarak boşaltılamaması sonucu idrarın bir kısmının mesanede kalması ve kısa süre içerisinde yeniden tuvalete gitme ihtiyacı
• Diğer mesane kontrol problemlerine eşlik eden idrarda kanama

Mesane kontrol problemlerinin teşhisi için yapılacak üroloji muayenesi şu adımları kapsar:

Hastanın Şikayetlerinin Dinlenmesi: Doktor hastanın semptomlarını dinler. Bu aşamada ayrıca mesane kontrol problemlerinin ne kadar süredir devam ettiği, semptomların sıklığı ve şiddeti belirlenir. Hastanın tıbbi geçmişi, kullandığı ilaçlar ve diğer sağlık sorunları hakkında bilgi toplanır.

Fizik Muayene: Üroloji uzmanı, hastanın pelvik ve karın bölgelerini muayene eder. Fizik muayene sırasında pelvik taban kaslarının gücü ve tonusu değerlendirilir.

İdrar Testleri: Enfeksiyon başta olmak üzere problemlere yol açan sorunları tespit etmek için kişiden idrar örneği alınarak testler yapılır.

Özel Testler: Mesane kontrol problemlerinin nedenini belirlemek için bazı özel test yöntemlerinden de faydalanılabilir. Bu kapsamda ürodinamik testler, mesane ultrasonu veya sistoskopi gibi yöntemler tercih edilebilir.

Prostat Hastalıkları

Söz konusu prostat hastalıkları , erkeklerin üreme sisteminde bulunan ve prostat bezi adını taşıyan organda meydana gelir. Prostat, idrar yolunun hemen altında bulunur. Bezin görevi ise spermleri koruyan sıvıyı üretmektir. En sık gözlemlenen prostat hastalıkları şöyle listelenebilir:

Prostatit

Prostat bezinin iltihaplanması durumudur. Hastalığın bakteriyel prostatit, kronik pelvik ağrı sendromu (KAPS) ve ağrısız prostatit gibi çeşitleri vardır. En yaygın belirtileri; alt karın, pelvik ve genital bölgelerde ağrı ile idrar yaparken duyulan yanma hissidir. Prostatit, aniden ve şiddetli beliren sık idrara çıkma ihtiyacı, idrarda kan görülmesi, ağrılı ejakülasyon gibi cinsel işlev bozuklukları, ateş, titreme, genel halsizlik ile karakterizedir.

Benign Prostat Hiperplazisi (BPH)

Bezin yaşla birlikte büyümesi ve bu büyümenin idrar akışını engellemesi sonucu oluşan sağlık sorunu, benign prostat hiperplazisi olarak adlandırılır. BPH; sık idrara çıkma, zorlanma, tam boşaltamama gibi idrar yapma sorunlarına yol açabilir. Diğer başlıca belirtileri ise idrarı tutamama, idrar akışında kesintiler veya duraklamalar şeklinde sıralanabilir.

Prostat Kanseri

Prostat kanseri hücrelerin kontrolsüzce büyümesi ve çoğalması sonucu oluşan kanser türüdür. Prostatta gelişebilen bu hastalık, erken evrelerinde genelde semptom göstermez. Ancak kanser ileri evrelerde idrar yapma sorunları ve kanlı idrar gibi bir dizi belirti sergileyebilir. Prostat kanserinin diğer semptomları ise idrar akşında kesintiler, prostat bölgesinde sertlik ve ağrı hissi, erektil disfonksiyon vb. cinsel işlev bozukluklarıdır.

Prostat hastalıklarının teşhisine yönelik muayene süreci şu adımları içerir:

Hastanın Öyküsünün Alınması: Ürolog tarafından hastanın şikayetleri dinlenir. Muayene sürecinin başlangıcında kişinin idrar yapma alışkanlıkları, genetik yatkınlığı gibi konularda bilgi toplanmaya odaklanılır.

Fizik Muayene: Doktor, rektal muayene yaparak prostat bezini kontrol eder. Muayene sırasında prostatın boyutu, şekli ve dokusunu değerlendirilir. Fizik muayene kapsamında diğer pelvik organlar da kontrol edilebilir.

Kan Testleri: Prostat hastalıklarının teşhisinde kan testlerinden yararlanılabilir. Örneğin, prostat kanseri riskini değerlendirmek için prostat spesifik antijen (PSA) testi yapılabilir.

İdrar Testleri: Hastalığın türünü ve nedenlerini kesin olarak belirlemek için bazı durumlarda idrar testlerine başvurulabilir.

Görüntüleme Testleri: Prostat hastalıklarının teşhisinde veya evrelemesinde yaygın kullanılır. İlk bulgular ışığında transrektal ultrasonografi (TRUS), manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve bilgisayarlı tomografi (BT) yöntemlerinden en uygunu tercih edilir.

Üretral Darlık

En sık gözlemlenen üroloji hastalıkları arasında yer alan üretral darlık , idrarın dışarı atıldığı kanalın (üretra) daralması veya tıkanmasıdır. Bu durum, idrar akışını engelleyebilir veya normal şekilde dışarı atılmasını güçleştirebilir. Travma, enfeksiyonlar, inflamasyon, cerrahi müdahaleler veya doğuştan gelen yapısal anormallikler üretranın zaman içerisinde daralmasına yol açabilir.

Üretral darlığın belirtileri şunlardır:

• İdrar yaparken zorlanma hissi

• İdrar akışının zayıf olması

• Sıkça idrara çıkma ihtiyacı hissetme

• Tam olarak boşaltılamaması sonucu idrarın mesanede kalması ve bu nedenle meydana gelen rahatsızlık hissi

• Darlık nedeniyle idrar tutma güçlüğü ve istem dışı idrar kaçırma

• İdrarda kan bulunması

• Üretra çevresinde veya genital bölgede ağrı ve rahatsızlık hissi

• Sık sık idrar yolu enfeksiyonlarına yakalanma

Üretral darlık belirtileri gösteren bir hastaya uygulanan muayene süreci aşağıdaki aşamaları içerir.

Hastanın Öyküsünün Alınması: İlk adımda, hastanın şikayetleri dinlenerek hastalık geçmişi hakkında bilgi edinilir.

Fizik Muayene: Doktor genital muayene kapsamında üretranın dış kısmını kontrol eder. Kontrol sırasında hastalığa dair belirtiler aranır.

İdrar Testleri: Enfeksiyon başta olmak üzere hastalığa neden olabilecek faktörleri belirleyebilmek için hastadan alınan idrar örneği bir dizi teste tabi tutulur.

Üretroskopi: Darlığın teşhisi için üretranın iç kısmının görüntülenmesi gerekebilir. Kanalın içini incelemek amacıyla üretroskopi adı verilen endoskopik yöntem kullanılır. Söz konusu yöntem, üretral darlık derecesi ve lokasyonu hakkında bilgi sağlar.

Ek Görüntüleme Yöntemleri: Üretral darlığın nedenini ve boyutunu değerlendirmek amacıyla bazı görüntüleme yöntemlerinden de yararlanılabilir. Bu amaçla uygulanan testler arasında ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) bulunur.

Üroloji Bölümü Hastalıklarının Tanı ve Tedavi Süreci

Üroloji bölümü; idrar yolu, böbrek, prostat, üreme sistemi başta olmak üzere pek çok hastalığın teşhis ve tedavisi ile ilgilenir. Teşhis ve tedavi süreçleri bir bütün halinden ele alındığında gerçekleştirilen işlemleri aşağıda sıralanan 6 başlık altında özetleyebilmek mümkündür.

Hasta Değerlendirmesi ve Tanı Konması

Tedavi sürecinin ilk adımını, hasta değerlendirmesi ve tanılama aşaması oluşturur. Bu aşamada amaçlanan hastanın ne tür şikayetleri olduğunu öğrenmek, tıbbi öyküsünü almak, fiziksel muayene yapmaktır. Semptomların ne zaman başladığını, ne kadar süredir devam ettiğini ve şiddetini belirleme yönelik sorulara verilen cevaplarla tanı yapabilmek mümkün hale gelir. Tanı sürecinde ayrıca kan, idrar, görüntüleme gibi bir dizi test uygulanır.

Tedavi Planının Oluşturulması

Tanıdan sonra sıra tedavi planının oluşturulmasına gelir. Söz konusu plan, hastanın durumuna ve yakalandığı hastalığın türüne göre belirlenir. Yani ürolojik hastalıkların tedavisinde kişiye özel plan hazırlanır. Tedavi planı; hastalığın ciddiyeti, semptomların şiddeti, hastanın yaşam tarzı ve tıbbi geçmişi gibi faktörlere göre kişiselleştirilir.

İlaç Tedavisi

Birçok ürolojik hastalığın tedavisi için uygun dozda ilaç alımı yeterlidir. Örneğin, idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinde antibiyotikler kullanılır. İltihap önleyici ilaçlar ise prostatit tanısı konmuş bir kişinin iyileşmesini sağlayabilir. Hastalığın türüne, şiddetine ve hasta profiline göre ilaç dozajı artırılıp azaltılabilir.

Cerrahi Müdahale

Bazı ürolojik hastalıkların tedavisi için ilaç kullanımı yeterli olmayabilir. Böyle bir senaryo söz konusu olduğunda, cerrahi müdahaleye başvurulabilir. İdrar yolu tıkanıklıklarının açılması, böbrek taşlarının çıkarılması, prostat kanseri tedavisi gibi süreçlerde cerrahi yöntemler hızlı tedavi seçeneği olarak ön plana çıkar. Sürecin bu aşamasında laparoskopik cerrahi, robotik cerrahi veya açık cerrahi gibi çeşitli tekniklerden faydalanılır.

Prosedürel Müdahaleler

Üroloji branşının sorumluluğundaki hastalıkların tedavisinde, gerekli hallerde prosedürel müdahaleler de gerçekleştirilebilir. Örneğin; kanser türleri için en doğru tedavi planını oluşturmak ve hastanın tedaviye nasıl tepki verdiğini ölçümlemek için biyopsi yapılabilir. Sistoskopi, üretroskopi, üretral dilatasyon, stent yerleştirme vb. müdahaleler de tedavi sürecinde uygulanabilir.

Rehabilitasyon ve İyileşme Süreci

Tedavi sonrasında hastaların iyileşme sürecini hızlandırmak amacıyla rehabilitasyon veya fizik tedavi programları önerilebilir. İyileştirmeyi destekleyecek önerilere ek olarak düzenli doktor kontrolleri ve takipler yapılır. Böylece hastanın sağlık durumunu izleyebilmek ve gerektiğinde tedavi planını güncelleyebilmek mümkün hale gelir.

Üroloji Bölümündeki Rutin Kontroller Nelerdir?

Üroloji bölümünde rutin kontroller iki konuda avantaj sağlar. Herhangi bir ürolojik hastalığın tedavisini takip eden doktor kontrolleri, hastanın mevcut durumu hakkında bilgi edinmeye ve tedavi planını güncellemeye olanak tanır. Hastalık tanısı konmamış kişiye belirli aralıklarla yapılacak rutin kontroller ise idrar yolu sağlığını korumak ve erken teşhis açısından önemlidir.

Üroloji bölümündeki rutin kontroller, hastalıkların teşhis sürecinde de yapılan şu işlemlerden birini veya birkaçını içerebilir:

Fizik Muayene: Doktorun, hastanın genel sağlık durumu hakkında değerlendirme yapabilmesine yardımcı olur. Fizik muayene kapsamında hangi bölgeye yönelik kontrollerin yapılacağı hastanın dile getirdiği şikayetlere göre belirlenir.

İdrar Testleri: İdrar yolu enfeksiyonları, böbrek fonksiyonlarına yönelik ve diğer ürolojik problemleri tespit etmek amacıyla yapılır. Testler, idrar analizi ve kültür alınması gibi süreçleri kapsar.

Kan Testleri: Prostat kanseri için PSA testi vb. uygulamalar, bu kategori içerisindedir. Kan testleri, prostat hastalıklarının yanı sıra böbrek fonksiyon bozukluklarının belirlenmesini mümkün kılar.

Görüntüleme Testleri: Böbrek taşları, tümörler ve diğer ürolojik problemleri tespit etmek için görüntüleme testleri uygulanır. Fizik muayene ve diğer testlerden elde edilen bulgular ışığında ultrason, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme gibi seçenekler kullanılabilir.

Prostat Muayenesi: Erkeklerde üroloji hastalıkları denildiğinde ilk olarak akla prostat hastalıkları gelir. Dolayısıyla rutin kontroller, bu organa yönelik muayene sürecini de içerir. Prostat hastalıklarının erken teşhisine imkan tanıyan dijital rektal muayene aracılığıyla prostatın boyutu, kıvamı ve şekli hakkında bilgi edinilebilir.

Pelvik Muayene: Kadınlarda üroloji muayenesi nasıl yapılır sorusuna verilebilecek ideal yanıtların başında pelvik muayene gelir. Muayene, rahim ve yumurtalıklar ile idrar yolunun değerlendirilmesini sağlar.

Sık Karşılaşılan Üroloji Hastalıkları Nelerdir?

Üroloji hastalıklarının birçoğu hem erkek hem de kadınlarda gözlemlenebilir. Ancak bazı sağlık sorunlarının gelişimi belirli bir cinsiyet türünde daha yoğundur. Bu neden ürolojik hastalıkları erkeklerde ve kadınlarda görülenler olmak üzere iki kategoriye ayırarak incelemekte fayda vardır.

Erkeklerde Görülen Üroloji Hastalıkları Nelerdir?

Erkeklerde görülen başlıca ürolojik hastalıklar şunlardır:

Benign Prostat Hiperplazisi

Kısa adıyla BPH, prostatın yaşa bağlı olarak büyümesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Büyüyen prostat, idrar akışını engelleyebilir. Bunun sonucunda kişi, sık idrara çıkma ve mesaneyi tam boşaltamama gibi sorunlar yaşayabilir. Prostattaki benign yani iyi huylu büyümenin nedeni tam olarak bilinmese de testosteron hormonunun metabolizmasında ve prostat hücrelerinin yapısındaki değişimlerin hastalığın başlangıcında etkili olduğu düşünülür.

Prostatit

Prostat bezi iltihabı, iki farklı nedenden dolayı gelişir. İlk olarak prostat bezinin bakteriyel bir enfeksiyona maruz kalması sonucunda bu hastalık ortaya çıkabilir. Bakteriyel prostatit, ani gelişen akut ve tekrarlama eğilimli kronik olmak üzere iki alt türe ayrılır. Prostatit ayrıca belirgin bir bakteriyel enfeksiyon olmaksızın da gelişebilir. Hastalığın bu türüne, kronik pelvik ağrı sendromu adı verilir.

Prostat Kanseri

Prostat kanseri, bezi oluşturan hücrelerin kontrolsüz biçimde büyümesi ve çoğalması sonucunda meydana gelir. Erkeklerde en sık görülen kanser türlerinden olan ürolojik hastalık, erken evrelerinde belirgin semptomlara neden olmaz. İleri seviyelerde ise sırtta, kalçada, uyluklarda ağrıya eşlik eden gece sık idrara çıkma, mesaneyi tam boşaltamama, seminal sıvıda kan varlığı gibi belirtilere yol açar.

Erektil Disfonksiyon

Halk arasında iktidarsızlık adıyla da bilinen hastalık, cinsel ilişki sırasında penisin sertleşememesi veya sert kalma yeteneğini koruyamamasıdır. Kısa adıyla ED, ağırlıklı olarak psikolojik ya da fiziksel bir nedenden dolayı ortaya çıkar. Bazı kişilerde, hastalığın sebepleri uyuşturucu ve alkol bağımlılığı gibi durumlar olabilir.

Testis Hastalıkları

Testis hastalıkları çatısı altında, farklı durumlardan kaynaklanan birçok ürolojik sorun bulunur. Bu sorunlardan biri olan varikosel, testis damarlarının genişlemesiyle karakterizedir. Testis çevresinde sıvı birikmesi halinde kişiye hidrosel tanısı konabilir. Erkeklerde en sık gözlemlenen ürolojik hastalıklar arasında testis torsiyonu ile vücudun bu bölgesinde gelişen kanser de bulunur.

Kadınlarda Görülen Üroloji Hastalıkları Nelerdir?

Kadınlarda görülme yoğunluğu yüksek ürolojik hastalıklar şunlardır:

Sistit

Erkeklerde de meydana gelebilen sistit , mesane iç yüzeyinin iltihaplanmasıdır. Sistitin başlıca nedeni, Escherichia coli vb. bağırsak bakterilerinin mesaneye ulaşması ve enfeksiyona neden olmasıdır. Hastalık, cinsel ilişki sonrası veya hijyen kurallarına uyulmaması halinde ortaya çıkabilir. Bu faktörler dışında idrar yolu taşları, idrarın uzun süre mesanede kalması, idrar yollarında darlık veya diğer yapısal problemler de sistitin nedenleri arasındadır.

Pelvik Organ Prolapsusu

Pelvik organ prolapsusu, bir veya daha fazla sayıdaki organın vajinanın içine ya da dışına doğru çıkmasıdır. Ürolojik hastalık; mesane, rahim ve rektumu yerinde tutan bağ doku kompleksinin zayıflaması sonucunda gelişir. Pelvik sarkma adıyla da anılan rahatsızlık ayrıca doğum, yaşlanma, kronik kabızlık, ağır kaldırma, ağır obezite, kronik öksürük, cerrahi müdahaleler, hormonal değişiklikler nedeniyle meydana gelebilir.

Fistül

Fistül, iki vücut boşluğu veya yüzeyi arasında anormal bağlantı oluşumudur. Tünele benzeyen bu bağlantılar, başta genital bölge olmak üzere vücudun birçok yerinde oluşabilir. Fistül oluşumu, kronik bir enfeksiyon nedeniyle meydana gelebilir. Kanserli kitle de benzer bir duruma sebep olabilir. Fistüller, genellikle cerrahi müdahale ile tedavi edilir. Süreç dahilinde fistül açılır, temizlenir ve uygun biçimde drenajı sağlanır.

Kadınlarda Üroloji Muayenesi Nasıl Yapılır?

Kadın üroloji muayenesi, idrar yolu sağlığı ile ilgili sorunları değerlendirmek amacıyla yapılır. Üroloji uzmanı veya üroginekolog tarafından yönetilen muayene sürecinin adımları ise şu şekildedir:

Ön Muayene ve Anamnez Alımı: Detaylı muayeneye başlanmadan önce tıbbi geçmişi, semptomları ve şikayetleri hakkında hastayla görüşme yapılır. Ön muayene niteliğindeki görüşme esnasında hastanın alerjileri, kullandığı ilaçlar ile ilgili bilgiler de alınır. Toplanan hasta verisi, muayene sürecinin sonraki aşamalarında hangi alanlara odaklanılması gerektiğini belirlemeye yardımcı olur.

Fiziksel Muayene: Süreçte ikinci adım, fiziksel muayenedir. Hastanın kendisini daha rahat hissedebilmesi amacıyla bu aşamadaki işlemler jinekolojik muayene masasında gerçekleştirilir. Fiziksel muayene kapsamında yapılan işlemler, 3 farklı gruba ayrılabilir.

Genital Muayene: Doktor, hastanın şikayetleri doğrultusunda dış genital organları (vulva), vajina ve rahim ağzını gözlemleyebilir. Bu esnada vajinal duvarlarda veya rahim ağzında anormallikler olup olmadığına odaklanılır.

Pelvik Muayene: Pelvik organların (rahim, yumurtalıklar) boyutu, şekli ve kıvamı pelvik muayenede değerlendirilir. Doktor, elle muayene yöntemiyle pelvik organları hisseder. Bu yöntemin tercih edilmesindeki amaç, hastalığa işaret edebilecek büyüklük, sertlik, hassasiyet gibi belirtilerin daha kolay bulunabilmesidir.

Rektal Muayene: Hastanın şikayetleri doğrultusunda rektal muayene yapılması gerekebilir. Söz konusu muayene türü vasıtasıyla bağırsak veya rektumdaki anormallikler belirlenebilir.

Laboratuvar Testleri: Fiziksel muayeneden elde edilen bulguların teyidi için sürecin son aşamasında laboratuvar testleri gerçekleştirilir. Testlerin gerçekleştirilebilmesi için hastadan idrar ve kan örnekleri alınabilir. Bazı ürolojik rahatsızlıklar, ileri seviye testlerin yapılmasını zorunlu kılabilir.

Kontrol amaçlı veya hastalığın teşhisine yönelik muayene olmak için size en yakın Acıbadem Hastanesi’ndeki üroloji bölümünden randevu alabilirsiniz.

Üroloji Bölümünde Yapılan Başlıca Tetkikler Nelerdir?

Üroloji bölümünde yapılan tetkikler; hastanın şikayetlerine, göstermiş olduğu belirtilere, tanıya yönelik gereksinime göre değişkenlik gösterir. Çoğu durumda aşağıdaki tetkiklerin biri veya birkaçı aynı anda uygulanır.

İdrar Testleri: İdrar yolu enfeksiyonlarını, böbrek fonksiyonlarını, idrar yolu taşlarını ve diğer ürolojik durumları değerlendirmek amacıyla yapılır. İdrarda bulunan kan, protein, bakteri vb. anormalliklerin tespit edilmesine yardımcı olabilir.

Kan Testleri: Böbrek fonksiyonlarını, prostat spesifik antijen (PSA) seviyelerini, hormonal dengesizlikleri ve diğer sistemik durumları değerlendirebilmeyi mümkün kılar.

Görüntüleme Tetkikleri

Ultrasonografi: Böbrekler, mesane, prostat, testisler ve diğer ürolojik yapıların görüntülenmesinde başvurulan yöntemler arasındadır.

BT / MRG: Böbrek taşları, tümörler veya diğer anormalliklerin tespiti için bilgisayarı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme yöntemlerinden faydalanılabilir.

İntravenöz Pielografi: Kısa adıyla İVP, kontrast madde kullanılarak böbrek ve idrar yollarının net biçimde görüntülenip incelenebilmesine olanak tanır.

Ürolojik Endoskopik Tetkikler

Sistoskopi: Mesane tümörleri, taşlar veya diğer anormalliklerin tespitinde yardımcı rol üstlenir.

Üreteroskopi: Üretra veya üreterlerin (böbrekleri mesaneye bağlayan tüpler) endoskopik olarak incelenebilmesini sağlar. Böbrek taşlarının tedavisinde de tercih edilir.

Prostat Biyopsisi: Prostat kanseri taraması amacıyla doku alımını içeren yöntemdir.

Fonksiyon Testleri: Mesane fonksiyonlarını ve idrar kaçırma sorunlarını değerlendirmek için yapılan testlerdir.